Câu 1
Thể loại: Truyện ngắn.

Câu 2
Ngôi kể: Ngôi thứ nhất – người kể xưng là “tôi”.

Câu 3
Nhận xét về cốt truyện:
Cốt truyện đơn giản nhưng giàu ý nghĩa nhân văn. Câu chuyện xoay quanh một sự việc tưởng như nhỏ: bọn trẻ dùng giấy lộn thay tiền mua kẹo từ bà cụ mù. Nhưng diễn biến được xây dựng chặt chẽ, có cao trào, nút thắt và kết thúc cảm động, thể hiện sâu sắc sự hối hận, ân hận và bài học về đạo đức, lòng trung thực.

Câu 4
Nội dung chính của văn bản:
Truyện thể hiện sự hối hận sâu sắc của người kể chuyện (tôi) khi nhớ lại lỗi lầm trong quá khứ – cùng bạn lừa bà cụ mù bằng giấy giả để mua kẹo. Qua đó, truyện gửi gắm thông điệp về lòng nhân hậu, sự vị tha, và đặc biệt là bài học sâu sắc: trong đời có những lỗi lầm nếu không sửa chữa kịp thời thì sẽ trở thành vĩnh viễn.

Câu 5 (
Giải thích câu:

"Trong đời, có những điều ta đã lầm lỡ, không bao giờ còn có dịp để sửa chữa được nữa."

Câu nói là một lời nhắn nhủ sâu sắc: trong cuộc sống, có những sai lầm ta gây ra do vô tình hay cố ý, nhưng khi người bị tổn thương không còn nữa, ta mãi mãi mất đi cơ hội để chuộc lỗi hay làm lại. Nó nhắc nhở ta phải sống trung thực, cẩn trọng trong hành động và lời nói, và khi lỡ sai thì hãy sửa chữa ngay khi còn có thể. Đây cũng là lời cảnh tỉnh để mỗi người biết trân trọng những mối quan hệ và tình cảm xung quanh mình.

Câu 1
Thể loại: Truyện ngắn.

Câu 2
Ngôi kể: Ngôi thứ nhất – người kể xưng là “tôi”.

Câu 3
Nhận xét về cốt truyện:
Cốt truyện đơn giản nhưng giàu ý nghĩa nhân văn. Câu chuyện xoay quanh một sự việc tưởng như nhỏ: bọn trẻ dùng giấy lộn thay tiền mua kẹo từ bà cụ mù. Nhưng diễn biến được xây dựng chặt chẽ, có cao trào, nút thắt và kết thúc cảm động, thể hiện sâu sắc sự hối hận, ân hận và bài học về đạo đức, lòng trung thực.

Câu 4
Nội dung chính của văn bản:
Truyện thể hiện sự hối hận sâu sắc của người kể chuyện (tôi) khi nhớ lại lỗi lầm trong quá khứ – cùng bạn lừa bà cụ mù bằng giấy giả để mua kẹo. Qua đó, truyện gửi gắm thông điệp về lòng nhân hậu, sự vị tha, và đặc biệt là bài học sâu sắc: trong đời có những lỗi lầm nếu không sửa chữa kịp thời thì sẽ trở thành vĩnh viễn.

Câu 5 (
Giải thích câu:

"Trong đời, có những điều ta đã lầm lỡ, không bao giờ còn có dịp để sửa chữa được nữa."

Câu nói là một lời nhắn nhủ sâu sắc: trong cuộc sống, có những sai lầm ta gây ra do vô tình hay cố ý, nhưng khi người bị tổn thương không còn nữa, ta mãi mãi mất đi cơ hội để chuộc lỗi hay làm lại. Nó nhắc nhở ta phải sống trung thực, cẩn trọng trong hành động và lời nói, và khi lỡ sai thì hãy sửa chữa ngay khi còn có thể. Đây cũng là lời cảnh tỉnh để mỗi người biết trân trọng những mối quan hệ và tình cảm xung quanh mình.

