Phân tích đoạn thơ sau:
"Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa"
"Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi"
(Huy Cận)
Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Hát rằng: cá bạc Biển Đông lặng
Cá thu Biển Đông như đoàn thoi.
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
- Với biện pháp so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, trong hai câu đẩu tác giả đã gợi tả không gian, thời gian đoàn thuyền ra khơi đánh cá, vẽ lên một bức tranh hoàng hôn biển rộng lớn, rực rỡ, ấm áp, vừa thơ mộng, vừa hùng vĩ:
+ Hình ảnh so sánh độc đáo : “Mặt trời…như hòn lửa” → Mặt trời như hòn lửa khổng lồ, đỏ rực đang từ từ chìm vào lòng biển khơi làm rực hồng từ bầu trời đến đáy nước, mang vào lòng biển cả hơi ấm và ánh sáng. Biển vào đêm không tối tăm mà rực rỡ, ấm áp.
+ Biện pháp nhân hóa, ẩn dụ “Sóng đã cài then, đêm sập cửa” gợi nhiều liên tưởng thú vị : Vũ trụ như một ngôi nhà khổng lồ, những lượn sóng là then cài, màn đêm là cánh cửa. “Sóng …cài then, đêm sập cửa” thiên nhiên đó đi vào trạng thái nghỉ ngơi. Ở đây, thiên nhiên không xa cách mà gần gũi, mang hơi thở của cuộc sống con người.
- Hai câu sau, với biện pháp đối lập, ẩn dụ, tác giả đã cho thấy khí thế làm ăn tập thể, niềm vui, sự phấn chấn của con người lao động mới
+ Từ “lại” cho thấy sự đối lập : Khi thiên nhiên đi vào trạng thái nghỉ ngơi thì con người bắt đầu ngày lao động mới của mình → Khí thế, nhiệt tình của người lao động: khẩn trương làm việc, không quản ngày đêm làm giàu cho quê hương, đất nước. Nhịp lao động của con người theo nhịp vận hành của thiên nhiên, tầm vóc con người sánh ngang tầm vũ trụ.
+ Hình ảnh ẩn dụ đầy lãng mạn :“Câu hát căng buồm cùng gió khơi”. Câu hát khỏe khoắn, âm vang mặt biển hòa vào trong gió, cùng gió khơi lồng lộng làm căng buồm, đẩy thuyền băng băng ra khơi. Câu hát vốn vô hình như cũng tạo ra sức mạnh vật chất hữu hình. Câu hát là niềm vui, sự phấn chấn của người lao động.
Tham khảo:
“Đoàn thuyền đánh cá” là bài thơ xuất sắc, tiêu biểu cho hồn thơ khỏe khoắn của Huy Cận sau Cách mạng tháng Tám. Với khổ thơ đầu, tác giả đã mỏ ra một hình ảnh đẹp về đoàn thuyền ra khơi trong bức tranh thiên nhiên kì vĩ hùng tráng: “Mặt trời xuống biển như hòn lửa/ Sóng đã cài then, đêm sập cửa”. Khi sắc tối đang từ từ chiếm trọn không gian bao la, mặt trời được ví như một hòn lửa khổng lồ, sáng rực dần lặn xuống mặt biển. Màn đêm buông xuống như tấm cửa khổng lồ với những lượn sóng là chiếc then cài vững chắc. Hình ảnh so sánh kết hợp nhân hóa tạo nên nét huyền diệu, mĩ lệ của thiên nhiên vừa tạo ra sự nhanh chóng, gấp gáp kết thúc một ngày dài. Nhưng đó không phải ngày tàn, u ám như trong bức tranh của tác phẩm Hai đứa trẻ mà là một ngày mới mở ra cho những người con của biển cả: “Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi/ Câu hát căng buồm cùng gió khơi”. Đoàn thuyền – tạo ra ấn tượng về sự tấp nập, nhộn nhịp, tinh thần lao động hăng say của những ngư dân. Chữ “lại” vừa khẳng định nhịp điệu lao động ổn định của người dân chài ngày qua ngày, vừa thể hiện sự đối lập giữa sự nghỉ ngơi của đất trời và sự lao động của con người.Câu hát mang theo niềm vui, sự phấn chấn và cũng chất chứa bao hi vọng về những khoang thuyền đầy ắp cá. Tác giả đã tạo nên một hình ảnh khỏe khoắn, tươi vui, căng tràn sức sống và tinh thần say mê lao động. Chắc chắn, đoạn thơ là bức tranh khung cảnh thiên nhiên tráng lệ, hình ảnh đoàn thuyền ra khơi với khí thế hào hứng say mê, tràn đầy sức sống, với tâm hồn lãng mạn của người làm chủ đất nước thật đáng trân trọng tự hào.
TP biệt lập: in đậm
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
- Nghệ thuật so sánh nhân hóa cho thấy cảnh biển hoàng hôn vô cùng tráng lệ, hùng vĩ. Mặt trời được ví như một hòn lử khổng lồ đang từ từ lặn xuống. Trong hình ảnh liên tưởng này, vũ trụ như một ngôi nhà lớn, với đêm buông xuống là tấm cửa khổng lồ, những lượn sóng là then cửa. Chi tiết Mặt trời xuống biển có thể gây ra sự thắc mắc của người đọc vì bài thơ tả cảnh đoàn thuyền đánh cá ở vùng biển miền Bắc, mà ở bờ biển nước ta, trừ vùng Tây Nam thường chỉ thấy cảnh mặt trời mọc trên biển chứ không thể thấy cảnh mặt trời lặn xuống biển. Thực ra hình ảnh mặt trời xuống biển là được nhìn từ trên con thuyền đang ra biển hoặc từ một hòn đảo vào lúc hoàng hôn, nhìn về phía tây, qua một khoảng biển thì vẫn có thể thấy như là mặt trời xuống biển. Với sự quan sát tinh tế nhà thơ đã miêu tả rất thực chuyển đổi thời khắc giữa ngày và đêm.
