- Thợ rừng thiếc: "Trí khôn không làm ta hạnh phúc...">

K
Khách

Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương (1). Người đã thùy mị nết na, lại thêm có tư dung tốt đẹp. Trong làng có chàng Trương sinh, mến vì dung hạnh, xin với mẹ đem trăm lạng vàng cưới về. Song Trương có tính hay ghen, đối với vợ phòng ngừa thái quá (2). Nàng cũng giữ gìn khuôn phép, không từng để lúc nào vợ chồng phải đến thất hòa(3).(Ngữ văn 9, Tập một, NXB GDVN, 2015, trang 45)Câu...
Đọc tiếp

Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương (1). Người đã thùy mị nết na, lại thêm có tư dung tốt đẹp. Trong làng có chàng Trương sinh, mến vì dung hạnh, xin với mẹ đem trăm lạng vàng cưới về. Song Trương có tính hay ghen, đối với vợ phòng ngừa thái quá (2). Nàng cũng giữ gìn khuôn phép, không từng để lúc nào vợ chồng phải đến thất hòa(3).

(Ngữ văn 9, Tập một, NXB GDVN, 2015, trang 45)

Câu hỏi:

1/ Đoạn văn trên được trích từ tác phẩm nào? Ai là tác giả? 2/ đoạn trích trên được viết theo phương thức biểu đạt nào?

3/ Nội dung chính của đoạn trích trên là gì?

4/ Bộ phận in đậm ở câu (1) trong đoạn trích làm thành phần gì trong câu?

5/ Giải thích cụm từ “tư dung tốt đẹp” và từ “dung hạnh” được sử dụng trong hai câu đầu đoạn trích.

6/Em hãy nêu ra phương thức liên kết trong đoạn văn trên?

7/ Hãy nhận xét về cách giới thiệu nhân vật của nhà văn trong đoạn trích trên. Qua đó em biết gì về tình cảm của nhà văn với nhân vật?

1
8 tháng 10 2021

1/ Đoạn văn trên trích từ tác phẩm Truyền kì mạn lục, đoạn văn trích trong truyện thứ 16/20 truyện, câu chuyện: Chuyện người con gái Nam Xương. Tác giả là Nguyễn Dữ.

2/ Phương thức biểu đạt là miêu tả, tự sự.

3/ Nội dung chính: Miêu tả nhân vật Vũ Nương về sắc đẹp, tính tình, và chuyện chàng Trương cưới nàng về làm vợ.

4/ (cho mik hỏi là bộ phận in đậm là bộ phận nào?)

5/ "tư dung tốt đẹp": nhan sắc và dáng vẻ tốt đẹp.

"dung hạnh": nhan sắc và đức hạnh.

6/ phương thức liên kết: phép nối, phép lặp, phép thế.

+ phép nối: từ ngữ để nối 'song'.

+ phép lặp: từ 'Trương'

+ phép thế: từ 'nàng','vợ' thế cho từ 'Vũ Nương'.

27 tháng 12 2017

Người hạnh phúc và may mắn nhất trên đời khi làm một điều gì đó tốt đẹp và mang lại niềm vui cho mọi người,một phép lạ sẽ đến với bạn khi làm một việc tốt.Hay ghi nhớ thông điệp này và gửi cho 30 đến 50 người.Sẽ có điều bất ngờ và may mắn đến với bạn sau ngày hôm đó.Nếu bạn không gửi đi ngay sau khi đọc xong,bạn sẽ luôn bị xui xẻo Ai thương mẹ thì gửi cái này cho 15 người ko gửi mà xoá đi mẹ bạn sẽ chết trong vòng 2 ngày nữa

 

Câu hỏi tương tự Đọc thêm Báo 

27 tháng 12 2017

ghê quá như đe dọa dao dịch với tử thần í

28 tháng 3 2019

2

12 tháng 10 2018

very nhảm bấm số nào?

14 tháng 7 2021

“Hạnh phúc là khi những gì mà bạn nghĩ, những gì mà bạn nói và những gì mà bạn làm hòa quyện với nhau". (Mahatma Gandhi)

Câu nói của nhà hiền triết đã bày tỏ quan niệm về hạnh phúc. Hạnh phúc là sự hợp nhất giữa suy nghĩ, lời nói và hành động. Đúng vậy, làm sao mà chúng ta có thể cảm thấy hạnh phúc khi tâm không bình an, nói một đằng nhưng lại làm một nẻo. Phải chăng đó chính là biểu hiện của sự "lừa dối" chính bản thân, là một "màn trình diễn" của một vỡ bi hài kịch? Tùy vào từng thời đại, thời điểm mà con người ta quan niệm thế nào là hạnh phúc, nhưng chắc chắn câu nói của Mahatma Gandhi là một quan niệm đúng đắn, khi biết dung hòa giữa suy nghĩ, hành động và lời nói thì chắc chắn con người sẽ cảm nhận được hạnh phúc từ trong tâm khảm của bản thân.

