Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
Em yêu từng sợi nắng cong
Em yêu chao liệng cánh cò
Cánh đồng mùa gặt lượn lờ vàng ươm
Em yêu khói bếp vương vương
Em yêu mơ ước đủ màu
Cầu vồng ẩn hiện mưa rào vừa qua
Mồ hôi cha mẹ mặn mà sớm trưa
Em yêu câu hát ơi à
Em yêu cánh võng đong đưa
Cánh diều no gió chiều chưa muốn về
Đàn trâu thong thả đường đê
Bức tranh thủy mặc dòng sông con đò
Chon von lá hát vọng về cỏ lau
Trăng lên lốm đốm hạt sao
Em đi cuối đất cùng miền
Gió sông rười rượi hoa màu thiên nhiên
Xám màu mái lá mấy tầng mây cao
Yêu quê yêu đất gắn liền bước chân.
( Yêu lắm quê hương, Hoàng Thanh Tâm)
Câu 1. Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt chính của bài thơ trên.
Câu 2. Trong bài thơ, cảnh vật quê hương được tác giả cảm nhận bằng những giác quan nào?
Câu 3. Chỉ ra một biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ và nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó.
Câu 4. Suy nghĩ của anh/ chị về hai câu thơ:
Em đi cuối đất cùng miền
Yêu quê yêu đất gắn liền bước chân
Trình bày bằng một đoạn văn ( khoảng 8 đến 10 dòng).
Mở đoạn:
Dẫn dắt, giới thiệu bài thơ qua tác giả, hoàn cảnh của người sáng tác.
Vd: có thể dẫn từ thời gian/ hoàn cảnh tác giả sáng tác bài thơ trên, dẫn từ lòng yêu quê hương của bản thân, từ câu nói về tình yêu quê hương,..v.v..
Thân đoạn:
Đi vào bàn luận, phân tích:
- Khái quát bài thơ, ta có thể thấy tác giả như sử dụng cách thức song hành khi vừa bày tỏ cảm xúc, tình cảm của mình với quê hương và nhân vật "em", vừa xen kẽ với đó là tả lại cảnh đẹp quê mình một cách tự hào mà khéo léo điêu luyện.
+ Với các câu thơ như: " Em yêu từng sợi nắng cong./ Em yêu chao liệng cánh cò./ Em yêu khói bếp vương vương./Em yêu mơ ước đủ màu."
--> Người đọc có thể dễ dàng cảm nhận được tình cảm yêu quê sâu sắc của tác giả, dễ thấy là trong biện pháp điệp ngữ (em yêu). Cái nhân vật em đấy yêu tất cả những gì ở quê nhà mình, yêu thiên nhiên, yêu con vật, yêu khói bếp. Nhân vật em rất đỗi giản dị, hồn nhiên, trong sáng và là một con người yêu quê, yêu nhà thuần khiết. Từ ấy, dễ thấy nhân vật em ở đây là tác giả đang ẩn mình gợi tả nhân vật, thật chất cũng là đang gợi tả chính mình.
Mở rộng hơn:
+ Chi tiết hơn, với câu "Em yêu mơ ước đủ màu", tác giả không đơn thuần là đang diễn đạt việc mình yêu nhiều màu sắc mà nhà thơ còn nói đến khát vọng ước mơ tuổi trẻ với cuộc đời.
- Tiếp đến, xen kẽ với cái tình yêu thương quê hương da diết ấy là những câu thơ miêu tả khéo léo cảnh vật làng quê:
Bức tranh thủy mặc dòng sông con đò.
Cánh đồng mùa gặt lượn lờ vàng ươm.
Xám màu mái lá mấy tầng mây cao.
Cầu vồng ẩn hiện mưa rào vừa qua.
Dễ nhận thấy, sợi nắng cong liên quan đến con sông lấp lánh, cánh đồng liên quan đến cánh cò, mái lá nhà màu nâu liên quan đến khói bếp, cầu vồng liên quan đến đủ màu.
--> Từ cái sự song hành khéo léo, tinh tế này. Tác giả thành công cho được tính liên kêt chặt chẽ vào câu thơ, tính mạch lạc cho lời thơ của mình.
+ Đặc biệt hơn: là cái phép ẩn dụ được ẩn chứa trong hai câu thơ cuối bài: "Em yêu mơ ước đủ màu./ Cầu vồng ẩn hiện mưa rào vừa qua."
--> Ấy là nhà thơ đang ẩn dụ đến đến khát vọng mơ uớc tuổi trẻ và lời nhắn nhủ chân thành, thực tế rằng" dù có chuyện gì khó khăn, chông gai thì cuối cùng cầu vồng vẫn hiện ra bởi cầu vồng sẽ luôn xuất hiện sau khi trời mưa, và trời mưa thì không thể nào mà không tạnh".
Kết luận, nhận xét:
- Vậy là chỉ trong 8 dòng thơ trên, nó không chỉ gợi cho người đọc lòng yêu thương quê nhà của tác giả mà còn gợi đến lời nhắn nhủ ý nghĩa.
- Phải nói, Hoàng Thanh Tâm đã vô cùng xuất sắc trong cách song hành giữa biểu cảm và miêu tả, một mặt bày tỏ tình yêu thương, một mặt khác lại là đang ẩn ý đến việc khoe các cảnh vật quê hương mình với lòng tự hào của một con người yêu mảnh đất quê nhà.
Kết đoạn:
Tổng kết, khẳng định lại cảm nhận của mình khi đọc xong bài thơ trên.
Nhận thức, liên hệ lòng yêu quê hương đến bản thân mình và mọi người.