I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

1. Sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình

2. Màu sắc hư cấu trong văn bản

− Tính chất hư cấu có điểm lạ lùng, đó là ở tình cảm của nhân vật trong truyện.

+ Trong bão tuyết dữ dội và bão bùng của thiên nhiên, con người có thể vượt qua nó và sống sót.

+ Gặp kẻ thù trong hoàn cảnh éo le mà không bị giết.

➜ Hoàn cảnh éo le có thể khiến nhân vật "tôi" hi sinh hoặc nhân vật "tôi" có thể sẽ giết người còn lại, nhưng chính những sự kiện diễn ra trong câu chuyện tạo nên những suy ngẫm mới mẻ về cách hành xử của con người.

3. Cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật tôi

− Ở đoạn cuối truyện, nhân vật "tôi" thể hiện rất rõ ràng cảm xúc và suy ngẫm của chính mình qua tình huống đã xảy ra.

+ Với những băn khoăn liên tiếp dồn dập, nhân vật tôi đã có thể kết luận: "Tôi muốn chấm dứt câu chuyện với sự thật đơn giản trước mắt: lửa đã cháy và sự sống đã đến với tôi từ trong lòng bàn tay của người mà tôi gọi là kẻ thù.".

+ Sau nhiều năm, nhân vật "tôi" có hành động "một mình leo lên núi trong hai năm liền để xây lại ngôi chùa hoang": "Tôi xây chùa không cốt để thờ Phật vì tôi biết Phật đã ở đâu trong tôi ngay từ đêm tôi sống trong chùa hoang. Tôi xây chùa để biết đâu, mười, hai mươi, một trăm năm nữa, sau một trận đánh nhau, hai kẻ thù bị thương, kiệt sức, có chỗ trốn bão tuyết trong giây lát, cứu nhau và cứu chất người trong nhau.".

➜ Suy nghĩ và cảm xúc về tình người, chất người, dù trong hoàn cảnh là kẻ thù nhưng không tàn sát, không giết hại nhau mà cùng nâng đỡ, hỗ trợ nhau qua hoàn cảnh khó khăn.

III. TỔNG KẾT

1. Nội dung

− Khắc hoạ hình ảnh nhân vật "tôi" trong cuộc chiến đấu ở đỉnh núi Hy Mã Lạp Sơn và câu chuyện cảm động về cây diêm cuối cùng giữa hai nhân vật kẻ thù. Qua đó, gửi gắm những suy ngẫm về tình cảm con người trong cuộc sống.

2. Nghệ thuật

− Kết hợp hai yếu tố tự sự và trữ tình một cách độc đáo.

− Màu sắc hư cấu được lồng ghép hiệu quả.