Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
1. Hoàn cảnh sáng tác 2 bài thơ Lượm và Đêm nay Bác không ngủ :
- Bài thơ Đêm nay Bác không ngủ được sáng tác dựa trên một sự kiện có thật: trong chiến dịch Biên giới cuối năm 1950, Bác Hồ đã trực tiếp ra mặt trận theo dõi và chỉ huy cuộc kháng chiến của nhân dân ta. Và trong hồi kí của mình, nhà thơ đã kể lại cuộc gặp gỡ với một chú bộ đội vừa từ Việt Bắc trở về. Trong cuộc gặp gỡ ấy, tác giả đã lắng nghe kỉ niệm được gặp Bác trong một đêm hành quân đi chiến dịch Biên giới của chú bộ đội. Vô cùng xúc động trước tình cảm, hành động của Bác, Minh Huệ đã sáng tác ngay bài thơ Đêm nay Bác không ngủ.
- Vào tháng 12 năm 1946 đã nổ ra trận chiến giữa quân ta và giặc Pháp tại Huế. Đến tháng 2 năm 1947, mặt trận tại Huế bị tan vỡ, quân ta di chuyển lên chiến khu và đổi sang lối đánh du kích. Lúc đó, nhà thơ Tố Hữu từ Hà Nội trở về Huế để phục vụ kháng chiến. Tình cờ trên đường đi, nhà thơ được gặp Lượm - một cậu bé liên lạc nhỏ tuổi, nhanh nhẹn, thông minh, trong sáng. Ít lâu sau, nhà thơ nghe tin Lượm đã anh dũng hi sinh trên đường đi đưa thư. Vô cùng xúc động trước sự hi sinh của em, nhà thơ Tố Hữu đã viết nên bài thơ Lượm.
2. Hình ảnh Lượm trong bài thơ cùng tên của tác giả Tố Hữu đã để lại dư âm, ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Đó là một em bé hồn nhiên, tinh nghịch yêu đời nhưng cũng vô cùng dũng cảm, kiên cường. Gấp cuốn sách lại có lẽ không ai có thể quên được chân dung, tính cách, phẩm chất quý báu của cậu bé ấy.
3. Bác Hồ của chúng ta không chỉ được biết đến là một nhà lãnh tụ của dân tộc Việt Nam mà Bác còn được biết đến như một thi nhân thi sĩ một danh nhân của thời đại. Bác đã để lại cho chúng ta một khối lượng tác phẩm đồ sộ và có tầm ảnh hưởng lớn đối với thời đại. Trong số đó có bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ”đã để lại trong lòng người đọc rất nhiều ấn tượng khó quên. Bài thơ được sáng tác khi Bác Hồ trực tiếp ra chiến trận để chỉ huy cuộc chiến đấu. Bài thơ đọng lại trong lòng người đọc về vị lãnh tụ của dân tộc.
Bài làm :
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng
(Minh Huệ)
Trong câu thơ trên, nhà thơ Minh Huệ đã sử dụng biện pháp so sánh không ngang bằng rất thành công. Bóng Bác Hồ được so sánh với “ngọn lửa hồng”. Và kết quả cùa phép so sánh thật thú vị: “Bóng Bác cao lồng lộng” - “ấm hơn” - “ngọn lửa hồng”. Nhờ phép so sánh đó, người đọc cảm nhận được tình yêu thương của Bác dành cho những người chiến sĩ, nhữngngười dân công thật ấm áp, vĩ đại biết nhường nào. Tình cảm bao la ấy như đang bao trùm lên, động viên nhân dân trong những ngày tháng chiến đấu gian nan, vất vả.
I. Phan h tac dung cua mot so bien phap tu tu :
- Doan 1 : Anh doi vien mo mang - Nhu nam trong giac mong - Bong Bac cao long long - Am hon ngon lua hong .
+ So sanh ngang bang : Anh doi vien mo mang - Nhu nam trong giac mong
+ So sanh khong ngang bang : Bong Bac cao long long - Am hon ngon lua hong .
* Goi hinh anh Bac : cao lon nhu bao trum khong gian, thoi gian => hinh anh lon lao va vi dai. Tinh cam cua Bac am ap hon ngon lua ma Bac dang dot. Dong thoi cung cho ta thay duoc su kinh yeu, nguong mo cua anh doi vien danh cho Bac.