LÀM VĂN

Câu 1 (2,0 điểm):
Đoạn văn phân tích ba khổ thơ cuối:

Ba khổ thơ cuối của bài “Chim thêu” thể hiện trọn vẹn tình cảm yêu thương, khắc khoải và hy vọng của người cha dành cho con. Hình ảnh người cha “treo áo con bên bàn làm việc”, “ôm tấm áo xanh giữa ngực” là biểu tượng của tình yêu thương sâu đậm, luôn hướng về con. Chiếc áo – một món quà đơn sơ – trở thành vật gửi gắm tâm hồn, là cầu nối tình cảm cha con trong hoàn cảnh đất nước chia cắt. Dù không thể gửi áo vào Nam, người cha vẫn giữ gìn, hy vọng “mai ngày cho con”, khi “nước non một khối”, khi đất nước thống nhất. Khổ thơ cuối là lời tiên đoán đầy tin tưởng về một tương lai hòa bình: “Áo thêu chim trắng, tha hồ vui chơi”. Hình ảnh “chim trắng” mang ý nghĩa tượng trưng cho hòa bình, tự do, là mong ước tha thiết của người cha cho con và cả thế hệ sau. Qua ba khổ thơ này, ta cảm nhận rõ tâm hồn nhân hậu, vị tha và tình phụ tử đầy xúc động trong hoàn cảnh chiến tranh.

Câu 2 (4,0 điểm):
Bài văn nghị luận xã hội (khoảng 400 chữ):

Trong cuộc sống, tình yêu thương của cha mẹ luôn là chỗ dựa tinh thần vững chắc, là nguồn động lực to lớn giúp con vượt qua khó khăn. Tuy nhiên, tình yêu thương đó cũng có thể trở thành áp lực vô hình nếu được đặt sai cách. Đây là một vấn đề đáng suy ngẫm đối với mỗi người con trong xã hội hiện nay.

Không ai có thể phủ nhận vai trò của cha mẹ trong hành trình trưởng thành của con cái. Sự hi sinh, quan tâm, lo lắng của cha mẹ chính là động lực để con cố gắng học tập, sống có trách nhiệm, và không ngừng hoàn thiện bản thân. Tình thương chân thành là ngọn lửa sưởi ấm tâm hồn con trong những lúc yếu lòng. Cha mẹ sẵn sàng hy sinh tất cả để con có điều kiện phát triển tốt nhất.

Tuy nhiên, khi tình yêu thương ấy đi kèm với kì vọng quá lớn, thiếu sự lắng nghe, nó dễ trở thành áp lực đè nặng lên tâm hồn con cái. Những mong muốn tốt đẹp của cha mẹ đôi khi lại là sự áp đặt: ép con học theo ngành mình chọn, sống theo chuẩn mực mà cha mẹ mong muốn. Nhiều bạn trẻ vì không thể làm hài lòng cha mẹ mà rơi vào khủng hoảng, thậm chí trầm cảm. Điều đó cho thấy tình yêu, nếu thiếu sự thấu hiểu, có thể gây tổn thương.

Với tư cách là một người con, chúng ta cần hiểu và trân trọng tình cảm của cha mẹ, đồng thời mạnh dạn bày tỏ quan điểm, ước mơ của mình một cách chân thành. Cha mẹ cũng cần học cách yêu thương bằng sự đồng hành chứ không phải áp đặt.

Tình yêu thương của cha mẹ là vô giá, nhưng để tình yêu ấy trở thành động lực chứ không phải áp lực, cần có sự thấu hiểu và chia sẻ từ cả hai phía.

Câu 1

Nhân vật “tôi” trong đoạn trích là một đứa trẻ có tâm hồn nhạy cảm, biết rung động và thay đổi khi nhận ra lỗi lầm. Ban đầu, “tôi” cũng giống như những người bạn khác – thờ ơ, nhẹ dạ tin theo tin đồn thất thiệt mà xa lánh bà bán bỏng. Tuy nhiên, khi chứng kiến cảnh bà lão cơ cực, bị xua đuổi và đói khát, “tôi” đã thực sự xúc động, cảm thấy thương xót và ăn năn. Hành động đưa tiền cho bà và chia sẻ câu chuyện với mẹ, rồi kể lại cho các bạn cho thấy “tôi” là người biết nhận lỗi, dũng cảm đối diện với sai lầm và mong muốn sửa chữa. Qua nhân vật “tôi”, tác giả Xuân Quỳnh không chỉ thể hiện sự trưởng thành trong nhận thức của một đứa trẻ mà còn truyền tải thông điệp cảm động về lòng nhân ái và trách nhiệm với những người yếu thế trong xã hội.

