Yêu và đồng cảm SVIP

YÊU VÀ ĐỒNG CẢM

Phong Tử Khải

I. Khái quát về tác giả, tác phẩm, văn bản

1. Tác giả Phong Tử Khải

- Là người nghệ sĩ đa tài: nhà văn, họa sĩ, dịch giả, nhà lí luận giáo dục âm nhạc nghệ thuật nổi tiếng của Trung Quốc.

- Tản văn và những bức “mạn họa” của ông mang sự dung dị, thuần khiết mà ẩn chứa nhiều suy ngẫm thâm sâu của người thông hiểu văn hóa phương Đông lẫn phương Tây.

- Ông luôn đề cao tấm lòng trẻ thơ trong cách nhìn đời và thực hành nghệ thuật.

2. Tác phẩm "Sống vốn đơn thuần"

- Là tập văn – họa khá đặc trưng cho phong cách viết, vẽ của tác giả.

3. Văn bản "Yêu và đồng cảm"

II. Khám phá văn bản

1. Tìm hiểu nhan đề bài viết

- Yêu: một trạng thái cảm xúc, tâm lí, thái độ dao động khác nhau từ tình cảm cá nhân.

- Đồng cảm: thấu hiểu, vô tư sẻ chia tâm tình, chia sẻ yêu thương với mọi thứ được tạo ra trong thế giới.

=> Nhan đề gợi mở, suy đoán về luận đề của văn bản: Người viết bàn luận về sự giao cảm và kết nối chung giữa con người với con người; hoặc thu hẹp phạm vi bàn luận về lĩnh vực tình yêu.

2. Xác định hệ thống luận điểm

2.1. Xác định nội dung chính của từng phần trong văn bản

2.2. Xác định hệ thống các luận điểm và mạch lập luận trong văn bản

3. Phân tích cách triển khai các luận điểm

3.1 Câu chuyện khởi đầu và dư âm để lại

- Kể lại một số hành động của chú bé:

+ lật lại chiếc đồng hồ úp mặt

+ chuyển chén trà lên trước vòi ấm

+ đảo lại giúp chiếc giày ngước

+ giấu vào trong hộ dây treo tranh bị thò ra ngoài

- Tấm lòng đồng cảm của cậu bé đã khiến tác giả cảm phục, ngộ ra ý nghĩa lớn lao, đích thực của đồng cảm.

- Tác giả nêu lên quan điểm: người nghệ sĩ có lòng đồng cảm bao la quảng đại như tấm lòng trời đất, trải khắp vạn vật có tình cũng như không có tình.

- Tác giả đã nêu vấn đề, bàn luận vấn đề từ trải nghiệm cá nhân, qua cuộc nói chuyện với cậu bé. Từ đó tác giả dễ dàng chia sẻ những điều khiến ông bận lòng, suy nghĩ.

3.2. Chiêm nghiệm về cách nhìn đời của họa sĩ

- Mỗi người có cách nhìn nhận thế giới khác nhau: nhà khoa học, bác làm vườn, chú thợ mộc, anh họa sĩ...

- Tấm lòng của người nghệ sĩ đối với mọi sự vật trên đời đều đồng cảm và nhiệt thành.

3.3. Vai trò của sự đồng cảm trong sáng tạo nghệ thuật

 - Các lí lẽ được nêu ra:

- Bằng chứng đã dẫn ra:

+ Nếu nó không đủ khoáng đạt để đồng điệu với anh hùng thì không mô tả được anh hùng, nếu nó không đủ dịu dàng để hòa nhịp cùng thiếu nữ thì không khắc họa được thiếu nữ. (Phần 3)

+ Chưa đích thân trải nghiệm sức sống của rồng ngựa thì chẳng vẽ được rồng ngựa, không chứng kiến vẻ đẹp rắn rỏi của tùng bách thì đâu họa nổi tùng bách… Họa sĩ chúng tôi vẽ một cái bình hoa là phải để tâm vào bình hoa, để mình biến thành bình hoa cảm nhận cái lực của bình hoa mới thể hiện được cái thần của bình hoa. (Phần 4)

=> Khẳng định giá trị và ý nghĩa của lòng đồng cảm đối với con người, giúp cuộc sống nhiều cảm xúc và con người có thể gần gũi, gắn kết nhau hơn.

3.4. Bài học sáng tác từ cách nhìn thế giới của trẻ em

- Những đoạn, những câu nói về trẻ em và tuổi thơ:

+ phần 1 của văn bản

+ câu đầu của phần 3

+ đoạn văn giữa của phần 5

+ đoạn văn cuối cùng của phần 6.

- Lí do tác giả nhắc nhiều đến trẻ em và tuổi thơ: Theo tác giả, chính trẻ em là người đã dạy cho nghệ sĩ và tất cả chúng ta về cách nhìn đời, cách nhận ra mối tương thông giữa vạn vật và về sự cần thiết phải duy trì sự hồn nhiên, vô tư trong suốt khi ứng xử với thế giới, với nghệ thuật.

- Tác giả phát hiện ra điểm tương đồng giữa trẻ em và người nghệ sĩ:

- Sự khâm phục, trân trọng trẻ em của tác giả không chỉ là tình cảm tự nhiên thuần tuý của một người lớn giàu lòng nhân ái, mà còn là loại tình cảm được soi sáng, dẫn dắt bởi trí tuệ, bởi sự am hiểu sâu sắc bản chất của đời sống, của nghệ thuật.

- Càng mong muốn một "thế giới hạnh phúc, nhân ái và hoà bình", càng ngộ ra điều khiến nghệ thuật tồn tại được và trở nên hữu ích, tác giả lại càng tìm thấy ở trẻ em những lời dạy hiền minh, đáng suy ngẫm suốt đời.

=> Càng tự nhiên, thuần khiết, chúng ta càng giàu lòng đồng cảm với người khác hơn.