Quá trình xâm lược của thực dân phương Tây đối với các quốc gia Đông Nam Á hải đảo diễn ra từ thế kỷ XVI đến XIX:

Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha (thế kỷ XVI - XVII): Chiếm quần đảo Maluku (Indonesia), Philippines (1565). Tây Ban Nha cai trị Philippines hơn 300 năm.

Hà Lan (thế kỷ XVII - XIX): Đánh bại Bồ Đào Nha, thiết lập thuộc địa tại Indonesia, biến nơi đây thành trung tâm khai thác gia vị.

Anh (thế kỷ XVIII - XIX): Xâm chiếm Malaysia, Singapore (1819) và Brunei, kiểm soát eo biển Malacca để phục vụ thương mại.

Mỹ (cuối thế kỷ XIX - XX): Chiếm Philippines từ Tây Ban Nha (1898) sau chiến tranh Mỹ - Tây Ban Nha.

=> Kết quả: Đông Nam Á hải đảo trở thành thuộc địa, bị khai thác tài nguyên, văn hóa bản địa bị ảnh hưởng mạnh mẽ.

Chế độ thực dân ảnh hưởng sâu rộng đến Đông Nam Á:

Kinh tế: Biến nền kinh tế tự cung tự cấp thành nền kinh tế thuộc địa, khai thác tài nguyên phục vụ mẫu quốc, kìm hãm sự phát triển của tư sản dân tộc.

Chính trị: Xóa bỏ chính quyền bản địa, áp đặt bộ máy cai trị thực dân, gây chia rẽ và mất độc lập.

Xã hội: Phân hóa giai cấp sâu sắc, xuất hiện tầng lớp công nhân, tư sản dân tộc nhưng bị kìm hãm.

Văn hóa: Áp đặt văn hóa phương Tây, làm mai một bản sắc dân tộc nhưng cũng tạo điều kiện tiếp thu tư tưởng tiến bộ.

Liên hệ Việt Nam

Chế độ thực dân Pháp để lại nhiều hệ quả: kinh tế phụ thuộc, chênh lệch giàu nghèo, hệ thống hành chính và luật pháp bị ảnh hưởng từ phương Tây. Dù đã độc lập, Việt Nam vẫn phải đối mặt với những thách thức từ thời thuộc địa như phát triển kinh tế, giảm bất bình đẳng và giữ gìn bản

sắc văn hóa.