Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
* Vai trò
- Công nghiệp cung cấp tư liệu sản xuất cho toàn bộ nền kinh tế, qua đó góp phần thúc đẩy tốc độ tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế.
- Công nghiệp cung cấp lượng hàng tiêu dùng phong phú, đa dạng nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống và là nguồn hàng xuất khẩu quan trọng.
- Công nghiệp góp phần khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, làm biến đổi không gian kinh tế và đóng vai trò hạt nhân phát triển vùng kinh tế.
* Đặc điểm
- Gắn liền với việc sử dụng máy móc và áp dụng công nghệ.
- Có mức độ tập trung hoá, chuyên môn hoá và hợp tác hoá rất cao.
- Đòi hỏi tiêu thụ nguyên liệu đầu vào lớn nên lượng phát thải ra môi trường nhiều.
- Có tính linh động cao về mặt phân bố theo không gian.
- Nền công nghiệp hiện đại gắn liền với tự động hoá, ứng dụng công nghệ cao, đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển.
* Nhân tố ảnh hưởng
- Vị trí địa lí ảnh hưởng tới việc phân bố các cơ sở sản xuất cũng như mức độ thuận lợi trong tiếp cận các nhân tố bên ngoài (vốn, công nghệ, thị trường,...).
- Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên (khoáng sản, quỹ đất, nguồn nước,...) ảnh hưởng trực tiếp tới việc xác định cơ cấu và phân bố sản xuất công nghiệp.
- Điều kiện kinh tế - xã hội là nhân tố mang tính chất quyết định.
- Mỗi ngành công nghiệp có vai trò và đặc điểm riêng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia.
- Phát triển công nghiệp có nhiều tác động đến môi trường. Vì vậy cần phát triển các ngành công nghiệp tái tạo, hạn chế ô nhiễm môi trường và cạn kiệt nguồn tài nguyên.
- Định hướng phát triển công nghiệp trong tương lai: Tiếp tục giảm tỉ trọng công nghiệp khai thác, tăng tỉ trọng công nghiệp chế biến; Đẩy mạnh sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo; Tăng trưởng xanh,…
* Các nhân tố bên trong
- Vị trí địa lí: ảnh hưởng tới việc phân bố các cơ sở sản xuất cũng như mức độ thuận lợi để thu hút các yếu tố bên ngoài (vốn, thị trường, công nghệ,...).
- Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên:
+ Khoáng sản: là nguyên, nhiên liệu quan trọng cho phát triển công nghiệp; trữ lượng, chất lượng và chủng loại khoáng sản trên lãnh thổ sẽ chi phối sự phân bố, quy mô, cơ cấu và tổ chức các xí nghiệp công nghiệp.
+ Nguồn thủy năng sông suối là điều kiện để phát triển công nghiệp thủy điện.
+ Tài nguyên đất, khí hậu, nước, rừng và biển tác động đến sản xuất nông nghiệp từ đó mà ảnh hưởng đến nguồn nguyên liệu cho công nghiệp chế biến lương thực – thực phẩm.
- Điều kiện kinh tế - xã hội:
+ Dân cư – lao động: vừa tác động đến thị trường tiêu thụ sản phẩm vừa đảm bảo nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp.
+ Trình độ khoa học công nghệ: giúp cho ngành công nghiệp phát triển nhanh và bền vững, hình thành những ngành công nghiệp mới, thay đổi sự phân bố công nghiệp.
+ Nguồn vốn và thị trường tạo điều kiện để ngành công nghiệp thay đổi cả về quy mô và cơ cấu, tạo đòn bẩy cho sự phát triển.
+ Chính sách công nghiệp ảnh hưởng tới hướng phát triển, tốc độ phát triển, các hình thức tổ chức lãnh thổ,…của ngành công nghiệp.
=> Nhân tố quyết định đến sự phát triển và phân bố ngành công nghiệp.
* Các nhân tố bên ngoài
Các nhân tố bên ngoài gồm vốn đầu tư, nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa học – công nghệ, thị trường từ bên ngoài lãnh thổ,…tạo thành sức mạnh, điều kiện để phát triển và phân bố các ngành công nghiệp, đặc biệt ở giai đoạn phát triển ban đầu.
- Vai trò: Nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản là ngành sản xuất vật chất có vai trò quan trọng. Sản xuất ra lương thực, thực phẩm cho con người, thức ăn cho chăn nuôi, nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp; tạo mặt hàng xuất khẩu,…
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội.
- Ngành công nghiệp có đặc điểm và những vai trò riêng biệt đối với sự phát triển kinh tế, xã hội.
- Cơ cấu ngành công nghiệp có nhiều cách phân loại khác nhau (công nghiệp nặng, nhẹ; công nghiệp chế biến, khai thác,…).
- Các nhân tố ảnh hưởng: vị trí địa lí, kinh tế - xã hội, điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên.
Tiến bộ khoa học kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển và phân bố sản xuất công nghiệp:
- Cải tiến công nghệ sản xuất: Máy móc, thiết bị công nghiệp hiện đại giúp nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí sản xuất, tạo ra sản phẩm chất lượng cao, đa dạng mẫu mã.
- Phát triển nguyên vật liệu mới: Khoa học kỹ thuật giúp con người khám phá và khai thác các nguồn nguyên vật liệu mới, mở ra khả năng sản xuất các ngành công nghiệp mới.
- Áp dụng công nghệ thông tin: Hệ thống quản lý sản xuất thông minh, tự động hóa quy trình sản xuất giúp nâng cao hiệu quả và hiệu suất hoạt động.
- Thúc đẩy đổi mới sáng tạo: Khoa học kỹ thuật là nền tảng cho các hoạt động nghiên cứu, phát triển sản phẩm mới, quy trình sản xuất mới, đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng cao.
Thị trường cũng đóng vai trò then chốt trong việc định hướng và điều tiết sự phát triển và phân bố sản xuất công nghiệp:
- Nhu cầu thị trường: Nhu cầu của thị trường về sản phẩm, dịch vụ là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp sản xuất. Doanh nghiệp sẽ tập trung sản xuất những sản phẩm, dịch vụ mà thị trường có nhu cầu cao.
- Cạnh tranh thị trường: Cạnh tranh thị trường buộc các doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, giảm giá thành sản phẩm để thu hút khách hàng.
- Quy luật cung cầu: Khi cung vượt quá cầu, giá cả sản phẩm sẽ giảm xuống, dẫn đến một số doanh nghiệp sản xuất thua lỗ, buộc phải thu hẹp sản xuất hoặc chuyển đổi sang sản xuất sản phẩm khác. Ngược lại, khi cầu vượt quá cung, giá cả sản phẩm sẽ tăng lên, thu hút thêm các doanh nghiệp tham gia sản xuất.
- Phân bố thị trường: Thị trường trong nước và thị trường quốc tế ảnh hưởng đến quy mô và phân bố sản xuất công nghiệp. Doanh nghiệp sẽ ưu tiên sản xuất những sản phẩm có lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
-> Sự kết hợp giữa tiến bộ khoa học kỹ thuật và thị trường tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển và phân bố sản xuất công nghiệp hiệu quả, hợp lý.
Ví dụ:
- Ngành công nghiệp điện tử Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây nhờ áp dụng các công nghệ sản xuất tiên tiến và xuất khẩu sản phẩm sang thị trường quốc tế.
- Ngành công nghiệp chế biến thực phẩm Việt Nam cũng có tốc độ tăng trưởng cao do đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.