Câu 2

Mở bài:

Tình bạn là một trong những giá trị thiêng liêng và không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi con người. Đó không chỉ là sự sẻ chia, đồng hành mà còn là điểm tựa tinh thần trong những lúc khó khăn. Tuy nhiên, trong thời đại ngày nay, nhiều bạn trẻ dường như chưa thực sự biết trân trọng và gìn giữ tình bạn đúng cách. Vì vậy, việc hiểu đúng và có cách xây dựng, gìn giữ một tình bạn đẹp là điều vô cùng cần thiết.

Thân bài:

Trước hết, tình bạn đẹp là mối quan hệ giữa những con người thấu hiểu, yêu thương và tôn trọng nhau. Một tình bạn chân thành không xuất phát từ lợi ích cá nhân mà dựa trên sự cảm thông, sẻ chia và đồng hành lâu dài. Tình bạn giúp chúng ta trở nên mạnh mẽ hơn trước những thử thách, giúp ta học hỏi, hoàn thiện bản thân và sống ý nghĩa hơn mỗi ngày.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, không ít bạn trẻ đang đánh mất hoặc không biết cách giữ gìn tình bạn. Có người coi tình bạn như một phương tiện để vụ lợi. Có người dễ dàng buông bỏ chỉ vì một hiểu lầm nhỏ. Có những tình bạn “ảo” trên mạng xã hội, thiếu chiều sâu và dễ tan vỡ. Tình trạng đó xuất phát từ lối sống ích kỷ, thiếu quan tâm và thiếu kỹ năng giao tiếp, ứng xử.

Để xây dựng và giữ gìn một tình bạn đẹp, trước hết cần có sự chân thành – không nói dối, không giả tạo. Thứ hai là biết lắng nghe, chia sẻ, đồng cảm với cảm xúc và hoàn cảnh của bạn mình. Bên cạnh đó, cần tôn trọng sự khác biệt, không áp đặt quan điểm cá nhân và sẵn sàng tha thứ, bao dung trước lỗi lầm. Ngoài ra, hãy luôn đồng hành trong những lúc khó khăn – vì chính những khoảnh khắc như vậy mới thể hiện được giá trị thực sự của một tình bạn.

Một yếu tố quan trọng khác là xây dựng niềm tin. Niềm tin là nền tảng giúp tình bạn bền lâu. Khi có niềm tin, chúng ta cảm thấy an toàn, thoải mái khi ở bên nhau, và sẵn sàng giúp đỡ nhau không điều kiện. Đôi khi chỉ cần một lời hỏi thăm, một tin nhắn động viên cũng đủ để gắn kết tình bạn.

Kết bài:

Tình bạn là một món quà quý giá mà cuộc sống ban tặng cho mỗi người. Biết xây dựng và gìn giữ một tình bạn đẹp không chỉ giúp ta sống vui vẻ, ý nghĩa hơn mà còn giúp ta trở thành một con người tốt đẹp hơn. Trong xã hội hiện đại, hơn lúc nào hết, chúng ta cần trân trọng và lan tỏa những giá trị tốt đẹp của tình bạn để làm giàu thêm tâm hồn và nhân cách của chính mình.

Câu 1

Đoạn trích được kể từ ngôi thứ mấy?
→ Đoạn trích được kể từ ngôi thứ nhất, xưng “tôi”.

Câu 2

Trong đoạn trích, nhân vật “tôi” bị mẹ trách vì điều gì?
→ Nhân vật “tôi” bị mẹ trách vì đã cùng các bạn vô tình tung tin đồn sai sự thật khiến bà bán bỏng bị xa lánh, mất kế sinh nhai, rơi vào cảnh đói khổ.

Câu 3

Từ những chi tiết miêu tả bà bán bỏng khi “tôi” gặp ở chợ, em có nhận xét gì về hoàn cảnh hiện tại của bà lão?
→ Bà bán bỏng đang sống trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn và khổ cực: bà gầy gò, lưng còng, quần áo rách rưới, phải đi xin nướng lại bánh mì khô để ăn và bị người khác xua đuổi, miệt thị. Bà là một người già neo đơn, không nơi nương tựa, bị cuộc sống bỏ rơi.

