Qùa Hà Nội - Thạch Lam

Quà Hà Nội xưa nay vẫn có tiếng ngon lành và lịch sự. Ở các thôn quê, chút "quà Hà Nội" là của mong đợi, và tỏ được lòng quý hóa của người cho. Con cháu ngày giỗ ky đưa về dâng cha mẹ, hay các bà mẹ ra tỉnh mua về cho các con, và chồng đi làm Nhà nước ngày nghỉ mua tặng cho cô vợ mới cưới ... Bao nhiêu ý tốt tình hay gửi vào trong chút quà nơi đô hội, món quà đem đến cho khắp nơi các vị sành và trang nhã của băm sáu phố phường.

Hàng Quà Rong

Người Hà Nội, ăn thì ngày nào cũng ăn, nhưng thường không để ý. Nếu chúng ta về ở tỉnh nhỏ ít lâu, hay ở ngay Hải Phòng, Nam Định nữa, chúng ta mới biết quà ở Hà Nội ngon là chừng nào. Cũng là thứ bún chả chẳng hạn, cũng rau ấy, thế mà sao bún chả của Hà Nội ngon và đậm thế, ngon từ cái mùi thơm, từ cái nước chấm ngon đi.

Trong một ngày, không lúc nào là không có hàng quà. Mỗi giờ là một thứ khác nhau; ăn quà cũng là một nghệ thuật: ăn đúng cái giờ ấy và chọn người bán ấy, mới là người sánh ăn.

Tang tảng sáng, tiếng bánh Tây đã rao, lẫn với tiếng chổi quét đường. Đó là quà của những người thợ đi làm sớm. Rồi, có từng độ, phố xá vang lên tiếng rao "bánh rán nóng, trinh một, xu đôi" của một lũ trẻ con. Cái bánh rán vừa cứng và xấu, thật làm giảm thanh thế của quà Hà Nội, do một cửa hàng nào đó muốn kiếm lời, cứ muốn bắt thiên hạ ăn bánh rán lúc còn ngái ngủ.

Này đây mới là quà chính tông: bánh cuốn, ăn với chả lợn béo, hay với đậu rán nóng. Nhưng là bánh cuốn Thanh Trì mỏng như tờ giấy và trong như lụa. Vị bánh thơm bột mịn và dẻo. Bánh chay thì thanh đạm, bánh mặn đậm vì chút mỡ hành. Người bán bánh cuốn Thanh Trì đội mẹt và rổ trên đầu, từng tụm năm, bảy người từ phía Lò Lợn đi vào trong phố, dáng điệu uyển chuyển và nhanh nhẹn.

Rồi mùa nực thì hàng xôi cháo: cháo hoa quánh mùi gạo thơm, xôi nồng mùi gạo nếp. Xôi đậu, xôi lạc, xôi vừng mỡ và dừa. Ở, cái xôi vừng mỡ, nắm từng nắm con, ăn vừa gậy vừa bùi. Mà có đắt gì đâu! Ăn một, hai xu là đủ rồi. Mùa rét thì xôi nóng, hãy còn hơi bốc lên như sương mù, ăn vừa nóng người vừa chắc dạ.

Và có ai ngẫm nghĩ kỹ cái vị hành khô chưng mỡ ở trong bát ngô nếp bung non; hàng giòn và thơm phức, những hạt ngô béo rưới chút nước mỡ trong ... Ngô bung (xôi lúa) thì có nhiều hàng ngon, nhưng ngon nhất và đậm nhất là ngô bung của một bà già trên Yên Phụ. Cứ mỗi sáng, bà từ ô xuống phố, theo một đường đi nhất định, đã ngoài hai mươi năm nay, để các nhà muốn ăn cứ việc sai người ra đừng chờ. Bà đội thúng ngô, tay thủ vào cái áo cánh bông, và cất lên cái tiếng rao, tựa như không phải tiếng người, một tiếng rao đặc biệt và kỳ lạ: "Eéé ...éc", "Eé ...ééc ...". 