Bài thơ đc mở đầu bằng khúc hát hào hứng, phấn chấn của người dân chài tiến ra khơi khi hoàng hôn tới.
"mặt trời xuống biển như hòn lửa
.........
câu hát căng buồn cùng gió khơi"
biển hoàng hôn, hình ảnh mặt trời lặn đc so sánh với hòn lửa bị nhúng vào nc--- cảnh biển rực rỡ của n~ tia nắng cuối cùng xuống dát đỏ cả mặt biển, cùng n~ con sóng bạc đầu tạo ra lấp lánh.
Hoàng hôn mà vũ trụ ko gợi cảm giác tàn lụi mà lại là chuyển động khỏe khoắn và đẹp
- Câu thơ thứ 2 dùng biện pháp nhân hoá: sóng cài then, cài chặt then nhốt ánh sáng bằng 1 động tác "sập cửa" mau lẹ ---- thiên nhiên vũ trụ huyền bí, mênh mang trong màn đêm nhưng cũng gần gũi, thân thuộc như chính ngôi nhà của mỗi con nguời.
- khi thiên nhiên ngưng nghĩ cũng chính là lúc con nguời ngư dân hào hứng ra khơi --- người lao động ko e sợ màm đêm và biển cả.
----nguời lao động hăng say, chủ động ko ngại khó, ngại khổ
+, cụm từ "lại ra khơi " cho thấy đánh cá ban đêm ngoài biển khơi là một công việc quen thuộc, và thường ngày của người ngư dân=== Nhưng dù quen thuộc vậy mà họ ko chán nản mà lại hào hứng và say mê. Đi liền với côg việc là tiếng hát "đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi_ câu hát căng buồn cùng gió khơi
== ngay từ khổ thơ đầu, h ả nguời lao động đã song hành cùng tiếng hát
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Hòn lửa khổng lồ ấy, có kiêu hùng và rực rỡ thật đấy, nhưng khi đã nhìn xuống biển rồi, những làn nước mơn man xoa dịu đi những sức nóng ấy và làm nó tắt ngầm, tắt ngầm như nó chưa từng xuất hiện. Và liền sau đó, màn đêm sụp xuống tức thì:
Sóng đã cài then, đêm sập cửa
Câu thơ này đem lại cho chúng ta một cảm giác dứt khoát và mạnh mẽ do cách gieo vần sáng tạo độc đáo. Sau một ngày náo nhiệt và sôi động, cả vũ trụ bao la đã lịm tắt dần và lui vào giây phút thanh thản và yên tĩnh. Trong sự ngự trị tuyệt đối của nữ hoàng bóng đêm, những thần dân bé nhỏ được biển mẹ cất lờ êm đềm, đưa vào giấc ngủ và những cơn mơ thần tiên “sóng” và “đêm” ở đây được nhân hoá như những thần dân của vương quốc ấy. Còn vương vấn mặt trời làm gì. hỡi những sự vật yêu hoà bình kia! Nhưng phải chăng tất cả đã ngủ yên.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Sự tương phản thật quá rõ ràng khi vũ trụ không gian đã yên nghỉ thì những ngư dân chăm chỉ hiền lành bắt đầu hoạt động như thường lệ: Những đứa con tru tú của biển mẹ bắt đầu công việc lao động chân chính, đi tìm nguồn sáng từ biển mẹ một cách nhẹ nhàng, quen thuộc làm sao! Câu thơ này được sử dụng như một sự chuyển vần nên khác hẳn hai câu trên. Nó như một làn gió dịu mát, thanh thản và nhẹ nhõm gợi nên cảnh đoàn thuyền lướt sóng ra khơi, đem theo cả tinh thần phân khởi, náo nức và hăng say lao động. Họ ra đi đánh cá, thuyền này sát thuyền kia, buồm này tựa buồm kia, cánh tay này trong cánh tay kia trùng trùng điệp điệp, biển như một ngôi nhà bí ẩn giấu trong lòng mình những điều huyền diệu nhất, nhưng lại được bao phủ bởi màn đêm âm u và kì lạ. Những con người ấy đã đồng lòng, hồ hởi tiến vào giữa lòng biển tối tăm ấy để tìm ra chiếc chìa khoá nắm giữ những điều bí mật, chinh phục sông sâu biển rộng và bắt nó phải phục vụ cho cuộc sô"ng của mình. Biết bao lần ra biển, chinh phục biển đã trở thành một điệp khúc thật gần gũi thân quen và đầy lạc quan. Và sự lạc quan đó được tô điểm muôn phần bởi câu thơ tiếp theo:
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Vừa nghe qua ta tưởng chừng như thật phi lý. Nhưng phải sống bên biển khơi, phải có lòng yêu biển, yêu lao động dồi dào mới thấy nét độc đáo và chín chắn trong câu thơ. Trước sóng gió thiên nhiên, lòng dũng cảm từ trái tim những người đi biển đã phát lên những bài hát, những câu hồ hoà vào tiếng gió, thúc đẩy làm cho gió mạnh hơn trong tinh thần lạc quan yêu đời của mình. Tiếng hát như vỡ tung trong cảnh trời đất, trong vũ trụ thành yên tĩnh, tiếng hát từ trái tim cứng rắn hồn hậu mạnh mẽ và trung thực thì ngọn gió vô tình của thiên nhiên kia làm sao bì kịp. Và cùng với gió khơi, câu hát ấy đã đẩy những cánh buồm xa hơn, nhanh hơn đến lòng biển mẹ.