Câu 4

Biện pháp tu từ so sánh trong câu văn sau có tác dụng như thế nào: “Trông người chả ra người, như con gà rù thế kia mà ám hàng người ta thì làm sao người ta bán được...”
→ Biện pháp so sánh “như con gà rù” có tác dụng:

• Nhấn mạnh sự tiều tụy, đáng thương của bà lão.
• Đồng thời thể hiện sự tàn nhẫn, vô cảm trong lời lẽ của người bán hàng.
• Tạo sự đối lập giữa vẻ ngoài tội nghiệp của bà và cách đối xử lạnh lùng của xã hội, từ đó khơi gợi lòng thương cảm ở người đọc.

Câu 5

Nếu em là nhân vật “tôi” trong truyện, em sẽ rút ra bài học gì cho bản thân sau câu chuyện với bà bán bỏng?

→ Nếu em là nhân vật “tôi”, em sẽ nhận ra rằng: lời nói vô ý, thiếu kiểm chứng có thể gây tổn thương lớn cho người khác. Em học được rằng phải biết suy nghĩ cẩn trọng trước khi phát ngôn, và đặc biệt là không nên quay lưng với những người yếu thế mà cần có lòng thương yêu, chia sẻ và hành động thiết thực để giúp đỡ họ.

câu 1

Nhân vật chị cỏ bò trong truyện “Cổ tích” là hình ảnh tiêu biểu cho người phụ nữ nghèo khổ nhưng giàu lòng nhân ái và đầy nghị lực sống. Chị làm nghề cắt cỏ thuê – một công việc lam lũ, vất vả, chỉ đủ sống qua ngày. Dù hoàn cảnh khó khăn, chị vẫn không ngần ngại sẻ chia nắm cơm cho bà cụ xa lạ giữa trưa hè oi bức. Tình thương ấy không chỉ dừng ở hành động nhỏ, mà còn trở thành sợi dây gắn kết hai con người xa lạ thành mẹ con, đùm bọc nhau giữa cuộc đời cơ cực. Khi bà cụ lâm bệnh, chị hết lòng chăm sóc, lo hậu sự chu đáo. Đặc biệt, hình ảnh chị sụp xuống tức tưởi khi phát hiện những chiếc nhẫn vàng trong áo bà lão, là biểu hiện rõ ràng nhất của lòng hiếu thảo và xúc động chân thành. Nhân vật chị cỏ bò không chỉ thể hiện lòng nhân ái, mà còn phản ánh vẻ đẹp của tình người giữa những phận đời nhỏ bé. Chính sự tử tế và yêu thương vô điều kiện ấy đã tạo nên chất "cổ tích" giữa đời thường, khiến người đọc cảm động và suy ngẫm.

Câu 2

Trong xã hội hiện đại, khi cuộc sống ngày càng phát triển và cạnh tranh, lối sống tự lập trở thành một đức tính cần thiết đối với mỗi người, đặc biệt là giới trẻ – những chủ nhân tương lai của đất nước. Tự lập không chỉ là khả năng tự chăm sóc bản thân, tự quyết định và chịu trách nhiệm với cuộc sống của mình, mà còn là dấu hiệu cho thấy một con người trưởng thành và bản lĩnh.

Trước hết, tự lập giúp người trẻ rèn luyện tinh thần trách nhiệm và khả năng giải quyết vấn đề. Khi không còn phụ thuộc vào cha mẹ, bạn bè hay người khác, người trẻ buộc phải đối mặt với những khó khăn của cuộc sống. Chính từ những trải nghiệm ấy, họ tích lũy được bài học, trưởng thành hơn cả về nhận thức lẫn hành động. Ví dụ, một sinh viên xa nhà tự mình sắp xếp thời gian học, chi tiêu hợp lý và đối mặt với áp lực thi cử – đó chính là biểu hiện rõ nhất của sự tự lập.