1 đoạn trích từ văn bản trên thuộc thể loại nào ? những dấu hiệu nào để khẳng định điều đó ?

2 tác giả đã kể những gì qua đoạn trích ? qua đoạn trích em cảm nhận gì về nhà văn thạch lam?

Nằm trong tiếng nói

Nằm trong tiếng nói yêu thương

Nằm trong tiếng Việt vấn vương một đời.

Sơ sinh lòng mẹ đưa nôi

Hồn thiêng đất nước cũng ngồi bên con.

Tháng ngày con mẹ lớn khôn,

Yêu thơ, thơ kể lại hồn ông cha,

Đời bao tâm sự thiết tha

Nói trong tiếng nói lòng ta thuở giờ...

Câu hỏi:

1.Em có nhận xét gì về nhịp của bài thơ lục bát trên?

2.Để miêu tả cảm nhận của mình về tiếng Việt, tác giả đã sử dụng những từ ngữ, hình ảnh nào?

3.Những hình ảnh như "hồn thiêng đất nước","hồn cha ông" trong những dòng thơ trên đem đến cho em cảm nhận gì về tiếng nói của dân tộc. Hãy lí giải.

4.Những từ ngữ như "sơ sinh","lớn khôn" khiến em liên tưởng đến điều gì?Hình ảnh tiếng Việt xuất hiện cùng những từ ngữ ấy giúp em hiểu thêm về điều gì?

5.Xác đinh sắc thái tình cảm của tác giả đối với tiếng nói quê hương được thể hiện qua bài thơ. Dựa vào đâu mà em xác đinh được như vậy?

6.Hiện nay, trên mạnh xã hội có hiện tượng một số người thường xuyên sử dụng những từ ngữ như thui (thay vì thôi), iu (thay vì yêu), chiện (thay vì chuyện)… Từ nội dung của bài thơ Nằm trong tiếng nói, em có suy nghĩ gì về hiện tượng sử dụng ngôn ngữ nêu trên?

7.Tìm từ đơn và từ phức có trong câu thơ lục bát sau:

Sơ sinh lòng mẹ đưa nôi

Hồn thiêng đất nước cũng ngồi bên con.

8.Đọc đoạn thơ sau và thực hiện Các yêu cầu:

Nằm trong tiếng nói yêu thương

Nằm trong tiếng Việt vấn vương một đời.

a.Tìm và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ?

b.Trong đoạn thơ trên, có thể dùng từ “nhớ thương” để thay cho từ “vấn vương” trong câu thơ “Nằm trong tiếng Việt vấn vương một đời.”được không? Vì sao?

Đọc phần (1) văn bản Bầy chim chìa vôi và cho biết :

- Khi tỉnh giấc lúc nửa đêm , hai anh em Mên và Mon nói chuyện với nhau về chuyện gì ?

- Chi tiết đc lặp lại trong cuộc trò chuyện của Mên và Mon

- Từ nội dung trò chuyện có thể thấy điều mà Mên và Mon lo lắng là gì ?

Dùng biện pháp nhân hóa để viết lại các câu sau cho hay hơn hoặc gợi cảm hơn:

a) Ánh trăng chiếu qua kẽ lá.

b) Ánh nắng chiếu xuống ngôi nhà

c) Mấy con chim đang hót ríu rít trên cành cây

d)Những bông hoa đang nở trong nắng sớm

em hãy trình bày suy nghĩ của bản thân về câu nói :"  Tình yêu không phải một món hàng xa xỉ, cũng không phải là một sản phẩm thiết yếu,tình yêu chỉ đơn giản là một điều bạn nhất định phải trải qua khi sống trên đời.Ai rồi cũng sẽ gặp nó,đều sẽ có được hoặc mất đi,cuối cùng, chúng ta cũng sẽ học được cách bình tĩnh đối diện"