Sinh vật biến đổi gene là sinh vật có hệ gene đã được biến đổi, chủ yếu là có thêm gene mới từ loài khác.

Những thành tựu do công nghệ ADN tái tổ hợp đem lại:

Vi sinh vật: chuyển gen sản xuất insulin của người vào trong VK E.coli từ đó sản xuất công nghiệp insulin điều trị bệnh tiểu đường.

Thực vật: làm bất hoạt gen gây chín ở cà chua → giúp quá trình bảo quản cà chua lâu hơn và vận chuyển dễ dàng hơn

Động vật: chuyển các gen có protein người vào trong cừu,...

- Công nghệ DNA tái tổ hợp là quy trình kỹ thuật tạo ra phân tử DNA từ hai nguồn khác nhau rồi chuyển vào tế bào nhận.

- Nguyên lí: Sử dụng các kĩ thuật di truyền tách chiết gene ra khỏi tế bào, kĩ thuật nhân bản gene, kĩ thuật cắt và ghép nối các đoạn DNA với nhau sao cho gene khi đưa vào tế bào nhận có thể tạo ra được sản phẩm có chức năng.

Các nhà khoa học có thể chuyển được gene từ loài này sang loài khác nhờ kỹ thuật chuyển gene.

Cách phòng tránh bệnh do đột biến gene:

- Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân vật lý, hóa học.

- Khám sức khỏe định kỳ.

- Ăn chín uống sôi.

Các biện pháp phòng tránh đột biến gene ở người gây nên bởi một số loại virus:

- Khám sức khỏe định kỳ và thường xuyên

- Không dùng chung kim tiêm, vật nhóm đã dính máu của người khác.

- Không xăm hình, làm răng,... tại các cơ sở thiếu uy tín.

- Quan hệ tình dục lành mạnh.

- Không dùng chung các vật dụng cá nhân: bàn chải, khăn mặt,.....

Một số tác nhân:

- Tác nhân hóa học: nicotine, các hóa chất có trong thuốc trừ sâu, diệt cỏ…

- Tác nhân sinh học: Vi khuẩn, virus…

Ví dụ:

- Đột biến ở gene điều hòa làm tăng lượng cơ bắp đã được phát hiện ở lợn và được chọn lọc tạo ra giống lợn có thịt siêu nạc.
- v.v.v....

Vì:

- Giá trị thích nghi của một đột biến có thể thay đổi tùy sự tương tác trong từng tổ hợp gen, tùy sự thay đổi của môi trường.

- Phần lớn alen đột biến là alen lặn khi ở thể dị hợp không biểu hiện thành kiểu hình, thường biểu hiện khi ở thể đồng hợp.

- Đột biến gen phổ biến hơn đột biến NST, nói chung ít ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức sống và sự sinh sản của cơ thể so với đột biến NST.

- Đột biến thêm/mất cặp nucleotide:

+ Trong quá trình tái bản DNA nếu một nucleotide được sử dụng làm khuôn 2 lần -> trình tự nucleotide đó bị lặp lại ở lần tái bản tiếp theo -> Đột biến thêm một cặp nucleotide.

+ Trong quá trình tái bản DNA nếu một nucleotide không được sử dụng làm khuôn -> trình tự nucleotide đó bị bị mất đi ở lần tái bản tiếp theo -> Đột biến mất một cặp nucleotide.

- Đột biến thay thế một cặp nucleotide:

+ Trong quá trình tái bản DNA, có một số chất xúc tác giống với base bình thường được gắn vào mạch mới tổng hợp có thể gây ra đột biến thay thế một cặp nucleotide.

+ VD: 5-Br có thể bắt cặp với Adenine dẫn đến thay thế cặp A-T bằng cặp G-C.