Bên cạnh đó, rèn luyện lối sống tự lập còn giúp giới trẻ xây dựng sự tự tin và lòng tự trọng. Khi một người có thể tự chăm lo cho bản thân và đưa ra những quyết định đúng đắn, họ sẽ tin vào khả năng của mình, từ đó mạnh mẽ hơn trong học tập, công việc và cuộc sống. Ngược lại, nếu quá phụ thuộc vào người khác, họ dễ rơi vào trạng thái thụ động, thiếu bản lĩnh khi đứng trước thử thách.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy không ít bạn trẻ ngày nay vẫn thiếu kỹ năng sống tự lập, quen được bao bọc, chăm sóc từ gia đình nên dễ lúng túng, sợ hãi khi phải tự giải quyết vấn đề. Đây là điều đáng báo động và cần sự thay đổi từ cả phía bản thân người trẻ lẫn môi trường giáo dục gia đình và nhà trường.

Rèn luyện lối sống tự lập không đồng nghĩa với việc sống ích kỷ hay tách biệt, mà là sống có trách nhiệm với bản thân, biết yêu thương đúng cách và chủ động xây dựng cuộc sống của chính mình. Mỗi bạn trẻ cần chủ động học hỏi, dấn thân, vượt ra khỏi vùng an toàn để từng bước hoàn thiện bản thân.

Tóm lại, trong hành trình trưởng thành, tự lập chính là hành trang quý giá nhất mà giới trẻ cần rèn luyện. Đó không chỉ là chìa khóa để bước vào cuộc sống vững vàng, mà còn là nền tảng để xây dựng một tương lai độc lập, bản lĩnh và thành công.

Câu 1 (0,5 điểm).
Ngôi kể: Ngôi thứ ba – người kể chuyện giấu mình, không xưng “tôi” mà kể về các nhân vật là “bà cụ”, “chị cỏ bò”...

Câu 2 (0,5 điểm).
Chi tiết miêu tả hoàn cảnh của bà cụ và chị cỏ bò sau khi đã trở thành mẹ con và đùm bọc lấy nhau:

• “Từ rày có mẹ, có con. Tối xuống, bên ngọn đèn hạt đỗ, nho nhỏ câu nói, tiếng cười.”
• “Thêm bà cụ, bớt bát cơm mà vui, cái vui ấm áp mới ghé thăm lều chị.”
• “Chị quý bà như mẹ, bà thương chị như con.”

Câu 3 (1,0 điểm).
Chủ đề của truyện:
Truyện đề cao tình người, lòng nhân ái trong cuộc sống, đặc biệt là giữa những con người nghèo khổ, bất hạnh. Trong nghịch cảnh, họ vẫn có thể tìm thấy yêu thương, che chở nhau như ruột thịt, mang đến hơi ấm và hy vọng giữa cuộc đời lạnh giá.

Câu 4 (1,0 điểm).
Tác dụng của cách dùng từ ngữ trong đoạn văn:

• Các từ ngữ như “rét mướt”, “ào ào”, “lùa”, “mỏng”, “đồm độp”, “buốt” đều mang tính gợi hình, gợi cảm.
• Giúp người đọc cảm nhận được cái lạnh khắc nghiệt, buốt giá, đặc biệt là nỗi cơ cực của người nghèo trong mùa đông.
• Nhịp điệu dồn dập (“từng cơn, từng cơn”, “ào ào”) tạo cảm giác lạnh lẽo dữ dội, góp phần nhấn mạnh sự mong manh, bấp bênh của những phận người nhỏ bé trong xã hội.

Câu 5 (1,0 điểm).
Đoạn văn trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của tình người:

Tình người là ánh sáng ấm áp sưởi ấm những phận đời khốn khó. Trong truyện, bà cụ và chị cỏ bò – hai con người xa lạ, nghèo khổ – đã yêu thương, chăm sóc nhau như ruột thịt. Chính tình người ấy đã giúp họ vượt qua sự cô đơn và khắc nghiệt của cuộc sống. Tình thương giữa con người với nhau có thể không làm giàu vật chất, nhưng làm giàu tâm hồn, mang lại niềm tin và hy vọng trong cuộc đời.

nhân vật trữ tình là người lính, người ra đi trong chiến tranh, vừa là người yêu, vừa là người con xa quê đang nhớ thương quê hương,gia đình và người con gái sơn tây