Chúc em học tốt!!!

Những thiên tài văn học đâu nhỉ giúp mình mấy câu này với, cảm ơn!….Cho nên, cách tốt nhất để có được hạnh phúc thật sự lại rất đơn giản, đó là tự tạo ra hạnh phúc ngay trong chính bản thân bạn. Vâng, đúng thế, hạnh phúc không thật sự nằm ở chiếc xe bạn lái, ngôi nhà bạn ở, hay công việc bạn đang có,… bởi vì có những người đã đạt được rất nhiều thứ họ mong...
Đọc tiếp

Những thiên tài văn học đâu nhỉ giúp mình mấy câu này với, cảm ơn!

….Cho nên, cách tốt nhất để có được hạnh phúc thật sự lại rất đơn giản, đó là tự tạo ra hạnh phúc ngay trong chính bản thân bạn. Vâng, đúng thế, hạnh phúc không thật sự nằm ở chiếc xe bạn lái, ngôi nhà bạn ở, hay công việc bạn đang có,… bởi vì có những người đã đạt được rất nhiều thứ họ mong muốn, nhưng rốt cuộc, họ vẫn không cảm thấy thật sự hạnh phúc. Đơn giản là vì hạnh phúc nằm trong chính bản thân mỗi chúng ta, nó nằm ở ngay trong chính bạn. Bạn tạo ra hạnh phúc bằng cách trân trọng tất cả những gì bạn đang có, cũng như chấp nhận và yêu quý chính bản thân bạn. Đó chính là “bí quyết” hạnh phúc mà tôi muốn chia sẻ với bạn. Bạn có biết rằng, những việc tưởng chừng như rất đơn giản tầm thường như mỗi ngày khi bạn có 3 bữa ăn đầy đủ, hoặc mỗi tối bạn được ngả lưng trên chiếc giường êm ấm của mình, bạn đã hạnh phúc hơn 3 tỉ người khác trên thế giới này. Bạn có biết rằng, nếu mỗi ngày bạn đơn giản thức dậy vào buổi sáng, bạn đã hạnh phúc hơn 150.000 người sẽ không bao giờ thức dậy nữa từ ngày hôm đó…. (Sống và khát vọng,Trần Đăng Khoa, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2018) Thực hiện các yêu cầu: Câu 1: Hãy chỉ ra bí quyết hạnh phúc mà tác giả đã chia sẻ trong đoạn trích. Câu 2: Anh/chị hiểu như thế nào về quan niệm “hạnh phúc thực sự rất đơn giản” được nhắc đến trong đoạn trích? Câu 3: Tác giả muốn khẳng định điều gì khi đưa ra ý kiến “hạnh phúc không thật sự nằm ở chiếc xe bạn lái, ngôi nhà bạn ở, hay công việc bạn đang có”? Câu 4: Anh chị có cho rằng mỗi người chúng ta đều có thể “tạo ra hạnh phúc bằng cách trân trọng tất cả những gì bạn đang có”? Vì sao?

 

1
18 tháng 4 2022

Câu 1: 

Bí quyết : Tự tạo ra hạnh phúc ngay trong chính bản thân bạn.

Câu 2: Em hiểu rằng :

+ hạnh phúc thật ra là thứ rất bình thường với chúng ta , đối với những con người luôn biết tạo hạnh phúc , luôn dễ vui vẻ và hạnh phúc với những việc nhỏ trong cuộc sống thì một ngày họ có rất nhiều hạnh phúc . Đó là hạnh phúc rất đơn giản .

+ còn với những người luôn không biết đủ , luôn tham muốn những điều xa vời thì họ chẳng bao giờ có hạnh phúc và luôn nghĩ mình thật bất hạnh nhưng thực ra hạnh phúc lại rất đơn giản . Hạnh phúc sẽ được tạo ra khi con người ta vui vẻ . 

Câu 3: Tác giả muốn khẳng định điều: 

+ hạnh phúc con người ta không chỉ nhờ vào vật chất , sự giàu có của họ.

