Lý thuyết: Giao tiếp, ứng xử có văn hóa và tôn trọng sự khác biệt SVIP

1. Khái niệm và biểu hiện

a. Giao tiếp, ứng xử có văn hóa

- Khái niệm: Giao tiếp, ứng xử có văn hóa là cách trò chuyện, cư xử đúng mực, lịch sự, tôn trọng người khác sao cho phù hợp với hoàn cảnh, lứa tuổi và chuẩn mực xã hội.

- Biểu hiện:

+ Chào hỏi, nói năng lễ phép, đúng mực với ông bà, cha mẹ, thầy cô, bạn bè và người xung quanh.

+ Biết lắng nghe, không ngắt lời, không cười cợt người khác khi họ chia sẻ.

b. Tôn trọng sự khác biệt

- Khái niệm: Tôn trọng sự khác biệt là thái độ chấp nhận, thấu hiểu và cư xử tích cực với những điểm không giống mình ở người khác như: ngoại hình, tính cách, sở thích, quan điểm, hoàn cảnh sống…

- Biểu hiện:

+ Không chế giễu, miệt thị người khác

+ Biết lắng nghe và tiếp thu ý kiến khác mình

+ Tôn trọng sự đa dạng về văn hóa, tín ngưỡng, phong tục

+ Thân thiện, cởi mở với mọi người

2. Những việc nên và không nên làm để thể hiện hành vi giao tiếp, ứng xử có văn hóa và tôn trọng sự khác biệt

a. Những việc nên làm

- Sử dụng từ ngữ lễ phép, lịch sự (ví dụ: "xin lỗi", "cảm ơn", "xin phép", "dạ", "thưa").

- Giữ thái độ cởi mở, thân thiện khi giao tiếp.

- Biết khen ngợi, động viên người khác khi họ làm tốt.

- Cố gắng đặt mình vào vị trí người khác để thấu hiểu và chia sẻ cảm xúc với họ.

- Thể hiện sự tôn trọng ý kiến của người khác, ngay cả khi mình không đồng ý.

- Tôn trọng những sở thích, phong cách sống khác với mình.

b. Những việc không nên làm

- Sử dụng ngôn ngữ thô tục, cộc lốc, nói trống không hoặc nói quá to.

- Ngắt lời người khác khi họ đang nói.

- Phán xét, chê bai, trêu chọc ngoại hình, tính cách, hoàn cảnh của người khác.

- Lan truyền tin đồn, nói xấu sau lưng người khác.

- Cãi vã, gây gổ hoặc dùng bạo lực để giải quyết mâu thuẫn.

- Ép buộc người khác phải suy nghĩ hoặc hành động giống mình.

3. Nguyên tắc giao tiếp, ứng xử có văn hóa và tôn trọng sự khác biệt

- Nguyên tắc tôn trọng: Tôn trọng bản thân, tôn trọng người khác (suy nghĩ, cảm xúc, quyền cá nhân, không phân biệt đối xử), tôn trọng sự thật và môi trường xung quanh.

- Nguyên tắc lắng nghe và thấu hiểu: Lắng nghe chân thành để hiểu người khác, cố gắng đặt mình vào vị trí của họ để đồng cảm.

- Nguyên tắc bình đẳng và công bằng: Đối xử công bằng với tất cả mọi người, tôn trọng ý kiến, giải quyết mâu thuẫn một cách ôn hòa.

- Nguyên tắc phù hợp: Lời nói, hành động phải phù hợp với hoàn cảnh, đối tượng giao tiếp và văn hóa.

4. Ý nghĩa của việc giao tiếp, ứng xử có văn hóa và tôn trọng sự khác biệt

- Giúp bản thân xây dựng hình ảnh tốt đẹp, được mọi người yêu mến, tự tin hơn, mở rộng mối quan hệ và phát triển tư duy cởi mở.

- Góp phần xây dựng môi trường hòa đồng, đoàn kết, giảm thiểu mâu thuẫn và bạo lực, nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy sự phát triển chung của xã hội.