II. PHẦN VIẾT (6 ĐIỂM)

Câu 1. Tôi của ngày hôm nay là những lựa chọn của tôi ngày hôm qua. (Eleanor Roosevelt)

Hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn về sự lựa chọn của con người trong cuộc sống.

Câu 2. Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) làm rõ nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện của văn bản trong phần Đọc hiểu.

I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4 ĐIỂM)

Đọc đoạn trích sau:

     Tôi quyết định rồi, tôi sẽ bỏ nhà đi bụi đời […]. Chạng vạng, tôi xếp đồ bỏ vô túi quẩy đi. Mới đầu tôi tính đi xa thiệt là xa kìa, nhưng nghĩ lại tôi đi xa thì ba mẹ tôi làm sao kiếm gặp. Ba mẹ tôi dứt khoát phải suy nghĩ về thái độ quá khắt khe của mình khi thấy thằng con quý tử đang lăn lóc vỉa hè. Tôi quyết định đến ngã tư chỗ rẽ về nhà ngoại, thể nào lúc ba mẹ cuống cuồng chạy đi tìm cũng qua đây […]

     Ở đó, tôi gặp thằng Lụm.

     […] Thằng Lụm rờ cái cặp đầy nhóc quần áo tôi:

     - Mầy đi đâu mà ngồi đây?

     Tôi nói dõng dạc để chứng tỏ con người mình đầy dũng cảm:

     - Đi bụi đời!

     Nó chê liền:

     - Tướng mầy mà đi bụi? Yếu như cọng bún mà nói đi bụi, mắc cười.

     Tôi giận lắm, tuy nhiên để chứng tỏ mình là người lớn, tôi nhún vai ra chiều không chấp. Tôi hỏi lại nó ra đây làm cái gì. Nó nói, nó tìm má nó. Tôi hỏi má nó ở đâu, nó lắc đầu hỏng biết. Tôi hỏi tới:

      - Sao kỳ vậy?

     Thằng Lụm “còi” nhún vai, co mình lại tuồng như ngọn gió vừa bay qua lạnh lắm vậy.

     - Hồi đó, hồi tao còn nhỏ ơi là nhỏ, má tao bỏ tao lại đây nè.

     - Là sao? - Tôi chưng hửng.

     - Tao cũng đâu có biết. Chắc má tao gặp chuyện gì đó buồn lắm, nuôi không nổi tao nên bỏ tao lại đấy. Bởi vậy tao tên Lụm đó.

     - Xạo hoài.

     Thằng Lụm lắc đầu ra chiều chán nản:

     - Thiệt đó, biết sao tao đen thui vậy hôn?- Nó chìa ra cái mặt như chàm cháy - Tao bị bỏ ngoài nắng đó. Hồi đó ở ngã tư nầy vắng hoe hà, tao nằm khóc cả buổi mà đâu có ai hay. Tới chừng đói quá tao mới khóc, tao khóc rổn rổn luôn, tao mạnh miệng từ hồi nhỏ mà. Rồi cái có bà dì bán bánh mì chạy lại, bồng lên, đâu có sữa, bà dì mới móc ruột bánh mì cho tao trấp trấp đỡ, dè đâu tao ăn hết ổ bánh mì luôn. Bà dì thấy tao dễ nuôi, nuôi luôn, sau này, tao kêu bả bằng ngoại. Tao lớn mà hổng tốn một miếng sữa nào hết, hay chưa?

     […]

     - Sao mày đi bụi? - Thằng Lụm chợt hỏi.

     - Ba tao... - tôi chép miệng ra vẻ oan ức - ba tao đánh tao. […]

     Giọng thằng Lụm vừa hồ hởi vừa có vẻ ganh tị:

     - Mày sướng thiệt (trời, bị đánh mà sướng nỗi gì). Vậy mà còn bỏ nhà đi. Đồ ngu!