+ dù bạn có giàu có nhiều tiền , nhà và xe thì cũng chưa chắc bạn đã hạnh phúc .

+ con người ta hạnh phúc là nhờ tâm trạng vui vẻ thoải mái của bản thân chứ không phải gò ép theo quan niệm hạnh phúc là khi ta giàu sang và nhiều tiền.

Câu 4: 

Em có vì đôi khi chúng ta cần biết trân trọng sự sống mỗi ngày của bản thân , chúng ta biết trân trọng từng bữa ăn đơn giản trong ngày , biết trân quý tình cảm yêu thương của gia đình dành cho mình , biết trân quý cơ thể bản thân , biết trân quý  tình bạn đẹp ,... thì ta sẽ thấy ngay được , biết ngay được ta đang hạnh phúc như thế nào. Bởi thế , nếu trân trọng những gì ta có thì đó là ta đang tự tạo ra hạnh phúc cho bản thân mình .

18 tháng 4 2022

Mình lại cảm ơn bạn rất rất rất nhiều.

“Dù tôi không thể dành cả đời để đấu tranh vì người khác [...] nhưng tôi cũng thấy hạnh phúc khi làm được điều gì đó cho mọi người. Khi làm một việc gì đó cho người khác, tôi được họ trao tặng một nụ cười. Và khi nhìn thấy nụ cười ấy tôi cảm thấy thật hạnh phúc.” (Dẫn theo: Sasaki Fumio, Lối sống tối giản của người Nhật, Như Nữ dịch, Nhà xuất bản Lao động, Hà Nội,...
Đọc tiếp

“Dù tôi không thể dành cả đời để đấu tranh vì người khác [...] nhưng tôi cũng thấy hạnh phúc khi làm được điều gì đó cho mọi người. Khi làm một việc gì đó cho người khác, tôi được họ trao tặng một nụ cười. Và khi nhìn thấy nụ cười ấy tôi cảm thấy thật hạnh phúc.” (Dẫn theo: Sasaki Fumio, Lối sống tối giản của người Nhật, Như Nữ dịch, Nhà xuất bản Lao động, Hà Nội, 2018).

- “Tình người được nuôi dưỡng từ rất sớm trong mỗi con người, được dạy ở trường lớp, trong mọi cấp học. Vậy mà biểu hiện của sự vô cảm lại hiện hữu ngày một nhiều hơn.” (Theo Khắc Trường, Vô cảm: Thật đáng sợ, Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, ngày 28/6/2019).

     Từ vấn đề đặt ra trong hai đoạn văn bản trên, hãy trình bày suy nghĩ của em về niềm hạnh phúc khi được trao tặng một nụ cười và biểu hiện của sự vô cảm ngày một nhiều trong cuộc sống hiện nay.

giúp cái mở bài và kết bài với ạ

 

1
4 tháng 9 2023

Trong cuộc sống hiện nay, niềm hạnh phúc khi được trao tặng một nụ cười là một trạng thái tâm lý tuyệt vời. Khi làm một việc gì đó cho người khác và nhìn thấy nụ cười trên khuôn mặt của họ, chúng ta cảm nhận được sự hài lòng và hạnh phúc. Đó là một cảm giác tuyệt vời khi biết rằng chúng ta đã làm điều gì đó tốt đẹp và mang lại niềm vui cho người khác.

Vì vậy, hãy cùng nhau xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn, nơi mà niềm hạnh phúc và tình người được trân trọng. Hãy trao tặng nụ cười và lan tỏa những giá trị tích cực trong cuộc sống hàng ngày. Chỉ cần một hành động nhỏ, chúng ta có thể làm thay đổi cuộc sống của người khác và mang lại niềm vui cho chính mình.

1. Tuổi đời của chúng ta nên đo đếm bằng số năm ta sống hay bằng sự trưởng thành?2. Điều gì sau đây tồi tệ hơn: cố gắng rồi thất bại hay chưa bao giờ chịu cố gắng?3. Nếu cuộc sống đã quá ngắn ngủi, tại sao chúng ta còn làm những điều mình không thích trong khi ngồi mơ mộng về những điều mình thích mà không làm?4. Giữa nói và làm, cuộc sống của bạn đang nghiêng về bên nào...
Đọc tiếp

1. Tuổi đời của chúng ta nên đo đếm bằng số năm ta sống hay bằng sự trưởng thành?

2. Điều gì sau đây tồi tệ hơn: cố gắng rồi thất bại hay chưa bao giờ chịu cố gắng?

