III. Thực hành viết
* Đề bài: Viết bài văn nghị luận phân tích nét đặc sắc của bài hát Xinh tươi Việt Nam (tác giả Nguyễn Hồng Thuận).
Bước 1: Chuẩn bị viết
a. Xác định đề tài
* Bài viết sẽ tập trung vào việc làm rõ những giá trị nổi bật về nội dung và nghệ thuật của một truyện thơ hoặc bài hát. Bạn có thể lựa chọn một đoạn truyện thơ đã học trong chương trình, một truyện thơ khác mà bạn biết, hoặc một bài hát mà bạn yêu thích.
b. Xác định mục đích và đối tượng bài viết
* Trước khi viết, bạn cần trả lời các câu hỏi sau:
* Bạn viết bài này nhằm mục đích gì? (chia sẻ cảm nhận, suy nghĩ, đánh giá về một tác phẩm mà bạn yêu thích?)
* Bài viết này sẽ được đọc bởi ai? (thầy cô, bạn học, giám khảo,…)?
* Với mục đích và đối tượng như vậy, bạn sẽ lựa chọn cách viết và nội dung ra sao để phù hợp?
c. Thu thập thông tin
* Bạn nên tìm kiếm thông tin từ Internet, sách báo, thư viện,… để thu thập những tư liệu cần thiết về tác phẩm mà bạn đã chọn.
Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý
a. Tìm ý
* Ghi lại các luận điểm chính về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, kèm theo lí lẽ và bằng chứng cụ thể. Bạn có thể dựa vào các gợi ý sau để xác định luận điểm:
− Tác phẩm (truyện thơ hoặc bài hát) thể hiện những giá trị đặc sắc nào về nội dung? Các lí lẽ và bằng chứng cụ thể cho luận điểm này là gì?
− Tác phẩm có những nét nghệ thuật nào tiêu biểu? (ví dụ: cách xây dựng nhân vật, cách kể chuyện, cách sử dụng ngôn ngữ, giai điệu, hình ảnh,…). Lí lẽ và bằng chứng minh hoạ ra sao?
* Tìm ý cho bài viết phân tích nét đặc sắc của bài hát Xinh tươi Việt Nam (tác giả Nguyễn Hồng Thuận).
− Giới thiệu tác giả Nguyễn Hồng Thuận và bài hát Xinh tươi Việt Nam.
− Ghi lại các nội dung của bài hát.
− Ghi lại các thông tin về nghệ thuật của bài hát.
b. Lập dàn ý
− Sau khi xác định được các ý cần trình bày, bạn cần sắp xếp chúng theo một trình tự hợp lí, phù hợp với bố cục của kiểu bài nghị luận về tác phẩm văn học truyện thơ hoặc bài hát (Tham khảo thêm phần hướng dẫn về bố cục trong mục Tri thức về kiểu bài).
Phần | Nội dung |
Mở bài | − Giới thiệu tên tác phẩm, tác giả, thể loại. − Nêu khái quát giá trị đặc sắc của tác phẩm. |
Thân bài | − Trình bày ngắn gọn nội dung của tác phẩm. − Phân tích, bình luận, đánh giá về nội dung tác phẩm. − Phân tích, bình luận, đánh giá những đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm. − Trình bày những suy nghĩ, cảm nhận, đánh gái của bản thân về tác phẩm. |
Kết bài | − Khẳng định và khái quát lại những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. − Nêu ý nghĩa của tác phẩm với bản thân và người đọc. |
Kĩ năng trình bày, diễn đạt | − Kết hợp các thao tác lập luận, có lập luận chặt chẽ, luận điểm rõ ràng, mạch lạc. − Sử dụng hệ thống lí lẽ xác đáng, bằng chứng tin cậy. − Diễn đạt rõ ràng, gãy gọn, không lan man, dài dòng. − Các từ ngữ, câu văn có sự liên kết với luận điểm, lí lẽ, bằng chứng và đảm bảo tính mạch lạc trong toàn bộ bài vi |
* Lập dàn ý cho bài văn nghị luận phân tích nét đặc sắc của bài hát Xinh tươi Việt Nam (tác giả Nguyễn Hồng Thuận).
