Dựa vào nội dung SGK trang 22, 23 cùng các bảng và hình minh họa, dưới đây là các đặc điểm và biểu hiện về đô thị hóa ở nhóm nước đang phát triển: PHIẾU HỌC TẬP 1 ĐẶC ĐIỂM - BIỂU HIỆN 1. Đô thị hóa diễn ra từ rất sớm và gắn liền với công nghiệp hóa • Biểu hiện: Quá trình đô thị hóa ở các nước này diễn ra sớm nhưng chưa đồng bộ, thường tập trung vào các khu vực trung tâm kinh tế, công nghiệp. 2. Số dân thành thị tăng nhưng tốc độ gia tăng số dân thành thị giảm • Biểu hiện: Số lượng người dân sinh sống tại các đô thị ngày càng nhiều nhưng tốc độ tăng dân số thành thị chậm lại do các yếu tố kinh tế, xã hội hoặc sự dịch chuyển sang các khu vực lân cận. 3. Tỉ lệ dân thành thị cao và có sự khác biệt giữa các khu vực, các nước • Biểu hiện: Các khu vực như châu Á, châu Phi thường có tỉ lệ dân thành thị thấp hơn các nước phát triển nhưng đang tăng nhanh. Tuy nhiên, trong cùng khu vực, sự phân hóa giữa các quốc gia rất rõ rệt. Ví dụ: một số quốc gia Đông Nam Á có tỉ lệ dân thành thị cao hơn các nước châu Phi cận Sahara. 4. Quy mô các đô thị cực lớn được đẩy mạnh phát triển • Biểu hiện: Xuất hiện nhiều siêu đô thị (megacities) với quy mô dân số trên 10 triệu người, như Mumbai (Ấn Độ), Jakarta (Indonesia), Manila (Philippines). Các đô thị này thường đối mặt với các vấn đề như quá tải dân số, ô nhiễm môi trường và cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng đủ nhu cầu. 5. Đô thị có tầm ảnh hưởng lớn, lối sống đô thị diễn ra phổ biến • Biểu hiện: Các đô thị lớn không chỉ là trung tâm kinh tế, văn hóa, mà còn có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống, văn hóa, chính trị của cả nước. Lối sống đô thị (công nghiệp hóa, hiện đại hóa) lan tỏa cả đến các khu vực nông thôn. Giải thích vì sao mức độ đô thị hóa có sự khác nhau giữa các khu vực và các nước? • Yếu tố kinh tế: Những quốc gia có nền kinh tế phát triển nhanh và công nghiệp hóa mạnh mẽ thường có mức độ đô thị hóa cao hơn. • Yếu tố lịch sử: Một số khu vực đô thị hóa sớm nhờ lịch sử thuộc địa và hệ thống giao thông phát triển từ trước. • Yếu tố địa lý: Các quốc gia ở vị trí địa lý thuận lợi (gần cảng biển, sông lớn) có điều kiện phát triển đô thị tốt hơn. • Yếu tố chính trị - xã hội: Chính sách đô thị hóa của từng nước, tốc độ phát triển hạ tầng và quản lý đô thị cũng ảnh hưởng đến mức độ đô thị hóa. • Dân số và sự phân bổ: Khu vực có mật độ dân cư cao thường đô thị hóa nhanh hơn để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và kinh tế.