3. Nếu cuộc sống đã quá ngắn ngủi, tại sao chúng ta còn làm những điều mình không thích trong khi ngồi mơ mộng về những điều mình thích mà không làm?

4. Giữa nói và làm, cuộc sống của bạn đang nghiêng về bên nào hơn?

5. Điều bạn muốn thay đổi nhất trên thế giới này là gì?

6. Nếu hạnh phúc là lương thì bạn sẽ làm công việc nào để trở nên giàu có?

7. Bạn có đang làm điều mình tin tưởng hay chỉ đang ép bản thân tin vào những điều đang làm?

8. Nếu tuổi thọ trung bình của con người là 40, vậy bạn sẽ sống như thế nào để có 40 năm khác biệt?

9. Bạn có thể kiểm soát bản thân đến mức nào trong cuộc đời mình?

10. Bạn có đang lo lắng phải làm mọi thứ hoàn hảo hoặc không cho phép bản thân phạm sai lầm hay không?

11. Giả sử bạn đang đi ăn trưa với 3 người mà bạn rất ngưỡng mộ và trân trọng. Họ đều đang chỉ trích bạn thân của bạn bằng những lời khó chịu và không công bằng, trong khi không hề hay biết về mối quan hệ thân thiết giữa 2 người. Bạn sẽ làm gì?

12. Nếu có thể dành tặng một đứa bé sơ sinh một lời khuyên duy nhất về cuộc sống, bạn sẽ nói điều gì?

13. Bạn có phá vỡ nguyên tắc của mình để giữ người mà bạn yêu thương?

14. Bạn đã bao giờ thấy một thứ gì đó lúc đầu thật điên rồ rồi sau đó lại thấy nó thật sáng tạo chưa?

15. Điều gì khiến bạn trở nên khác biệt với phần còn lại của thế giới?

16. Tại sao có những điều làm bạn hạnh phúc lại không mang đến hạnh phúc cho nhiều người khác?

17. Điều gì bạn rất muốn làm nhưng lại không thực hiện? Nguyên nhân nào khiến bạn không thể làm điều đó?

18. Bạn có cố níu kéo điều gì mà đáng lẽ bạn nên để nó ra đi hay không?

19. Nếu phải chuyển đến ở một tỉnh thành hay một đất nước lân cận nơi bạn đang sống, bạn sẽ chọn nơi nào? Và tại sao?

20. Bạn có nhấn nút thang máy nhiều lần khi cần sử dụng không? Bạn có nghĩ làm thế sẽ khiến thang máy đi nhanh hơn không?

21. Giữa một thiên tài suy nghĩ về mọi thứ và một tên khờ ngây thơ vui vẻ, bạn thích trở thành ai hơn?

22. Tại sao bạn trở thành con người bạn bây giờ?

23. Bạn có phải là một người mà bạn muốn kết bạn không?

 

24. Cái nào tệ hơn: một người bạn tốt phải chuyển đi xa hay người bạn tốt ở ngay gần cạnh mà không hề liên lạc?

25. Bạn từng biết ơn điều gì nhất trong cuộc đời mình?

26. Nếu buộc phải lựa chọn một trong hai, bạn thà mất đi toàn bộ ký ức trước đây hay chấp nhận không thể ghi nhớ thêm bất cứ điều gì nữa kể từ giờ phút này?

27. Liệu chúng ta có thể biết được sự thật nếu không để chúng trải qua thử thách trước hay không?

28. Đã bao giờ nỗi sợ hãi lớn nhất của bạn trở thành sự thật chưa?

29. Quay ngược trí nhớ của bạn về 5 năm trước, liệu bạn có còn nhớ điều gì từng khiến bạn cực kỳ buồn bã? Và trở về hiện tại, đối với bạn nó có còn là vấn đề nữa không?

30. Kỷ niệm hạnh phúc nhất thời thơ ấu của bạn là gì? Tại sao kỷ niệm đó lại đặc biệt với bạn?

31. Lần gần đây nhất bạn cảm thấy mình sống hết mình với những niềm đam mê là khi nào?

32. Nếu không phải ngay bây giờ, vậy thì khi nào nữa?

33. Nếu vẫn chưa đạt được điều này, bạn đã đánh mất những gì trong cuộc sống của mình?

34. Đã bao giờ bạn cùng một ai đó đi dạo trong im lặng và bạn cảm thấy dường như bạn vừa có một cuộc nói tuyệt vời nhất không?

