I. Những việc NÊN thực hiện:

1. Sử dụng họ, tên thật của bản thân: Tùy ngữ cảnh. Đối với các tài khoản mang tính cá nhân, chuyên nghiệp (như email, LinkedIn, các nền tảng học tập/làm việc), việc sử dụng họ tên thật giúp xây dựng uy tín và trách nhiệm. Tuy nhiên, trong một số diễn đàn hoặc trò chơi giải trí, việc sử dụng biệt danh cũng là bình thường và đôi khi là để bảo vệ quyền riêng tư.
2. Tìm hiểu quy định của nhà cung cấp trước khi đăng ký dịch vụ: Rất quan trọng. Điều này giúp bạn hiểu rõ quyền và trách nhiệm của mình, tránh vi phạm các chính sách và bảo vệ bản thân.
3. Bảo mật thông tin tài khoản cá nhân: Tuyệt đối cần thiết. Không chia sẻ mật khẩu, thông tin cá nhân nhạy cảm, số thẻ tín dụng, v.v.
4. Chia sẻ những thông tin từ nguồn chính thống, tích cực: Rất nên làm. Điều này giúp lan tỏa thông tin đúng đắn, hữu ích và xây dựng một môi trường mạng lành mạnh.
5. Nhờ sự hỗ trợ của người lớn đáng tin cậy khi bị mất quyền kiểm soát tài khoản mạng: Rất nên làm. Đặc biệt đối với trẻ em và thanh thiếu niên, việc tìm kiếm sự giúp đỡ từ người lớn có kinh nghiệm là cần thiết để giải quyết các vấn đề an ninh mạng.
6. Thể hiện lịch sự, văn minh, lễ phép, thân thiện: Tuyệt đối cần thiết. Đây là nguyên tắc cơ bản của mọi giao tiếp, giúp xây dựng mối quan hệ tốt đẹp và tránh xung đột.

II. Những việc KHÔNG NÊN thực hiện:

1. A dua theo đám đông khi nhận xét: Không nên. Cần có chính kiến và đánh giá độc lập. Việc a dua có thể dẫn đến việc lan truyền tin giả, phát ngôn thiếu suy nghĩ hoặc tấn công người khác.
2. Dùng tiếng Việt không dấu, từ lóng, tiếng nóng, nói tắt, viết tắt: Hạn chế, đặc biệt trong các ngữ cảnh trang trọng hoặc khi bạn muốn truyền đạt thông tin rõ ràng. Việc này có thể gây khó hiểu, mất lịch sự và làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt. Trong giao tiếp thân mật giữa bạn bè thì có thể chấp nhận được ở một mức độ nào đó.
3. Chia sẻ thông tin cá nhân, bài viết của người khác khi chưa được phép: Tuyệt đối không nên. Đây là hành vi vi phạm quyền riêng tư và quyền sở hữu trí tuệ. Luôn xin phép và trích dẫn nguồn đầy đủ.
4. Nói tục, chửi bậy, kì thị, phỉ báng, xúc phạm người khác: Tuyệt đối không nên. Đây là hành vi vi phạm đạo đức, pháp luật và phá hoại môi trường giao tiếp lành mạnh.

Nghiện Internet mang lại nhiều tác hại đáng kể đối với học sinh, ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống của các em:

1. Ảnh hưởng đến học tập: * Giảm sút kết quả học tập: Học sinh dành quá nhiều thời gian cho Internet (chơi game, mạng xã hội, xem video...) thay vì học bài, làm bài tập, dẫn đến mất tập trung trong giờ học và bỏ bê việc học. * Giảm khả năng tập trung và ghi nhớ: Việc liên tục tiếp xúc với các thông tin ngắn, nhanh trên Internet có thể làm giảm khả năng tập trung dài hạn và ảnh hưởng đến trí nhớ của học sinh. * Bỏ lỡ thông tin quan trọng: Do quá bận rộn với các hoạt động trực tuyến, học sinh có thể bỏ lỡ các thông báo, bài giảng quan trọng từ giáo viên và nhà trường. * Làm bài tập qua loa hoặc sao chép: Một số học sinh có thể lạm dụng Internet để tìm kiếm đáp án sẵn có mà không tự mình tư duy, dẫn đến việc thiếu kiến thức nền tảng và kỹ năng giải quyết vấn đề.

2. Ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất: * Các vấn đề về mắt: Nhìn màn hình quá lâu gây mỏi mắt, khô mắt, giảm thị lực và có thể dẫn đến các bệnh về mắt. * Đau nhức cơ xương khớp: Tư thế ngồi không đúng trong thời gian dài khi sử dụng máy tính, điện thoại có thể gây đau cổ, vai, gáy, lưng và các vấn đề về cột sống. * Rối loạn giấc ngủ: Ánh sáng xanh từ màn hình và sự kích thích từ các hoạt động trực tuyến vào ban đêm có thể gây khó ngủ, mất ngủ, dẫn đến mệt mỏi vào ngày hôm sau. * Giảm vận động thể chất: Học sinh dành phần lớn thời gian ngồi trước màn hình, ít tham gia các hoạt động thể dục thể thao, dễ dẫn đến béo phì, suy giảm sức khỏe tổng thể. * Chế độ ăn uống không điều độ: Việc dán mắt vào màn hình khiến học sinh quên ăn, ăn uống vội vàng hoặc lựa chọn thực phẩm không lành mạnh.

3. Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và tâm lý xã hội: * Trầm cảm và lo âu: Học sinh có thể cảm thấy cô đơn, lo âu, hoặc trầm cảm khi so sánh bản thân với hình ảnh "hoàn hảo" trên mạng xã hội, hoặc khi bị cô lập trong thế giới ảo. * Rối loạn hành vi: Trở nên cáu kỉnh, hung hăng, bứt rứt, hoặc thậm chí có những hành vi chống đối khi không được phép sử dụng Internet. * Thiếu kỹ năng giao tiếp xã hội: Dành quá nhiều thời gian tương tác ảo khiến học sinh giảm khả năng giao tiếp trực tiếp, ngại ngùng, thiếu tự tin khi đối mặt với các tình huống xã hội thực tế. * Cô lập xã hội: Mặc dù có nhiều bạn bè trực tuyến, nhưng học sinh có thể trở nên cô lập với bạn bè, gia đình trong đời thực, thiếu sự gắn kết và chia sẻ cảm xúc. * Tiếp xúc với nội dung không lành mạnh: Dễ dàng tiếp cận các nội dung bạo lực, khiêu dâm, thông tin sai lệch, hoặc bị lôi kéo vào các hoạt động tiêu cực trên mạng. * Ảnh hưởng đến hình thành nhân cách: Học sinh có thể bị ảnh hưởng bởi những lối sống tiêu cực, giá trị ảo, hoặc bị lôi kéo vào các nhóm có hành vi lệch chuẩn.

4. Ảnh hưởng đến tài chính và an ninh cá nhân: * Tiêu tốn tiền bạc: Chi tiêu quá nhiều vào game online, vật phẩm ảo hoặc các dịch vụ trực tuyến khác. * Nguy cơ bị lừa đảo, mất thông tin cá nhân: Thiếu cảnh giác có thể khiến học sinh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo, lộ thông tin cá nhân, hoặc bị bắt nạt trực tuyến (cyberbullying).

Nhìn chung, nghiện Internet là một vấn đề nghiêm trọng đòi hỏi sự quan tâm từ gia đình, nhà trường và xã hội để giúp học sinh nhận thức được tác hại và xây dựng thói quen sử dụng Internet lành mạnh.

- ham chơi, lười học

- thường xuyên thức khuya chơi điện tử,game,...vv

- trốn học chơi điện tử

- không thể kiểm soát được hành vi khi không được tiếp xúc vs thiết bị điện tử

- lơ đãng trong việc học, công việc,...vv

+ Hành vi của bạn Tuấn sử dụng mật khẩu truy cập vào hộp thư điện tử của bạn Dũng mà không được phép là một việc làm sai trái.

+ Hành vi đó của bạn Tuấn được gọi là xâm phạm bí mật thư tín của người khác.