Chot : Doan tho the hien : Tinh yeu thuong, su cham soc an can, ti mi cua Bac doi voi cac chien si nhu nhung nguoi cha cham soc cho nhung dua con than yeu. Noi xuc dong cua anh doi vien truoc tinh cam vua lon lao, vi dai vua gan gui than thuong cua Bac .
Bai lam
Anh doi vien mo mang
Nhu nam trong giac mong
Bong Bac cao long long
Am hon ngon lua hong .
Kho tho da dien ta duoc tam trang ngac nhien, xuc dong truoc nhung hinh anh va cu chi cua Bac danh cho bo doi va dan cong sau nhung ngay hanh quan that vat va ( 2). Tinh yeu thuong cua Bac trong dem lam cho anh doi vien khong phan biet duoc canh truoc mat minh la thuc hay la mo ( 3). Ngon lua bap bung soi bong Bac khi mo khi to, dang tinh ma anh cu nghi la minh dang nam mo ( 4 ). Va anh mo mang thay ben anh lua bap bung ay, bong Bac cao long long in tren vach nua don so vua chap chon hu ao lai vua am ap yeu thuong (5). Bac nhu ong Tien, ong But xuat hien giua dem khuya trong rung sau, tu nguoi Bac toa ra nhung hoi am ki la (6 ). Do la hoi am cua tinh yeu thuong, bao la, nong duom, cao sau hon ca tinh me doi voi con (7). Thuc va mong dan cai vao nhau, hinh anh tuyet dep khien cho anh doi vien thay minh nhu dang duoc nam trong long cua Bac va khien cho anh sung suong den boi hoi ( 8).
- Doan 2 : Dem nay Bac ngoi do - Dem nay Bac khong ngu - Vi mot le thuong tinh - Bac la Ho Chi Minh .
+ Day la kho tho nang y nghia cua cau chuyen trong bai tho len tam khai quat. Bac khong ngu vi lo viec nuoc va thuong bo doi dan cong, la mot le thuong tinh trong cuoc doi cua Bac, la le song cua Bac. Kho tho da the hien duoc chan ly va le song vi moi nguoi cua Bac .
+ Dem nay Bac khong ngu chi la mot dem trong muon van dem khac. Bac danh tron ca doi minh cho dan va cho nuoc.
+ Qua kho tho, ta co the thay duoc Bac la mot nguoi song vo cung vi dai va lon lao. Cai dem khong ngu ay chi la mot trong nhung cau chuyen thuong tinh ve Bac.
Bai lam
Bai tho khep lai bang cam nhan sau sac cua anh doi vien ve hinh anh cua vi lanh tu :
Dem nay Bac ngoi do
Dem nay Bac khong ngu
Vi mot le thuong tinh
Bac la Ho Chi Minh ( 1 )
Kho tho nay mang y nghia khai quat, giup em cam nhan duoc mot chan li gian di ma lon lao ( 2). Cai dem khong ngu ma anh doi vien duoc chung kien trong bai tho chi la mot dem binh thuong trong vo van nhung dem khong ngu khac cua Bac ( 3 ). Do la dem Bac bi giam cam trong nha lao cua Tuong Gioi Thach :
'' Mot canh hai canh lai ba canh
Tran troc ban khoan giac chang thanh''.... ( 4 )
hay nhung dem trong canh rung Viet Bac :
'' Canh khuya nhu ve nguoi chua ngu
Chua ngu vi lo noi nuoc nha'' ( 5).
Nhung dem Bac khong ngu la vi lo cho van menh cua dat nuoc , vi thuong bo doi, thuong nhan dan, boi the '' Dem nay Bac khong ngu '' da tro thanh mot le thuong trong suot cuoc doi hoat dong cach mang cua Bac ( 6 ). Va cung chinh boi vi, Bac la Ho Chi Minh, la vi lanh tu, la nguoi Cha gia kinh yeu cua ca dan toc ( 7).
II. Mot so cac bien phap tu tu nghe thuat noi bat khac da duoc su dung trong cac doan tho va tac dung cua chung :
* Anh doi vien nhin Bac - Cang nhin lai cang thuong - Nguoi Cha mai toc bac - Dot lua cho anh nam.
- Nghe thuat an du : Nguoi Cha - Bac Ho.
- Goi hinh anh Bac vua cao ca, lon lao, vua gan gui nhu nguoi cha cham lo cho nhung dua con cua minh .
- Cho thay tinh yeu, su kinh trong cua anh doi vien danh cho Bac.