     Tự nhiên vậy rồi nó chửi tôi à. Tôi cãi:

     - Mầy đâu có má có ba đâu có biết. Người lớn khó dữ lắm.

     - Chẳng thà có má, có ba, bị rầy gì tao cũng chịu! - Thằng Lụm trở nên trầm ngâm, coi nó già quá trời!- Nhưng mầy đừng có lo, tao ngồi đây thể nào cũng gặp má tao thôi. Thế nào má đi qua má cũng nhìn ra tao. Mai mốt bị rầy, bị đòn cho đã. […]

     Thằng Lụm “còi” làm tôi hối hận và nhớ ba mẹ quá chừng. Tôi muốn trở về. Tôi ngồi im lặng suy nghĩ trong khi thằng Lụm đứng dậy để nhìn mỗi khi có một lượt xe dừng lại trước đèn đỏ. Tôi chợt sợ quá, có khi nào ba mẹ giận bỏ tôi luôn như thằng Lụm không. Ba mẹ sẽ sanh nhiều thiệt nhiều em khác còn tôi thì biết kiếm đâu ra ba mẹ khác bay giờ. Tôi ngồi lo lắng đến mức, khi ba mẹ tôi ghé xe lại dưới đường tôi còn không hay. Thấy bóng mẹ đứng sịch trước mặt mình, tôi bật khóc:

     - Con tính đâu ba mẹ bỏ con luôn rồi.

     Mẹ không vồ vập ôm lấy tôi mà điềm đạm cầm bàn tay tôi bóp mạnh, còn ba thì vỗ vỗ vào đầu tôi.

     - Con hư quá. Con đừng làm vậy ba mẹ buồn.

     Thằng Lụm đứng trân trân nhìn tôi với đôi mắt buồn tủi. Tôi quẹt nước mắt bước lại gần nó, bất giác tôi gọi thằng Lụm bằng anh:

     - Em về nghen, anh Lụm.

     […] Thằng Lụm cảm động, lắc đầu, nó nói trổng không:

     - Mai mốt ra đây chơi, nghen mậy!

     Tôi vừa ngoái vừa gật đầu. Ba tôi hỏi ai, tôi trả lời “Bạn con. Anh Lụm. Anh Lụm tội nghiệp lắm ba à…”. Không biết thằng Lụm “còi” có biết tôi đang kể về nó không mà nó nhìn theo xe tôi đến khuất thì thôi. Khi tôi ngoái lại, dưới đèn sáng rực, tôi thấy trong mắt nó lấp loáng những giọt nước. […]

(Trích Lụm Còi, Nguyễn Ngọc Tư)

Câu 1. Xác định ngôi kể được sử dụng trong văn bản.

Câu 2. Xác định thời gian, không gian trong truyện.

Câu 3. Vì sao thằng Lụm mong được ba mẹ đánh như nhân vật “tôi”?

Câu 4. Đầu truyện, nhân vật “tôi” cố tỏ ra mình là người lớn, gọi Lụm là “mày”. Nhưng đến cuối truyện, nhân vât “tôi” đổi cách xưng hô với Lụm như thế nào? Việc đổi cách xưng hô đó nói lên điều gì?

Câu 5. Anh/Chị có đồng tình với quan điểm: Hãy rời xa gia đình và sống cuộc đời như bạn muốn? Vì sao?

II. PHẦN VIẾT (6 ĐIỂM)

Câu 1. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu ra các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị của các di tích lịch sử.

Câu 2. Viết bài văn nghị luận phân tích đoạn thơ sau:

Con đi xa, nhớ hương vị tuổi thơ
Mùi cơm cháy, con vẫn ăn ngày trước
Đôi chân con đi khắp miền Tổ quốc
Chẳng nơi nào... có vị cơm năm xưa...

Cơm cháy quê nghèo... có nắng, có mưa
Có lời mẹ ru, ngọt ngào cay đắng
Có những hi sinh, nhớ thương thầm lặng
Con yêu nước mình... từ những câu ca...