+ Bạn Tuấn không nên làm vậy vì đó là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt hành chính nếu bị khởi tố.

+ Bạn Tuấn có nguy cơ:

Bị xử phạt hành chính

Cá nhân khi xâm phạm bí mật đời tư trong đó có thư tín, điện tín, điện thoại… có thể bị phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng với các hành vi:

- Tiết lộ, phát tán bí mật đời tư của thành viên gia đình nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm theo điểm a khoản 2 Điều 54 Nghị định 144/2021/NĐ-CP.

- Thu thập, sử dụng thông tin của cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sau khi xâm phạm bí mật thư tín của người khác thì tiết lộ các thông tin này nhưng chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm e hoặc điểm m khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP.

Cách sao chép hàm rất giống với cách sao chép công thức, bởi vì hàm thực chất là một dạng của công thức. Khi bạn sao chép một ô chứa hàm, bạn đang sao chép công thức có chứa hàm đó.

Có thể sao chép hàm bằng những cách nào?

Bạn có thể sao chép hàm (công thức chứa hàm) trong phần mềm bảng tính bằng nhiều cách phổ biến sau:

1. Sử dụng tay kéo điền (Fill Handle):
2. • Cách làm: Chọn ô chứa hàm cần sao chép. Di chuyển con trỏ chuột đến góc dưới cùng bên phải của ô cho đến khi nó biến thành dấu cộng màu đen nhỏ (+). Nhấp giữ và kéo con trỏ chuột theo hướng bạn muốn sao chép (xuống dưới, sang phải, lên trên, sang trái).
   • Ưu điểm: Nhanh chóng, tiện lợi khi sao chép cho một vùng liền kề.
   • Ví dụ: Nếu ô C1 có hàm =SUM(A1:B1), kéo Fill Handle xuống C2, C3 sẽ cho ra =SUM(A2:B2) và =SUM(A3:B3).
3. Sử dụng Copy và Paste:
4. • Cách làm: Chọn ô chứa hàm. Nhấp chuột phải và chọn Copy (hoặc nhấn Ctrl + C). Chọn ô hoặc vùng ô đích mà bạn muốn dán hàm vào. Nhấp chuột phải và chọn Paste (hoặc nhấn Ctrl + V).
   • Ưu điểm: Linh hoạt, có thể dán hàm vào các vị trí không liền kề, hoặc dán riêng công thức (Paste Special - Formulas) mà không dán định dạng.
5. Sử dụng phím tắt:
6. • Ctrl + C (Copy) và Ctrl + V (Paste): Tương tự như cách 2.
   • Ctrl + D (Fill Down - điền xuống): Chọn ô chứa hàm và các ô trống bên dưới mà bạn muốn dán vào, sau đó nhấn Ctrl + D.
   • Ctrl + R (Fill Right - điền sang phải): Chọn ô chứa hàm và các ô trống bên phải mà bạn muốn dán vào, sau đó nhấn Ctrl + R.
   • Ưu điểm: Cực kỳ nhanh chóng khi sao chép theo hàng hoặc cột.

Khi sao chép (hay di chuyển) hàm, vị trí tương đối giữa các ô tính có địa chỉ là tham số của hàm và ô tính chứa hàm có thay đổi không?

Đây là một câu hỏi rất hay liên quan đến cách hoạt động của địa chỉ ô tính trong bảng tính, cụ thể là khái niệm về địa chỉ tương đối (relative reference) và địa chỉ tuyệt đối (absolute reference).