Bai lam
Anh doi vien nhin Bac
Cang nhin lai cang thuong
NGuoi Cha mai toc bac
Dot lua cho anh nam
Day la mot kho tho hay trong bai tho '' Dem nay Bac khong ngu '' cua Minh Hue. Trong kho tho nay, tac gia da su dungrat tai tinh bien phap tu tu nghe thuat an du qua hinh anh '' Nguoi Cha mai toc bac ''. Day chinh la hinh anh Bac Ho. Vi sao chung ta co the lien tuong duoc nhu vay? Boi vi trong mat nguoi chien si tre Bac co nhung dac diem tuong dong voi nguoi Cha. Bac cung co mai toc bac nhu nhung nguoi Cha gia, dac biet la tinh yeu thuong va su cham lo ma Bac danh cho cac anh la tinh cam cua mot nguoi cha luondanh cho nhung dua con yeu quy cua minh. Qua hinh anh an du nay, ta thay duoc tam long yeu thuong bao la cua Bac dong thoi cung cam nhan duoc tinh yeu thuong ma nguoi chien si danh cho Bac. Voi anh, Bac nhu mot nguoi cha gia dang yeu va dang dang kinh!
* Roi BAC di dem chan - Tung nguoi tung nguoi mot - So chau minh giat thot - Bac nhon chan nhe nhang .
- Nghe thuat : Diep ngu : tung.
=> Nhan manh duoc tinh yeu thuong, su cham soc an can va ti mi cua Bac Ho doi voi cac chien si nhu nguoi cha cham soc cho nhung dua con than yeu.
Bai lam
Anh doi vien vo cung ngac nhien, khi thay Bac tuoi da cao nhung van san sang di hanh quan trong dem mua ret va ngay ca khi dem da ve khuya Bac van con chua di ngu :
'' Lang yen ben bep lua
Ve mat Bac tram ngam ''
'' Roi Bac di dem chan
Tung nguoi tung nguoi mot
So chau minh giat thot
Bac nhon chan nhe nhang''
Bac ngoi tram ngam ben bep lua lo cho cac anh bo doi ngoai kia phai chong choi voi cai lanh, voi su nguy hiem, Bac lo cho chien dich, lo cho tuong lai cua dat nuoc. Nhung cu chi cua Bac that an can, am ap, cai nhon chan nhe nhang khien nguoi ta lien tuong Bac nhu nguoi Cha dang cham lo cho nhung dua con cua minh. Boi vay ma anh thanh nien da phai thot len :
'' Bong Bac cao long long
Am hon ngon lua hong ''
Tinh cam yeu thuong bao la cua Bac con am hon ngon lua thuc truoc kia, no co suc manh ko chi suoi am co the ma con co suc manh ca tam hon, lam bung len tinh than yeu nuoc cua nhung nguoi chien si. Lan thu 3 thuc day, anh giat minh vi van thay Bac dang ngoi '' dinh ninh '', anh nang nac, tha thiet moi Bac ngu. Giong anh vo cung chan thanh, do la loi noi sau tham tu trong trai tim, the hien duoc noi lo lang cho suc khoe cua Bac. Dap lai anh, loi noi cua Bac that chan tinh va am ap lam sao :
Chu cu viec ngu ngon
Ngay mai di danh giac.
Tinh cam yeu thuong, quan tam, lo lang cua Bac cung duoc the hien truc tiep qua loi noi :
Bac thuc thi mac Bac
Bac ngu khong yen long
Bac thuong doan dan cong...
Cang thuong cang nong ruot
Mong troi sang mau mau.
Trong cai gia lanh cua mua dong, cai kho khan cua hien thuc Bac chang he nghi den ban than ma chi lo lang, quan tam, danh tat ca tinh yeu thuong bao cho dan, cho nuoc. Tam long cua Bac that bao la, rong lon nhu troi bien. Truoc tam long cua Bac, anh doi vien da co 1 hanh dong that tu nhien, chan thanh '' anh thuc luon cung Bac ''. Nhung dieu ay da lam trao dang trong long nguoi chien si tinh cam yeu men va cam phuc, nguong mo Bac. Voi anh, Bac chinh la nguoi Cha gia cua ca dan toc. Hinh anh Bac trong anh vua lung linh, lon lao, ki vi nhu bau troi ; vua binh di, am ap va xiet bao than thuong, gan gui hon ca ngon lua hong trong dem gia lanh.