35. Tại sao các tôn giáo đều đề cao tình yêu nhưng vẫn gây ra những cuộc chiến tranh?

36. Liệu chúng ta có thể phân biệt được thiện ác mà không phải trải qua nghi ngờ không?

37. Nếu trúng số 1 triệu USD, bạn có nghỉ việc không?

38. Giữa có ít hơn việc phải làm hoặc có nhiều hơn những việc mà bạn thích làm, bạn lựa chọn vế nào?

39. Bạn có cảm thấy như thể bạn đã trải qua những ngày tương tự như hôm này hàng trăm lần rồi không?

40. Lần cuối cùng bạn ngồi một mình trong bóng tối với một chút ánh sáng nhẹ để suy nghĩ về những điều bản thân thật sự tin tưởng là từ bao giờ?

41. Nếu bạn biết được rằng tất cả những người bạn quen sẽ chết vào ngày mai, vậy hôm nay bạn muốn đi thăm ai lần cuối cùng?

42. Bạn có sẵn lòng đánh đổi 10 năm tuổi thọ cuộc đời lấy sự giàu có, hấp dẫn và nổi tiếng hay không?

43. Sống và tồn tại khác nhau như thế nào?

44. Khi nào bạn ngừng tính toán thiệt hơn để không ngần ngại tiến về phía trước và làm mọi điều bạn cho là đúng?

45. Nếu chúng ta đều rút ra bài học từ thất bại, tại sao chúng ta còn sợ phạm sai lầm?

46. Điều điên rồ nhất bạn sẽ làm là gì nếu bạn biết chắc chắn rằng sẽ không ai đánh giá mình?

47. Lần cuối cùng bạn chú ý đến âm thanh hơi thở của mình là khi nào?

48. Bạn yêu điều gì? Có hành động nào của bạn gần đây bày tỏ tình yêu đó một cách cởi mở không?

49. Trong 5 năm tới, bạn liệu có nhớ được ngày hôm qua bạn đã làm gì không? Vậy ngày hôm trước thì sao? Và ngày trước nữa thì thế nào?

50. Giả sử bây giờ bạn buộc phải ra quyết định. Và câu hỏi là: bạn sẽ quyết định vì bản thân mình hay để những người khác quyết thay cho bạn? Bạn lựa chọn điều gì?

1
26 tháng 1 2019

1, sự trưởng thành

...

50.vì bản thân mình

cảm nhận về tình bạn đẹp (đoạn văn)tình bạn là một trong những tình cảm cao đẹp nhất của mỗi con người.Vậy tình bạn đẹp là gì?Tình bạn đẹp là tình bạn gắn bó,yêu thương,chia sẻ,đồng cảm,trách nhiệm và giúp đỡ nhau trong cuộc sống.Tình bạn đẹp sẽ đi xa hơn nếu chúng ta có thể tôn trọng lẫn nhau và chân thành,tin cậy nhau.Có tình bạn đẹp thì ta sẽ có nhiều niềm vui và...
Đọc tiếp

cảm nhận về tình bạn đẹp (đoạn văn)

tình bạn là một trong những tình cảm cao đẹp nhất của mỗi con người.Vậy tình bạn đẹp là gì?Tình bạn đẹp là tình bạn gắn bó,yêu thương,chia sẻ,đồng cảm,trách nhiệm và giúp đỡ nhau trong cuộc sống.Tình bạn đẹp sẽ đi xa hơn nếu chúng ta có thể tôn trọng lẫn nhau và chân thành,tin cậy nhau.Có tình bạn đẹp thì ta sẽ có nhiều niềm vui và hạnh phúc hơn vì những người bạn tốt đó sẽ là chỗ dựa tinh thần giúp ta có ý chí vượt qua khó khăn gian khổ hay những lúc buồn vui,thăng trầm trong cuộc sống.Qua bạn bè chúng ta có thể học hỏi nhiều thứ để hoàn thiện bản thân.Vì thế hãy mở lòng ra cx bạn bè và học hỏi những tính tốt,thế mạnh của họ để bản thân tốt hơn từng ngày.Còn gì tuyệt hơn khi những buổi chiều cuối tuần lại lang thang cùng bạn bè trên những con đường quen thuộc kể cho nhau nghe những niềm vui trong cuộc sống tán phét những câu truyện thú vị hằng ngày rồi mơ tưởng đến những ước mơ viển vông trong trương lai không xa.thật thuyệt khi có những người bạn bên cạnh,nếu k có họ cuộc sống này sẽ ra sao,nó sẽ chết úa như những cây cỏ khô giữa trời trưa hè nóng bức,sẽ là thế giới tàn lụi k tiếng cười của những chết chóc và tham lam.Âý vậy mà vẫn có người k bt quý trọng tình bạn: chơi vs bạn k chân thành,còn vụ lợi...Có đc tình bạn đẹp đã khó mà giữ gìn tình bạn lại càng khó hơn.Vì thế để tình bạn luôn đẹp mỗi người phải luôn vị tha lẫn nhau để ngọn lữa tình bạn bập bùng cháy mãi.