• Khi sao chép hàm:
• • Vị trí tương đối giữa các ô tính có địa chỉ là tham số của hàm và ô tính chứa hàm sẽ KHÔNG THAY ĐỔI.
  • Giải thích: Các phần mềm bảng tính (mặc định) sử dụng địa chỉ tương đối. Điều này có nghĩa là khi bạn sao chép một công thức (chứa hàm) từ vị trí này sang vị trí khác, các tham chiếu ô trong công thức sẽ tự động điều chỉnh theo vị trí mới, nhưng mối quan hệ vị trí giữa ô công thức và ô tham chiếu vẫn được giữ nguyên.
  • Ví dụ: Nếu ô C1 chứa hàm =SUM(A1, B1). Khi sao chép hàm này xuống ô C2:
  • • Ô A1 cách C1 2 cột về bên trái.
    • Ô B1 cách C1 1 cột về bên trái.
    • Khi sao chép xuống C2, hàm sẽ tự động thành =SUM(A2, B2). Bạn sẽ thấy A2 vẫn cách C2 2 cột về bên trái, và B2 vẫn cách C2 1 cột về bên trái. Mối quan hệ tương đối không đổi.
  • Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng địa chỉ tuyệt đối (có ký hiệu $, ví dụ: $A$1), thì khi sao chép, địa chỉ đó sẽ không thay đổi (vị trí không tương đối nữa, mà là cố định).
• Khi di chuyển hàm:
• • Vị trí tương đối giữa các ô tính có địa chỉ là tham số của hàm và ô tính chứa hàm sẽ KHÔNG THAY ĐỔI.
  • Giải thích: Khi bạn di chuyển (cắt và dán) một ô chứa hàm, phần mềm bảng tính sẽ giữ nguyên chính xác công thức gốc. Các tham chiếu ô trong công thức sẽ không bị điều chỉnh như khi sao chép. Công thức vẫn sẽ tham chiếu đến cùng các ô ban đầu.
  • Ví dụ: Nếu ô C1 chứa hàm =SUM(A1, B1). Khi di chuyển (Cut & Paste) hàm này sang ô D5:
  • • Hàm trong ô D5 vẫn sẽ là =SUM(A1, B1). Nó không tự động thành =SUM(B5, C5).
    • Việc di chuyển chỉ đơn thuần là "chuyển" công thức gốc đi nơi khác mà không thay đổi nội dung của công thức.

Tóm lại, sự khác biệt quan trọng nằm ở chỗ sao chép (Copy) điều chỉnh địa chỉ tương đối, trong khi di chuyển (Cut) thì không. Điều này rất quan trọng để hiểu khi bạn thao tác với dữ liệu và công thức trong bảng tính.

- Mạng xã hội (Social Media):

• Facebook
• Instagram
• TikTok
• X (Twitter)
• - Ứng dụng nhắn tin/gọi điện (Messaging/Calling Apps):
  • Zalo: Rất phổ biến ở Việt Nam, dùng để nhắn tin, gọi điện, chia sẻ file, tạo nhóm.
  • Messenger (của Facebook): Nhắn tin, gọi điện miễn phí, tích hợp với Facebook.
  • WhatsApp: Ứng dụng nhắn tin đa nền tảng, mã hóa đầu cuối, phổ biến toàn cầu.
  • Telegram: Nổi bật với tính năng bảo mật, nhóm lớn, và kênh phát sóng.
  • Viber: Nhắn tin, gọi điện, sticker.
  • Google Meet/Zoom/Microsoft Teams: Chủ yếu dùng cho cuộc gọi video, họp trực tuyến, học trực tuyến.

• Thư điện tử (Email):
  • Gmail, Outlook, Yahoo Mail: Kênh trao đổi thông tin chính thức, chuyên nghiệp, gửi file, tài liệu, thông báo quan trọng.
• Diễn đàn trực tuyến (Online Forums) & Cộng đồng (Communities):
  • Reddit: Nền tảng tổng hợp tin tức xã hội, thảo luận về mọi chủ đề.
  • Quora: Nền tảng hỏi đáp, nơi mọi người có thể đặt câu hỏi và trả lời.
  • Các diễn đàn chuyên ngành (ví dụ: Tinh tế, Vozforums ở Việt Nam; Stack Overflow cho lập trình viên): Nơi trao đổi kiến thức, kinh nghiệm về một lĩnh vực cụ thể.
• Nền tảng chia sẻ video/streaming:
  • YouTube: Chia sẻ và xem video dài, kênh thông tin, giải trí, học tập.
  • Twitch: Nền tảng livestream, chủ yếu về game, nhưng cũng có các nội dung khác.

