MÙA HOA LẠC THẢO
Truyện ngắn của Phan Thị Mỹ Huệ
Ngoại mất vào mùa hoa lạc thảo nở trắng đường ray xe lửa chạy bên hông nhà.
Đêm ấy, mưa rất to. Mưa vần vũ trên nền trời đen kịt đầy sấm chớp. Mẹ ngồi bên giường ngoại, mải miết, yên lặng, cái yên lặng của một đời người đã trải qua quá nhiều đau khổ.
Trong đám con cháu, ngoại thương mẹ nhất. Thật cũng lạ. Mẹ cũng là người ít nghe lời ngoại nhất. Từ bé cho đến lớn, mẹ bao giờ cũng làm ngược lại lời ngoại bảo. Ngoại nói mẹ là đứa con gái sinh ra đúng vào mùa hoa lạc thảo, mùa ấy, nạn đói tràn khắp nơi, mưa gió vần vũ ghê lắm. Mẹ lại bị sinh non. Ngoại đi ruộng về trượt chân ngã vào một vạt hoa lạc thảo và trở dạ. Những bông hoa lạc thảo mong manh đã ấp ôm mẹ và ngoại trong đêm ấy. Khi người ta tìm thấy thì ngoại đã ngất đi, còn mẹ thì mặt mày xanh rớt, tay chân tím tái, hơi thở đã tắt. Vậy mà vẫn như những bông hoa lạc thảo mong manh, bé xíu ấy, nhận được hơi ấm từ một người tốt bụng, tim mẹ đập nhẹ nhàng.
***
Mùa xuân năm ấy, mẹ lớn lên, tạm biệt mùa hoa lạc thảo, mẹ đến với rừng. Bất chấp lời khuyên ngăn của ngoại, mẹ vẫn đi. Mẹ muốn bảo vệ những mầm cây nơi đại ngàn Tây Nguyên. Ngoại cản:
- Con thể chất ốm yếu, lên đó sốt rét rừng…
- Má, con ốm chứ đâu có yếu!
-…
Ngoại im lặng và mẹ ra đi.
Mẹ về với rừng bằng tình yêu vừa trong sáng vừa nồng nàn, nhưng mẹ không thể bảo vệ được nơi mẹ yêu cũng như không thể bảo vệ được người mẹ yêu. Ba đã ra đi trong một lần cố gắng đuổi theo bọn lâm tặc. Từng cây rừng bị ngã và ba cũng ngã xuống, vĩnh viễn nằm lại nơi ấy.
…
Rồi tới ngoại.
Đêm mưa.
Ngoại một mình men theo đường ray xe lửa để khơi thông nước cho đám đậu phộng. Gió quất vào ngoại những ngọn roi lạnh tái xương da. Mưa càng lúc càng nặng hạt. Những hạt mưa dài, mênh mông kéo đêm đến thật sâu. Tiếng ầm ào nghe càng lúc càng rõ rệt. Ngoại biết, một trận cuồng phong sẽ đến. Ngoại tất tả chạy ngược về hướng gió. Nơi ấy có cây xoài mồ côi thật lớn, có thể ngăn được dòng nước dữ. Ngoại cứ lao đi ngược mưa, ngược gió và tiếng ầm ào càng lúc càng dữ tợn. Lũ trên nguồn tràn về, những con nước hun hút rít vào đêm, cuồng nộ.
***
Người ta tìm thấy ngoại trong một vạt hoa lạc thảo bên đường ray xe lửa. Nhưng lần này không giống như mùa mưa năm nào, lạc thảo đã không đủ sức để ôm ấp và bảo vệ ngoại.
…
Và ti vi báo tin, có một trận lũ quét to lắm. Nghe đâu hơn 100 người chết.
Mẹ bật khóc bên giường ngoại.
Mưa vẫn rơi. Muộn màng.
TpHCM, 20/2/2025
Câu 4. Tìm và phân tích tác dụng của một biện pháp nghệ thuật tu từ trong tác phẩm.
Câu 5. Thông điệp có ý nghĩa anh/ chị rút ra từ văn bản trên là gì? Vì sao? (Viết 10 dòng).
Câu 4: Biện pháp nghệ thuật và tác dụng
Một trong những biện pháp nghệ thuật nổi bật trong truyện ngắn Mùa hoa lạc thảo là hình ảnh tượng trưng – hình ảnh hoa lạc thảo xuất hiện xuyên suốt câu chuyện.
Tác dụng:
Câu 5: Thông điệp rút ra từ văn bản
Truyện ngắn Mùa hoa lạc thảo gửi gắm nhiều thông điệp sâu sắc về tình yêu thương, sự hi sinh và thiên nhiên.
Thông điệp chính:
=> Câu chuyện là lời nhắc nhở về tình yêu thương gia đình và ý thức bảo vệ thiên nhiên, nếu không, thiên nhiên sẽ nổi giận và con người sẽ phải trả giá.