mọi người cho nhận xét để tớ sửa

13
9 tháng 10 2017

Mình thấy bạn viết hay đó

Nhưng mình nghĩ bạn nên kể cảm xúc của mình về bạn hàng xóm nữa

Nhưng ngôn ngữ thì nên hợp với hiện tại, không nên viết quá

Những góp ý của mình đó nha

9 tháng 10 2017

em thấy hay đó

9 tháng 12 2017

hoi mang

12 tháng 12 2017

Bếp lửa là lời tâm tình của đứa cháu hiếu thảo đang ở nơi xa gửi về người bà yêu quý ở quê nhà. Lời tâm tình được dệt bằng biết bao kỉ niệm tuổi thơ, mỗi kỉ niệm được bao bọc trong một nỗi nhớ thương vừa trào dâng vừa sâu lắng.

Nhớ về tuổi thơ của mình, nhà thơ xứ Đaghoxlan Razun Gamzatop đã nhớ đến người mẹ thân yêu với những việc làm trở lại trong mọi ngày vào sáng sớm, ban trưa và buổi tối, trong cả bốn mùa xuân - hạ -  thu - đông. Đó là: đi lấy nước, đưa nôi và nhóm lửa. Nhóm lửa, đi lấy nước, đưa nôi. Bà đã làm việc ấy như nhen nhóm, gìn giữ và nâng niu những gì quý giá nhất của đời mình. Do hoàn cảnh sống, những năm tháng tuổi thơ, Bằng Việt cũng chỉ sống với bà. Trong nỗi nhớ của nhà thơ, bà bao giờ cũng hiện lên cùng bếp lửa. Bởi mỗi ngày của tuổi thơ lận đận đều bắt đầu từ ngọn lửa bà nhen. Bên bếp lửa ấy, bà đã bảo cháu nghe, bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học... Sự sống của cháu đã được nhen lên và giữ gìn ngọn lửa ấy. Thì ra thế, ở đất nước nào ngọn lửa cũng là cội nguồn của sự sống, bếp lửa nào cũng nhọc nhằn, tần tảo, bếp lửa nào cùng nồng đượm, ấp iu.

                                     “Ôi kì lạ và thiêng liêng - bếp lứa!”

Đó là lời thốt lên từ niềm trân trọng, biết ơn, cũng là lời thốt lên khi chợt nhận ra trong một vật đơn sơ lại ẩn náu bao điều kì diệu.

“Bếp lửa” là lời tâm tình của đứa cháu hiếu thảo đang ở nơi xa gửi về người bà yêu quý ở quê nhà. Lời tâm tình được dệt bằng biết bao kỉ niệm tuổi thơ, mỗi kỉ niệm được bao bọc trong một nỗi nhớ thương vừa trào dâng vừa sâu lắng. Cả bài thơ là một dòng tâm trạng, một dòng hồi ức. Mặc dù tác giả đã có ý sắp xếp theo một trật tự thời gian, nhưng toàn bài thơ vẫn cứ là một dòng chảy xáo động. Những thương nhớ cứ xô đẩy trật tự sắp đặt, cảm xúc cứ lấy quyền dẫn dắt ý tứ. Cho nên các khổ, các đoạn thơ dài ngắn không đều. Bài thơ gồm hai giọng - giọng kể (tự sự) nắm vai trò tổ chức chung đối với toàn bài, và giọng cảm thương (trữ tình) thấm đượm vào mỗi ki niệm, mỗi đoạn thơ. Nhưng đọc toàn bài, thấy giọng cảm thương, nhớ nhung da diết cứ muốn trào dâng, lấn át tất cả. Mạch tự sự mờ đi, lẩn mình vào mạch cảm xúc.