Cơm cháy quê nghèo... mặn mồ hơi cha
Có vị thơm rơm, cánh đồng mùa gặt
Muối mặn gừng cay, có hè nắng gắt
Có ánh trăng vàng... chị múc bên sông...

(Trích Mùi cơm cháy, Vũ Tuấn, Khúc ru quê, NXB Hội nhà văn, 2022, tr.130-131)

I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4 ĐIỂM)

Đọc đoạn trích sau:

Cố đô Huế: Di sản Văn hóa thế giới và giá trị lịch sử

     Khu di tích cố đô Huế, nằm ở tỉnh Thừa Thiên Huế, được Tổ chức UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vào năm 1993. Cố đô Huế là trung tâm văn hóa và chính trị của triều đại nhà Nguyễn từ thế kỷ XIX đến giữa thế kỷ XX. Đây là một quần thể di tích bao gồm cung điện, đền đài, lăng tẩm, chùa chiền và các công trình kiến trúc quân sự, tạo thành một hệ thống đô thị độc đáo và đầy giá trị lịch sử. Các công trình trong Cố đô Huế đều mang đậm nét kiến trúc phong kiến Việt Nam, kết hợp với ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa, tạo nên một phong cách kiến trúc độc đáo.

     Khu vực Hoàng Thành Huế là nơi vua chúa nhà Nguyễn ngự trị, bao gồm những cung điện như Cung Diên Thọ, Cung Trường Sanh, Cung Thái Hòa và những công trình hành chính như Ngọ Môn, Đại Cung Môn. Những công trình này đều được xây dựng với vật liệu bền vững, trang trí tinh xảo, thể hiện quyền uy của triều đại. Ngoài ra, các lăng tẩm của các vua Nguyễn như Lăng Tự Đức, Lăng Minh Mạng, Lăng Khải Định không chỉ là nơi an nghỉ của các vị vua mà còn là những công trình kiến trúc đặc sắc, kết hợp giữa phong thủy, nghệ thuật điêu khắc và hội họa.

Ảnh: Hoàng Thành Huế

     Đặc biệt, Huế là trung tâm văn hóa, giáo dục và tôn giáo của miền Trung, với các di tích như Chùa Thiên Mụ, Chùa Từ Hiếu và nhiều ngôi chùa cổ khác, phản ánh sự phát triển mạnh mẽ của Phật giáo. Huế cũng là nơi bảo tồn và phát huy nhiều lễ hội truyền thống như Lễ hội Huế, Tết Nguyên Đán và các lễ hội đền, miếu trong suốt năm. Đây là những dịp để người dân Huế tưởng nhớ các vị vua, tổ tiên, và duy trì những giá trị văn hóa của mình.

     Cố đô Huế còn là một trung tâm giao thoa văn hóa Đông - Tây, là nơi gặp gỡ của nhiều nền văn hóa, từ văn hóa Việt Nam truyền thống, văn hóa Trung Hoa, đến ảnh hưởng của phương Tây trong thời kỳ bảo hộ. Cảnh quan thiên nhiên của Huế cũng góp phần tạo nên vẻ đẹp huyền bí và thơ mộng, với dòng sông Hương uốn lượn và những ngọn đồi, khu rừng xanh tươi.

     Ngày 6-12-1993, Cố đô Huế đã được Tổ chức UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới, do đó nơi đây trở thành một trong những di tích quan trọng nhất của Việt Nam và của nhân loại. Quyết định này đã tạo điều kiện để bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa của cố đô Huế, đồng thời thu hút lượng lớn du khách trong và ngoài nước đến tham quan, nghiên cứu.

(Theo baothuathienhue.vn)

Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5 (trình bày ngắn gọn):

Câu 1. Văn bản trên thuộc kiểu văn bản nào?

Câu 2. Đối tượng thông tin được đề cập đến trong văn bản là gì?

