Tỉ lệ đực và cái thường là bằng nhau do sự phân li của cặp NST XY trong phát sinh giao tử ra hai loại giao tử đực mang NST X và Y với tỉ lệ bằng nhau và bằng 1 : 1. Qua thụ tinh của hai loại giao tử đực này với giao tử cái mang NST X tạo ra hai loại tổ hợp XX và XY với số lượng ngang nhau có sức sống ngang nhau do đó tỉ lệ đực: cái xấp xỉ 1 : 1.

Hemoglobin do 2 gene khác nhau mã hóa, không phải là ví dụ về tương tác giữa các allele của cùng một gene.

Sản phẩm của các gene khác nhau có thể cùng tham gia tạo nên một sản phẩm theo các cách:

- Tương tác gián tiếp với nhau

- Tương tác trực tiếp với nhau theo kiểu cộng gộp

Hệ nhóm máu ABO ở người:

- Do 3 alen A, B, O quy định:

+ A và B: đồng trội, quy định nhóm máu A.

+ O: lặn, quy định nhóm máu O.

- Kiểu gen và kiểu hình:

+ AA, AO: Nhóm máu A.

+ BB, BO: Nhóm máu B.

+ AB: Nhóm máu AB.

+ OO: Nhóm máu O.

Sản phẩm của các allele thuộc cùng một gene có thể quy định kiểu hình theo 2 cách:

- Trội không hoàn toàn

- Đồng trội

Một gene có thể có nhiều hơn hai allele và quy định nhiều tính trạng nhưng một tính trạng cũng có thể do nhiều gene quy định. (QL đa allele)

Lá dương xỉ là lá kép, dài khoảng 20 – 35cm, giống hình chiếc lược, thon nhọn ở đầu; lá non cuộn tròn, có lông

Lai phân tích:

* Cho cây/con vật có kiểu hình trội lai với cây/con vật có kiểu hình lặn (thuần chủng).

Quan sát tỉ lệ kiểu hình ở đời F1:

- Nếu F1 đồng tính (toàn bộ có kiểu hình trội), cây/con vật ban đầu thuần chủng.

- Nếu F1 phân tính (xuất hiện cả kiểu hình trội và lặn), cây/con vật ban đầu không thuần chủng (dị hợp).

Ví dụ:

Cây đậu Hà Lan có hoa đỏ (A-) lai với cây hoa trắng (aa).

- F1 đồng tính hoa đỏ → Cây hoa đỏ ban đầu thuần chủng (AA).

- F1 phân tính hoa đỏ : hoa trắng → Cây hoa đỏ ban đầu không thuần chủng (Aa).

Một số ứng dụng thực tiễn:

- Lai tạo các giống cây trồng mới: Sử dụng quy luật Mendel để lai các giống cây trồng thuần chủng, tạo ra các giống cây lai có năng suất cao, chất lượng tốt, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt.

- Xác định nguy cơ mắc bệnh di truyền: Sử dụng quy luật Mendel để xác định nguy cơ mắc bệnh di truyền của các cá thể trong gia đình có người mắc bệnh.

- Tư vấn di truyền: Cung cấp thông tin về nguy cơ di truyền và các biện pháp phòng ngừa cho các cá thể có nguy cơ mắc bệnh di truyền.