Câu 9: (1,0 điểm) Hình ảnh người bà hiện lên như thế nào trong hai dòng thơ sau?
Bà ngoại trồng lúa, bà ngoại nhai trầu
Suốt một đời không đi ra ngoài mái đình bến nước
Hướng dẫn giải:
Học sinh làm rõ hình ảnh của bà hiện lên trong hai dòng thơ:
Bà ngoại trồng lúa, bà ngoại nhai trầu
Suốt một đời không đi ra ngoài mái đình bến nước
- Bà là người giản dị, giữ gìn những vẻ đẹp truyền thống: trồng lúa, nhai trầu.
- Bà chịu nhiều nhọc nhằn, chưa bao giờ bước ra khỏi “mái đình bến nước” để được chiêm ngưỡng nhiều điều thú vị bên ngoài mà chỉ lo toan việc nhà, vất vả làm lụng quanh năm.
Tinh thần lạc quan vượt qua khó khăn, sự tôi luyện bản thân trước nghịch cảnh là vấn đề mà Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi gắm qua nhiều bài thơ trong tập Ngục trung nhật kí.
Anh/ chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của bài thơ sau:
TỰ MIỄN
Hồ Chí Minh
Phiên âm
Một hữu đông hàn tiều tuỵ cảnh,
Tương vô xuân noãn đích huy hoàng.
Tai ương bả ngã lai đoàn luyện,
Sử ngã tinh thần cánh kiện cường.
Dịch nghĩa
Không có cảnh mùa đông tiêu điều rét mướt,
Sẽ không có mùa xuân ấm áp huy hoàng;
Tai ương rèn luyện ta,
Khiến cho tinh thần ta càng thêm hăng hái.
Dịch thơ
TỰ KHUYÊN MÌNH
Ví không có cảnh đông tàn,
Thì đâu có cảnh huy hoàng ngày xuân
Nghĩ mình trong bước gian truân,
Tai ương rèn luyện tinh thần thêm hăng.
Hướng dẫn giải:
a. Xác định đúng yêu cầu của đề: Nghị luận văn học.
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích, đánh giá những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của bài thơ Tự miễn.
c. Đề xuất được hệ thống ý làm rõ vấn đề bài viết:
- Mở bài: Giới thiệu tác phẩm; vấn đề nghị luận.
- Thân bài:
+ Quy luật vận động của đất trời: hình ảnh “đông hàn” (mùa đông lạnh); “xuân noãn” (mùa xuân ấm áp): cái nhìn biện chứng về cuộc sống, thể hiện niềm tin, lạc quan, yêu đời.
+ Từ quy luật của trời đất nghĩ về bản thân: “Tai ương bả ngã lai đoàn luyện” (Tai ương rèn luyện ta) để có “Sử ngã tinh thần cánh kiện cường” (Khiến cho tinh thần ta càng thêm hăng hái): thể hiện tinh thần, ý chí vượt lên nghịch cảnh của người cộng sản.