Trước hết hãy nói đến mạch chuyện, mạch kể. Kể bao giờ cũng nhằm tái hiện sự việc. Các sự việc được kể tiếp nối thành chuỗi, tạo thành mạch chuyện nào đó trong bài thơ. Bằng Việt kể không nhiều, nhưng khá rành rọt. Nhớ từng thời điểm, rành rõ từng quãng thời gian, từng cảnh ngộ gia đình trong những biến động chung của đất nước: Lên bốn tuổi, tám năm ròng, Năm giặc đốt làng, Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ, rồi thì Giờ thì cháu đã đi xa... Lần theo nhừng mốc thời gian ấy, các sự kiện được kể cứ tiếp nối tạo thành một cốt truyện cho cuộc chuyện trò trong tâm tưởng với bà... Nhưng những sự việc sống trong nỗi nhớ bao giờ cũng được bao bọc bởi tâm tình. Huống chi đây lại là những sự việc thuộc về quãng đời ngọn nguồn của đời người.

Vì thế mỗi một kỉ niệm thức dậy là biết bao tâm tình sống dậv. Cứ thế theo với mạch sự việc, mạch tâm tình cũng thể hiện mà dâng trào. Thiếu một tâm tình sâu nặng, thì các sự việc thời thơ ấu gian khổ có được tái hiện kĩ đến mấy, cũng khó mà thành thơ.

Ngần ấy sự việc suốt mấy chục năm đó chỉ xoay quanh hình tượng bếp lửa của bà. Lửa là ánh sáng, lửa là hơi ấm. Bếp lứa lặng thầm nuôi dưỡng mọi gia đình, nuôi dưỡng cả sự sống này. Nép mình trong góc nhà, xó bếp, có gì mộc mạc khiêm nhường hơn bếp lửa? Nhưng có gì cao quý thiêng liêng hơn? Suốt ngày, suốt tháng, suốt năm, bếp lửa cứ lụi cụi, hi sinh, tần tảo. Cho nên, nhớ về bếp lửa là nhớ về bà. Đó chính là sự gắn bó tự nhiên kì lạ giữa hai hình ảnh thân thương. Bài thơ mở đầu bằng một khổ thơ ba câu.

                                      "Một bếp lủa chờn vờn sương sớm

                                      Một bếp lửa ấp iu nồng đượm

                                      Cháu thương bà biết mấy nắng mưa”

Ngọn lửa “chờn vờn sương sớm” là ngọn lửa thực trong lòng bếp bập bùng nhen lên mỗi sớm mai. Nhưng ngọn lửa “ấp iu nồng đượm” đã là ngọn lửa của tình bà chăm sóc cưu mang. Theo trình tự thơ, ngọn lửa cứ chập chờn, bập bùng, hình tượng thơ cứ tò dần, tỏ dần. Bên bếp lửa là dáng hình bà qua nắng mưa, năm tháng.

Kể từ đó, hình ảnh bếp lửa cứ cháy trong kỉ niệm của tình bà cháu. Qua những năm tháng đói khổ. Qua những năm tháng chiến tranh. Cháu bắt đầu nhớ mùi khói từ khi lên bốn. Thì cũng là năm “đói kém” (1945). “Bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy” bố bươn trải đưa gia đình qua khỏi thì đói kém mà cứ chìm đi trong kí ức. Trong kí ức chỉ còn lưu lại những gì khốn khổ thương tâm: “đói mòn, đói mỏi, khô rạc ngựa gầy, khói hun nhèm mắt cháu”... Bởi thế mùi khói từ những năm đầu đời qua mấy chục năm ròng, vẫn cứ nguyên trong ki ức, chẳng thể tiêu tan:

                                        “Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay!”

Mùi khói của quá khứ làm cay sống mũi hiện tại? Hay là nhớ thương từ hiện tại đã làm sống dậy ngọn khói từng hun nhèm mắt cháu mấy chục năm xưa? Trong khoảng khắc ấy của hồi ức, hoài niệm đã xóa đi cái khoảng cách mấy chục năm trời.

Trong những năm tháng ấy, bên cạnh bà cháu, bên cạnh bếp lửa còn có một nhân vật nữa, giờ đây nhớ lại cháu cũng chẳng bao giờ quên: ấy là chim tu hú - “Tu hú kêu trên những cánh đồng xa”. Tiếng chim gợi lên cái không gian mênh mông buồn vắng. Tiếng tu hú nhắc cảnh mùa màng sao trớ trêu trong những ngày đói kém. Tiếng chim tu hú lạc lõng chơ vơ côi út như khát khao được che chở, ấp iu. Đứa cháu được sống trong sự chăm sóc ấm áp của tình bà đã chạnh lòng thương con tu hú bé bỏng, thiệt thòi

                                          “Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà

                                          Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?”

