Câu 1:

Trong đoạn trích, nhân vật Thứ hiện lên như một hình tượng điển hình của người trí thức tiểu tư sản trong xã hội cũ, sống trong cảnh bế tắc, tù túng và mòn mỏi. Là một thanh niên từng ôm nhiều hoài bão cao đẹp, Thứ khát khao trở thành người tài giỏi, cống hiến cho đất nước. Tuy nhiên, hiện thực nghèo đói và xã hội đầy rẫy bất công đã đẩy Thứ vào cảnh sống quẩn quanh, tầm thường, khiến ước mơ của anh dần bị thui chột. Ở anh luôn tồn tại mâu thuẫn nội tâm sâu sắc: một mặt, anh ý thức rõ sự vô nghĩa và uất ức với thực tại “sống mòn”; mặt khác, anh nhu nhược, yếu đuối, không đủ dũng khí để vượt thoát. Điều này khiến Thứ không ngừng đau khổ, giằng xé và cuối cùng đành chấp nhận sự bất lực. Qua nhân vật, Nam Cao đã phản ánh bi kịch chung của những người trí thức trong xã hội cũ: họ mang khát vọng đổi thay nhưng bị hoàn cảnh vùi dập, giam hãm, trở nên bạc nhược. Đồng thời, tác phẩm cũng là tiếng nói phê phán hiện thực xã hội tăm tối và kêu gọi con người dám bứt phá, thay đổi để tìm kiếm giá trị cuộc sống.

Câu 2:

Gabriel Garcia Marquez từng nói: “Không phải người ta ngừng theo đuổi ước mơ vì họ già đi mà họ già đi vì ngừng theo đuổi ước mơ”. Câu nói gợi mở một vấn đề sâu sắc về mối quan hệ giữa tuổi trẻ và ước mơ: tuổi trẻ thực sự không đo bằng số tuổi mà được đo bằng khát vọng, sự kiên trì và dũng cảm chinh phục ước mơ.

Trước hết, ước mơ chính là ngọn lửa soi sáng, dẫn lối cho con người vượt qua thử thách và sống một cuộc đời ý nghĩa. Với tuổi trẻ, ước mơ càng trở nên quan trọng hơn, bởi đó là thời kỳ đẹp đẽ nhất để gieo mầm những khát vọng và không ngừng nỗ lực biến chúng thành hiện thực. Những ước mơ lớn lao giúp con người sống trọn vẹn với ý chí và nhiệt huyết, đưa họ vượt qua những trở ngại của cuộc sống. Ngược lại, khi con người ngừng ước mơ, họ trở nên chán nản, mất phương hướng, và dần rơi vào trạng thái “già cỗi” về tâm hồn, ngay cả khi tuổi đời còn trẻ.

Tuy nhiên, không phải hành trình nào cũng dễ dàng. Nhiều người trẻ vì sợ thất bại hoặc bị áp lực xã hội đã chấp nhận từ bỏ ước mơ, chọn cách sống an phận và đánh mất ý nghĩa của tuổi trẻ. Điều này giống như nhân vật Thứ trong truyện “Sống mòn” của Nam Cao – người đã bị hiện thực nghèo đói và tù túng bào mòn ý chí, dẫn đến bi kịch sống quẩn quanh, vô nghĩa. Thực tế, việc giữ lửa cho ước mơ không chỉ đòi hỏi ý chí mạnh mẽ mà còn cần sự dũng cảm đối mặt với khó khăn và thất bại.

Tuổi trẻ không phải là khoảng thời gian vĩnh cửu, nhưng tinh thần tuổi trẻ – sự nhiệt huyết, sáng tạo, và không ngừng khao khát – có thể kéo dài suốt đời nếu con người luôn nuôi dưỡng ước mơ. Những con người như Steve Jobs hay Elon Musk là minh chứng tiêu biểu: nhờ ước mơ lớn lao, họ không ngừng sáng tạo, đóng góp cho nhân loại và sống một cuộc đời phi thường.

Tóm lại, ước mơ không chỉ là nguồn động lực thúc đẩy con người tiến lên mà còn là thước đo cho tinh thần tuổi trẻ. Đừng bao giờ để nỗi sợ hãi hay sự an phận ngăn cản bạn theo đuổi khát vọng của mình. Vì chỉ khi giữ vững ngọn lửa ước mơ, chúng ta mới thực sự sống một cuộc đời ý nghĩa và trọn vẹn.

Câu 1:

Điểm nhìn của người kể chuyện trong văn bản là điểm nhìn bên trong nhân vật Thứ

Câu 2:

Ước mơ của nhân vật Thứ khi ngồi trên ghế nhà trường là:

    •    Trở thành một người tài giỏi, có học vấn cao: đỗ Thành chung, tú tài, vào đại học, du học ở Pháp.

    •    Trở thành một vĩ nhân, thực hiện những thay đổi lớn lao cho đất nước.

Câu 3:

Biện pháp tu từ trong đoạn trích: Điệp ngữ và liệt kê.

    •    Điệp ngữ: Từ “y sẽ” được lặp lại nhiều lần, nhấn mạnh sự bất lực, bế tắc của Thứ trước cuộc sống.

    •    Liệt kê: “Sẽ mốc lên, sẽ gỉ đi, sẽ mòn, sẽ mục ra ở một xó nhà quê”, diễn tả quá trình sa sút, héo úa của đời sống tinh thần và ý chí.

    •    Tác dụng: Làm nổi bật sự tuyệt vọng, uất ức của Thứ trước một tương lai tối tăm và vô nghĩa, đồng thời gợi lên nỗi chua xót về thân phận con người bị áp bức bởi hoàn cảnh sống.

Câu 4:

Cuộc sống và con người của nhân vật Thứ:

    •    Cuộc sống: Nghèo khó, tù túng, bế tắc, bị gò bó bởi hoàn cảnh và thói quen sống mòn. Thứ không thể thực hiện được ước mơ, phải chấp nhận kiếp sống quẩn quanh, mờ nhạt, tầm thường.

    •    Con người:

    •    Là một trí thức có hoài bão, nhưng bị hoàn cảnh xô đẩy trở nên nhu nhược, yếu đuối, cam chịu số phận.

    •    Nội tâm luôn giằng xé giữa khát vọng đổi thay và sự bất lực, thất vọng trước hiện thực.

    •    Ý thức sâu sắc về sự thê lương của đời sống, nhưng không đủ sức thoát khỏi.

Câu 5:

Triết lí nhân sinh rút ra từ văn bản:

    •    “Sống tức là thay đổi”: Con người phải dám dứt bỏ sự sợ hãi và những thói quen cũ để hướng tới một cuộc sống tự do, ý nghĩa hơn.

    •    Bài học cá nhân:

    •    Cần có ý chí, nghị lực và dũng cảm để vượt qua khó khăn, thách thức trong cuộc sống.

    •    Nếu con người mãi sống trong sự sợ hãi và an phận, họ sẽ bị giam cầm bởi chính mình, bỏ lỡ những cơ hội để thay đổi và vươn lên.