* Y nghia hinh anh ngon lua hong :
< Nhung cau tho co hinh anh ngon lua :
Lang yen ben bep lua ( 1 )
Dot lua cho anh nam (2 )
Am hon ngon lua hong (3)
Bac nhin ngon lua hong (4 ) >
- Y nghia cua hinh anh ngon lua hong trong bai tho :
+ Truoc het do la hinh anh thuc rat dep, la ngon lua tu tay Bac dot len, toa sang, toa am giua canh rung dem khuya lanh gia.
+ Ngon lua soi sang buc chan dung Bac - vi lanh tu kinh yeu cua dan toc voi nhung net that gan gui va gian di,........
+ Hinh anh ngon lua soi to ca tam long Bac voi cac anh chien si, voi nhan dan, nhu tinh cam cua nguoi cha danh cho nhung dua con yeu ( Bac ko ngu, dot lua suoi am cho cac anh, di dem chan cho tung nguoi voi buoc chan nhe nhang, tram ngam lo nghi,....). Nho the, hinh anh Bac hien ra that thieng lieng ma cung that gan gui.
+ Nha tho con dung hinh anh ngon lua de so sanh : Bong Bac cao long long - Am hon ngon lua hong.
=> Hinh anh '' ngon lua'' o day lai goi ta duoc su lon lao bao trum ca khong gian, ngang tam troi dat, ton vinh su vi dai cua Bac va ngoi ca tinh yeu thuong Nguoi danh cho cac anh chien si am ap, manh me hon ca '' ngon lua hong ''.
Chuc ban hoc tot nha >< !!
Bài làm
Bác Hồ đối với mỗi người chúng ta chắc đã không còn xa lạ gì. Nhà thơ Minh Huệ thông qua bài thơ ' Đêm nay Bác không ngủ ' đã thành công trong việc miêu tả hình ảnh Bác Hồ. Trong chiến dịch kháng chiến giành lại độc lập cho dân tộc, Bác là người đã lãnh đạo quân dân ta đứng dậy đấu tranh vì cuộc sống hòa bình , hạnh phúc sau này. Tuy vậy, Bác vẫn luôn dành tình cảm yêu mến cho những người chiến sĩ đang chiến đấu trên mặt trận. Vì vậy, tất cả mọi người đều đối xử với Bác như một người cha già. Trong chiến dịch, Bác không ngủ vì lo cho những người dân công, lo cho cuộc chiến đấu ngày mai, xa hơn nũa là lo cho vận mệnh tương lai của đất nước ta. Bác quan tâm đến những người đang chiến đấu giành lại độc lập nói riêng và lo cho tất cả mội người trên đất nước ta nói chung. Qua đó, chúng ta có thể thấy được Bác là một người lãnh tụ tuyệt vời.
Minh Huệ với bài thơ Đêm nay Bác không ngủ là hiện tượng thi sĩ bất tử với một giai phẩm văn chương. Độc đáo bởi vì một nhà thơ xứ Nghệ, sử dụng làn điệu dân ca hát dặm Nghệ Tĩnh đã ca ngợi tình thương người mênh mông của một người con vĩ đại của xứ Nghệ - Bác Hồ kính yêu.
Bài thơ gần như một truyện cổ tích vừa thực vừa mộng dẫn hồn ta vào một không khí lung linh huyền thoại: một ông tiên với chòm râu im phăng phắc, bỗng cao lung linh trước ngọn lửa hồng chập chờn giữa rừng khuya. Một đêm đông lạnh lẽo mưa lâm thâm thời chiến tranh, loạn lạc. Xung quanh đống lửa là những chiến binh trẻ (tiên đồng) đang nằm ngủ. Không gian nghệ thuật và thời gian nghệ thuật ấy đá góp phần đặc sắc tạo nên sắc điệu ngữ trữ tình thẩm mĩ của bài thơ Đêm nay Bác không ngủ.
Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ kể, ngôn ngữ tả, ngôn ngữ nhân vật, và bình luận trữ tình hoà quyện trong những vần thơ năm chữ dung dị, lắng đọng, liền mạch, mến thương.
Hình ảnh Bác Hồ được khắc hoạ rất đậm nét qua tâm hồn anh đội viên. Mối quan hệ giữa lãnh tụ với chiến sĩ trở thành tình bác - cháu, cha - con. Tố Hữu từng viết: Người là Cha, là Bác, là Anh - Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ (Sáng tháng Năm), ở đây Minh Huệ đã cảm nhận được:
Người Cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
Rồi Bác đi dém chăn
Từng người từng người một
Sợ cháu mình giật thột.
Bác nhón chân nhẹ nhàng...