Thương con chim tu hú bất hạnh bao nhiêu là biết ơn những ngày hạnh phúc được bà đùm bọc, chi chút bấy nhiêu.

Nếu chim tu hú đáng thương là cảnh ngộ tương phản với đứa cháu được yêu thương, thì bếp lửa ân cần, ấm cúng, nhẫn nại của bà tương phán với ngọn lửa thiêu hủy dã man của bọn giặc. Một ngọn lửa thù địch với sự sống: “Năm giặc đốt làng cháy tàn, cháy rụi”, một ngọn lửa nhen lên sự sống:

                                        Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen

                                        Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn

                                        Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng.

Bà đã chịu đựng tất cả nhọc nhăn, khôn khổ, mất mát, hi sinh. Bà đã góp gom, ấp ủ, chắt chiu, nhen nhóm. Những gì bị thiêu cháy trong ngọn lửa dã man, kì lạ thay, lại được hồi sinh trong ngọn lửa của bà! Cứ thế cuộc đời bà cháu được chở che, duy trì qua bao năm tháng. Cứ thế sự sống muôn đời được giữ gìn nuôi dưỡng, trường tồn. Chính ngọn lửa của lòng bà đã nhen lên ngọn lửa bền bỉ trong bếp lửa kia! Vừa kể lại, vừa tỏ lòng thương nhớ, biết ơn, vừa suy tư. Đến đây nhà thơ mới đúc kết về sự kì lạ và linh thiêng bếp lửa của bà:

       Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa

      Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ

Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm

   Nhóm bếp lửa ấp ỉu nồng đượm

                  Nhóm niềm yêu thương khoai sắn ngọt bùi

        Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui

           Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ

  Ôi kì lạ và thiêng liêng bếp lứa!

Và đứa cháu hiếu thảo ấy giờ đây đã lớn, đã đi rất xa nơi bếp lửa của bà, đã biết đến khói trăm miền, đã vui với ngọn lửa trăm nhà. Cháu đã đi ra với đất rộng trời cao, đến với những chân trời hạnh phúc. Nhưng trong lòng cháu vẫn chỉ nhớ về ngọn khói đã làm nhèm mắt cháu thuở lên bốn, chỉ nhớ về ngọn lửa tảo tần nắng mưa nơi góc bếp của bà. Cháu chẳng bao giờ quên bếp lửa bởi đó là cội nguồn, bởi cuộc đời cháu đã được nhen lên từ trong ngọn lửa ấy:

                                       Giờ cháu đã đi xa.

                                       Có ngọn khói trăm tàu

                                       Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả

                                       Nhưng vẫn chắc lúc nào quên nhắc nhở:

                                       Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa'?...

Lời nhắc ấy là lời nhắc của ngọn lửa mà cháu đã mang theo từ bếp lửa của bà? Thế là ngọn lửa của bà giờ đây đã cháy trong lòng cháu! Một bếp lửa của cuộc đời mới được nhen lên! Cứ thế, ngọn lửa của sự sống truyền đời bất diệt!

“Bếp lửa” là bài thơ cảm động! Tinh cám dạt dào trong lòng đã tìm đến một giọng điệu, một nhịp điệu thật phù hợp, ấy là nhịp bập bùng của lửa! Giọng kế lể và bộc bạch cứ tràn ra, cứ dâng lên, mỗi ngày một nồng nàn, ấm nóng. Đâu phải ngẫu nhiên bài thơ bắt đầu bằng một đoạn ba câu, rồi càng những đoạn sau, số câu trong từng đoạn nhiều mãi. Khi số lượng không nhiều, thì giọng thơ lại cuộn lên. Lối trùng điệp được sử dụng hết sức biến hóa. Những kiểu câu lặp lại, những vế câu láy lại, những lời nhấn nhá thật nhiều. Tất cả phối hợp với nhau góp phần tạo nên sự dạt dào xáo động của tâm tình, tất cả góp phần tạo nên cái nhịp chờn vờn, bập bùng, dai dẳng của ngọn lửa. Vì lối viết như vậy mà người đọc bị cuốn vào âm điệu thật đặc biệt. Đọc “Bếp lửa” chẳng những thấy được một dòng tâm tư sâu nặng dạt dào của một đứa cháu nghĩa tình hiếu thảo, mà còn như thấy rõ ngọn lửa cứ chờn vờn, bập bùng suốt cả âm điệu nồng hậu của bài thơ.

Đọc bài thơ này, nhìn lại bếp lửa thân quen trong góc bếp nhà mình, hẳn cái nhìn của chúng ta chẳng thể còn như trước.