Câu 3. Phân tích cách trình bày thông tin trong câu văn: “Ngày 6-12-1993, Cố đô Huế đã được Tổ chức UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới, do đó nơi đây trở thành một trong những di tích quan trọng nhất của Việt Nam và của nhân loại.”.

Câu 4. Phương tiện phi ngôn ngữ nào được sử dụng trong văn bản? Hãy nêu tác dụng của phương tiện phi ngôn ngữ đó trong việc biểu đạt thông tin trong văn bản.

Câu 5. Mục đích và nội dung của văn bản trên là gì?

Câu 1. (2.0 điểm) Viết đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) phân tích những nét độc đáo về nghệ thuật trong bài thơ “Ái quốc” của tác giả Phan Bội Châu.

Câu 2. (4.0 điểm) Ngày nay, khi đọc bài thơ “Ái quốc” của tác giả Phan Bội Châu, nhiều người đã liên tưởng đến vai trò của thế hệ trẻ trong việc xây dựng đất nước. Anh/chị hãy viết bài văn bàn về những điều giới trẻ có thể làm để đưa đất nước phát triển trong thời đại mới.

(4,0 điểm) Đọc văn bản sau:

                    Ái quốc

     Nay ta hát một thiên ái quốc,

     Yêu gì hơn yêu nước nhà ta.

          Trang nghiêm bốn mặt sơn hà,

Ông cha để lại cho ta lọ vàng.

     Trải mấy lớp tiền vương dựng mở,

     Bốn ngàn năm giãi gió dầm mưa.

          Biết bao công của người xưa,

Gang sông, tấc núi, dạ thưa, ruột tằm.

     Hào Đại Hải âm thầm trước mặt,

     Dải Cửu Long quanh quất miền tây,

          Một toà san sát sinh thay,

Bên kia Vân, Quảng, bên này Côn Lôn.

     Vẻ gấm vóc nước non thêm đẹp,

     Rắp những mong cơ nghiệp dài lâu.

          Giống khôn há phải đàn trâu,

Giang sơn nỡ để người đâu vẫy vùng?

     Hai mươi triệu dân cùng của hết,

     Bốn mươi năm nước mất quyền không.

          Thương ôi! Công nghiệp tổ tông,

Nước tanh máu đỏ, non chồng thịt cao.

     Non nước ấy biết bao máu mủ,

     Nỡ nào đem nuôi lũ Sài Lang?

          Cờ ba sắc, xứ Đông Dương,

Trông càng thêm nhục, nói càng thêm đau!

     Nhục vì nước, mà đau người trước,

     Nông nỗi này, non nước cũng oan.

          Hồn ơi về với giang san,

Muôn người muôn tiếng hát ran câu này:

     “Hợp muôn sức ra tay quang phục,

     Quyết có phen rửa nhục báo thù...”

          Mấy câu ái quốc reo hò,

Chữ đồng tâm ấy phải cho một lòng.

(Phan Bội Châu)

Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5 (trình bày ngắn gọn):

Câu 1. Văn bản trên đã tuân thủ về quy luật của thể thơ song thất lục bát thế nào?

Câu 2. Chủ đề của văn bản là gì?

Câu 3. Chỉ ra sự độc đáo trong cách kết hợp từ ở dòng thơ “Nước tanh máu đỏ, non chồng thịt cao.”.

Câu 4. Xác định bố cục và mạch cảm xúc của bài thơ.

Câu 5. Trong bài thơ, tác giả Phan Bội Châu đã bộc bạch tình yêu nước của mình, từ đó, dùng ngôn từ để kêu gọi dân tộc đoàn kết đứng lên chống giặc. Trong thời hiện đại, theo anh/chị, chúng ta nên thể hiện lòng yêu nước bằng những cách nào? Viết đoạn văn từ 5 – 7 dòng để trình bày ý kiến của bản thân.