− Mở bài:
+ Xinh tươi Việt Nam là một ca khúc nổi tiếng của nhạc sĩ Nguyễn Hồng Thuận, được nhiều thế hệ trẻ yêu mến và thể hiện trong các sự kiện lớn.
+ Bài hát thuộc thể loại nhạc trẻ hiện đại, mang màu sắc tươi vui, trẻ trung, ca ngợi đất nước Việt Nam thời hội nhập.
+ Bài hát hấp dẫn người nghe bởi nội dung truyền cảm hứng, lời ca giản dị giàu hình ảnh, cùng giai điệu rộn ràng, thể hiện niềm tự hào dân tộc và khát vọng vươn ra thế giới.
− Thân bài:
+ Trình bày ngắn gọn nội dung tác phẩm
++ Bài hát ngợi ca vẻ đẹp con người Việt Nam: Trẻ trung, thân thiện, tràn đầy năng lượng.
++ Bài hát đồng thời thể hiện khát vọng hội nhập quốc tế, quảng bá hình ảnh một Việt Nam hiện đại, tự tin, sẵn sàng vươn mình ra thế giới.
+ Phân tích, đánh giá, bình luận nội dung bài hát
++ Vẻ đẹp của tuổi trẻ và đất nước: Hình ảnh cô gái tuổi hai mươi đại diện cho vẻ đẹp tươi tắn, tràn đầy khát vọng gắn với hình ảnh đất nước phơi phới sức sống.
++ Tinh thần tự hào, hội nhập: Lời hát "Vẫy tay chào thế giới… tự tin em cô gái Việt Nam" và "Hãy luôn ghi trong tim màu da tiếng nói người Việt Nam" khẳng định niềm tự hào dân tộc và kêu gọi thế hệ trẻ trở thành đại sứ văn hoá đưa hình ảnh đất nước ra thế giới.
++ Truyền tải thông điệp sống tích cực: Bài hát lặp lại lời hát "Dành tình yêu tặng cho đời, dành tình yêu tặng cho người" và "niềm tin trong em luôn rực cháy" nhằm khuyến khích lối sống đẹp, lạc quan và hướng về cộng đồng.
+ Phân tích, bình luận, đánh giá những đặc sắc về nghệ thuật
++ Lời ca giàu hình ảnh, dễ liên tưởng: Những cụm từ như "bé xinh", "tà áo trắng bay bay", "nụ cười xinh tươi" tạo nên sự sinh động, gần gũi và tươi sáng.
++ Điệp khúc giàu ý nghĩa: Điệp khúc "Rồi mai đây… hãy giang tay chào cuộc đời" làm nổi bật cao trào, dễ gây ấn tượng và khơi cảm xúc.
++ Giai điệu trẻ trung, sôi động: Nhịp điệu nhanh nhưng dễ bắt nhịp, dễ hát tập thể, phù hợp với các sự kiện của tuổi trẻ.
+ Trình bày suy nghĩ, cảm nhận, đánh giá của bản thân
++ Thêm tự hào, yêu đời và bồi đắp được khát vọng vươn lên.
++ Nhận ra trách nhiệm giữ gìn bản sắc dân tộc để đưa đất nước vươn xa.
− Kết bài:
Bước 3: Viết bài
* Tiến hành triển khai các ý tưởng thành một bài văn hoàn chỉnh. Bài viết cần có hệ thống luận điểm rõ ràng, các ý được trình bày theo trình tự hợp lí. Mỗi luận điểm cần được làm rõ bằng lí lẽ và bằng chứng phù hợp, thuyết phục.
Bước 4: Xem lại và chỉnh sửa
* Đọc lại bài viết và kiểm tra để phát hiện và sửa lỗi chính tả, ngữ pháp, diễn đạt và mạch lạc.