Facebook, Instagram; Zalo, Tiktok; Twitter; Messenger; .............

1. Thông tin sai lệch và tin giả: Mạng xã hội có thể trở thành môi trường cho thông tin sai lệch và tin giả phát triển, do sự lan truyền nhanh chóng và khó kiểm soát. Sự xuất hiện của các tin tức không chính xác có thể gây hoang mang và ảnh hưởng đến quyết định của người dùng, cũng như gây hại cho xã hội khi làm méo mó thông tin và tạo ra các cuộc tranh luận không cần thiết.
2. Vấn đề bảo mật và quyền riêng tư: Với lượng lớn dữ liệu cá nhân được chia sẻ trên mạng xã hội, vấn đề bảo mật và quyền riêng tư trở nên nghiêm trọng. Rò rỉ dữ liệu, việc theo dõi người dùng, và vi phạm quyền riêng tư không chỉ làm tổn hại đến cá nhân mà còn làm suy giảm niềm tin vào các nền tảng mạng xã hội.
3. Ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần: Sử dụng mạng xã hội quá mức có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe tâm thần, bao gồm căng thẳng, trầm cảm, và lo âu. Sự so sánh với người khác, áp lực từ việc cần phải xuất hiện hoàn hảo trên mạng, và tiếp xúc liên tục với tin tức tiêu cực có thể ảnh hưởng đến tình trạng tâm lý của người dùng.
4. Nghiện mạng xã hội: Một vấn đề khác là nghiện mạng xã hội, nơi người dùng dành quá nhiều thời gian trên các nền tảng này, ảnh hưởng đến các khía cạnh khác của cuộc sống như công việc, học tập và mối quan hệ cá nhân. Nghiện mạng xã hội có thể dẫn đến sự cô lập xã hội, giảm năng suất và các vấn đề sức khỏe khác.

Nhược điểm của việc sử dụng mạng xã hội:

- Lãng phí thời gian
- Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần
- Thiếu riêng tư, bảo mật thông tin cá nhân
- Tác động xấu đến các mối quan hệ thực tế
- Nguy cơ gặp thông tin sai lệch, tin giả
- Bị lệ thuộc, nghiện mạng xã hội
- Bắt nạt, quấy rối trên mạng

Ưu điểm của việc sử dụng mạng xã hội:

- Kết nối mọi người: Dễ dàng liên lạc với bạn bè, người thân, kể cả ở xa.
- Chia sẻ thông tin nhanh chóng: Đăng bài, hình ảnh, video, tin tức dễ dàng.
- Học tập và giải trí: Có nhiều kiến thức bổ ích, video học tập, giải trí vui vẻ.
- Mở rộng mối quan hệ: Làm quen, kết bạn mới, tham gia các nhóm sở thích.
- Tiếp cận thông tin mới: Cập nhật tin tức, xu hướng, sự kiện nhanh chóng.

- Giúp người dùng dễ dàng tiếp cận các nguồn thông tin đa dạng, phong phú. - Kết nối người dùng, giao lưu, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức, kĩ năng. - Tham gia các lớp online, mua hàng trực tuyến.

Mở rộng quan hệ xã hội

Mạng xã hội là gì?

- Mạng xã hội là nơi mọi người sử dụng Internet để giao tiếp, chia sẻ thông tin, hình ảnh, video, trò chuyện… với nhau.

- Trên mạng xã hội, em có thể kết bạn, tham gia nhóm, đăng bài, bình luận,...

Ví dụ: Facebook, Zalo, TikTok, Instagram, YouTube,...

Mạng xã hội (social network) là một hệ thống trực tuyến nơi mọi người có thể kết nối, chia sẻ thông tin, nội dung và tương tác với nhau thông qua internet. Ví dụ như Facebook, Instagram, Twitter, TikTok và LinkedIn là những mạng xã hội phổ biến. Chi tiết hơn: Mạng xã hội là một nền tảng kỹ thuật số: Nó không phải là một thực thể vật lý mà là một hệ thống trực tuyến được truy cập thông qua các thiết bị như máy tính, điện thoại di động, máy tính bảng, v.v.