Việc làm đốt lửa, hành động đi đém chăn, cử chỉ nhón chân nhẹ nhàng - đã thể hiện sự chăm chút yêu thương của Người Cha mái tóc bạc đối với từng người lính như tình cha - con, tình ông - cháu.
Chú đội viên mơ màng trong khoảnh khắc hạnh phúc thần tiên. Chất thơ vừa thực vừa mơ đầy ấn tượng:
Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng.
Ngoài trời thì mưa lâm thâm lạnh lẽo. Trong mái lều xơ xác, suốt đêm "lặng yên bên bếp lửa" với vẻ mặt Bác "trầm ngâm". Bác vẫn ngồi... Bác vẫn không ngủ, Chí lo muôn mối như lòng mẹ... (Tố Hữu). Bác vĩ đại và ấm áp biết bao! Một so sánh rất đẹp, rất thơ đã ca ngợi tình nhân ái của vị lãnh tụ kính yêu Hồ Chí Minh:
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng.
Tình huống thơ được đẩy tới cao trào. Chế Lan Viên trong Người đi tìm hình của nước từng viết: Hiểu sao hết tấm lòng lãnh tụ. Anh đội viên cũng vậy, anh chưa hiểu vì sao đêm nay Bác trầm ngâm thao thức. Nghe Bác nói, anh đội viên vui sướng mênh mông. Tình nhân ái của lãnh tụ đã soi sáng tâm hồn người lính trẻ:
Bác thương đoàn dân công
Đêm nay ngủ ngoài rừng
Rải lá cây làm chiếu
Manh áo phủ làm chăn
Trời thì mưa lâm thâm
Làm sao cho khỏi ướt!
Càng thương càng nóng ruột
Mong trời sáng mau mau....
Trong bài thơ Đêm nay Bác không ngủ, Minh Huệ đã sáng tạo nên một số chi tiết nghệ thuật rất cụ thể và điển hình về mái tóc, chòm râu, ngọn lửa, bóng Bác, vẻ mặt trầm ngâm, về hành động, cử chỉ (đốt lửa, dém chăn, nhón chân...) nhằm tô đậm và ca ngợi tình thương bao la của Bác Hồ kính yêu. Chòm râu là một nét vẽ thân tình bức chân dung lãnh tụ gợi lên sự gần gũi, thân thiết mà cao cả, thiêng liêng:
Bác vẫn ngồi đinh ninh
Chòm râu im phăng phắc.
Bên cạnh hình ảnh Bác Hồ là hình ảnh anh đội viên, được nhà thơ thể hiện khá đẹp. Anh chợt thức giữa đêm khuya, và vô cùng nhạc nhiên suy nghĩ:
Mà sao Bác vẫn ngồi
Đêm nay Bác không ngủ.
Thương Bác, anh khẽ nói: Bác ơi! Bác chưa ngủ? - Bác có lạnh lắm không?. Anh bồn chồn lo lắng:
Anh nằm lo Bác ốm....
Cảm xúc của anh đội viên phát triển theo chiều dài của thời gian đêm khuya:
Anh đội viên thức dậy
Thấy trời khuya lắm rồi...
Lần thứ ba thức dậy...
Người lính trẻ nằng nặc, thiết tha:
Mời Bác ngủ Bác ơi!
Trời sắp sáng mất rồi
Bác ơi! Mời Bác ngủ!
Nghe Bác nói về tình thương và nỗi lo, ... anh đội viên vô cùng hạnh phúc vì đã thấm hiểu tấm lòng và sự vĩ đại của lãnh tụ:
Lòng vui sướng mênh mông
Anh thức luôn cùng Bác.
Qua hình ảnh anh đội viên, Minh Huệ đã thể hiện một cách chân thành cảm động lòng kính yêu của đồng bào và chiến sĩ đối với Hồ Chủ tịch vĩ đại.
Đêm nay Bác không ngủ mãi mãi là một bài ca làm rung động trái tim muôn triệu con người. Hai nhân vật, hai tâm hồn chung đúc, chan hoà trong một tình yêu lớn: "yêu nước, thương người". Màu sắc dân ca kết hợp với không khí cổ tích thần kỳ làm nên vẻ đẹp độc đáo của bài thơ. Cảnh rừng đêm mưa lâm thâm, ngọn lửa hồng, mái tóc bạc, chòm râu im phăng phắc là bốn nét vẽ đầy ấn tượng về Bác Hồ và tấm lòng yêu nước, thương dân của Bác.