Bài học cùng chủ đề
Lý thuyết Bài 4. Khái niệm văn minh. Một số nền văn minh phương Đông thời cổ - trung đại (P1) SVIP
I. KHÁI NIỆM VĂN MINH
- Văn minh và văn hóa có mối liên hệ chặt chẽ đối với nhau:
+ Văn hóa là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo trong quá trình lịch sử.
+ Văn minh là những thành tựu và trạng thái tiến bộ về vật chất và tinh thần của xã hội loài người, là sự phát triển cao của văn hóa.
+ Cũng có thể hiểu văn minh là giai đoạn phát triển sau khi con người thoát khỏi thời nguyên thủy (đối lập với “dã man”).
- Văn hóa xuất hiện đồng thời với loài người, bao gồm cả giá trị vật chất và giá trị tinh thần do con người sáng tạo ra. => Dựa trên cơ sở văn hóa thời nguyên thủy, khi con người sáng tạo nhà nước và chữ viết, xã hội bước vào thời kì văn minh.
Câu hỏi:
@205912080637@
Hình 1. Văn hóa xuất hiện đồng thời với loài người (Tranh minh họa)
Văn hóa | Văn minh | |
Giống nhau | Gắn với giá trị do con người sáng tạo trong lịch sử. | |
Khác nhau | Tất cả những giá trị vật chất và tinh thần từ khi có loài người đến nay. | Thành tựu tiêu biểu thể hiện sự tiến bộ cao trong một giai đoạn phát triển. |
Câu hỏi:
@205912079214@
II. MỘT SỐ NỀN VĂN MINH PHƯƠNG ĐÔNG THỜI CỔ - TRUNG ĐẠI
1. Thành tựu tiêu biểu của văn minh Ai Cập thời cổ đại
a. Khái quát:
- Văn minh Ai Cập thời cổ đại là một trong những nền văn minh ra đời sớm nhất, phát triển bên sông Nin.
- Đạt nhiều thành tựu về chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học kĩ thuật.
b. Thành tựu tiêu biểu:
✽ Chữ viết:
- Chữ tượng hình:
+ Sử dụng hình vẽ mô phỏng để biểu đạt ý nghĩa.
+ Viết trên giấy Pa-pi-rút hoặc khắc trên đá.
=> Là phương tiện lưu giữ thông tin, phản ánh tư duy và văn hóa thời kì cổ đại.
Hình 2. Chữ tượng hình của người Ai Cập cổ đại
Câu hỏi:
@205912081331@
✽ Toán học:
- Cư dân biết đếm đến 10, tính được số Pi ≈ 3,16.
- Giỏi hình học, ứng dụng trong xây dựng, đo đất, bản đồ,...
Hình 3. Các quy tắc toán học của người Ai Cập cổ đại
Câu hỏi:
@205912084566@
✽ Kiến trúc - Điêu khắc:
- Các công trình nổi tiếng như Kim tự tháp, tượng Nhân sư,... được xây dựng.
=> Phản ánh quan niệm tôn giáo, khả năng sáng tạo, tư duy thẩm mĩ, biểu hiện của quyền lực.
Hình 4. Tượng Nhân sư lớn và Quần thể kim tự tháp Giza là những biểu tượng nổi bật nhất của nền văn minh Ai Cập cổ đại
Câu hỏi:
@205912087700@
✽ Các lĩnh vực khác:
- Lịch pháp, Thiên văn học, Văn học, Y học đều có những đóng góp lớn cho nhân loại.
Hình 5. Bản đồ thiên văn học trong mộ Sê‑nê‑mut (một đại thần Ai Cập cổ đại thời Nữ hoàng Hát-sép-sút)
c. Ý nghĩa:
- Là thành quả lao động sáng tạo của cư dân Ai Cập cổ đại.
- Góp phần phát triển nền văn minh nhân loại ở nhiều lĩnh vực.