Lý thuyết: Điểm mạnh, điểm hạn chế của tôi SVIP

1. ĐỊNH NGHĨA ĐIỂM MẠNH, ĐIỂM HẠN CHẾ CỦA BẢN THÂN

- Điểm mạnh:

+ Là những phẩm chất tích cực, những kỹ năng nổi trội, những năng lực đặc biệt mà ta có và thực hiện tốt một cách tự nhiên, dễ dàng đạt được kết quả tốt và cảm thấy hứng thú khi thực hiện.

+ Điểm mạnh giúp ta tự tin hơn, đạt được thành công trong học tập, trong hoạt động và các mối quan hệ.

* Ví dụ về điểm mạnh:

+ Học giỏi một môn học cụ thể (Toán, Văn, Anh...); Có khả năng giao tiếp tốt, dễ dàng kết bạn.

+ Năng khiếu vẽ, hát, múa, chơi nhạc cụ.

+ Óc sáng tạo, nhiều ý tưởng mới lạ.

+ Khả năng đồng cảm, biết lắng nghe và chia sẻ.

- Điểm hạn chế: Là những khía cạnh mà ta cảm thấy mình chưa tốt, những thói quen chưa tích cực, những kỹ năng còn thiếu hoặc yếu cần cải thiện. Nhận diện điểm hạn chế giúp bản thân có cơ hội để phát triển bản thân, vượt qua những rào cản và trở nên tốt hơn.

* Ví dụ về điểm hạn chế:

+ Hay trì hoãn công việc.

+ Khó tập trung trong thời gian dài.

+ Chưa tự tin vào bản thân.

+ Khó chấp nhận lời phê bình.

2. CÁCH XÁC ĐỊNH ĐIỂM MẠNH, ĐIỂM TỐT CỦA BẢN THÂN QUA GÓC NHÌN CỦA BẠN BÈ

a. Vai trò c bạn bè:

+ Bạn bè thường xuyên quan sát cách chúng ta hành xử, tương tác và thể hiện khả năng trong nhiều tình huống khác nhau.

+ Họ có thể nhận thấy những điểm mạnh mà chúng ta coi là bình thường hoặc chưa thực sự đánh giá cao.

+ Những lời nhận xét chân thành từ bạn bè có thể giúp chúng ta tự tin hơn vào những khả năng của mình.

b Cách xác định điểm mạnh, điểm tốt của bản thân qua góc nhìn của bạn bè:

- Hỏi trực tiếp:

+ "Theo bạn, mình có những điểm mạnh gì?"

+ "Bạn thấy mình làm tốt nhất điều gì?"

+ "Khi làm việc nhóm với mình, bạn ấn tượng với điều gì ở mình?"

- Quan sát phản ứng của bạn bè khi trò chuyện hoặc làm việc cùng.

- Sử dụng phiếu khảo sát nhỏ với các câu hỏi mở về điểm mạnh của mình. (Ví dụ: "Bạn thấy mình làm tốt những điều gì, chưa tốt những điều gì?")

- Lắng nghe và ghi nhận một cách chân thành, không ngắt lời hoặc bác bỏ ý kiến của họ. Ghi lại những nhận xét này để có cái nhìn tổng quan.

Lưu ý: Hãy chọn những người bạn mà em tin tưởng và cảm thấy thoải mái khi chia sẻ. Đôi khi, những lời nhận xét có thể khác với những gì em nghĩ về mình, hãy đón nhận chúng một cách cởi mở và suy ngẫm.

3. QUY TRÌNH TỰ ĐÁNH GIÁ ĐIỂM MẠNH, ĐIỂM HẠN CHẾ CỦA BẢN THÂN

- Bước 1: Tích cực trải nghiệm và quan sát:

+ Chủ động tham gia vào nhiều hoạt động học tập, lao động, giao tiếp với bạn bè và thầy cô, hoạt động cộng đồng.

+ Tự quan sát biểu hiện của bản thân để rút ra những điểm mạnh và cả những điểm hạn chế của mình.

- Bước 2: Thu thập thông tin từ nhiều phía:

+ Tự đánh giá những điều tốt và chưa tốt dựa trên kết quả mà mình đạt được trong học tập, lao động, giao tiếp và các hoạt động khác.

+ Lắng nghe nhận xét từ bạn bè, thầy cô, gia đình và những người xung quanh về cách mình thể hiện trong các tình huống khác nhau.

- Bước 3: So sánh và đối chiếu: Tự đặt câu hỏi cho bản thân:

+ Đâu là những điểm mạnh mà cả mình và mọi người đều nhận thấy?

+ Đâu là những điểm hạn chế mà mình cần nhìn nhận và cải thiện?

- Bước 4: Xác định điểm mạnh, điểm hạn chế:

+ Dựa trên quá trình phân tích và so sánh ở các bước trên, ta sẽ xác định được những điểm mạnh nổi bật của bản thân và những điểm hạn chế cần nỗ lực để khắc phục.

+ Việc xác định rõ ràng này là cơ sở quan trọng để xây dựng kế hoạch tự hoàn thiện bản thân trong tương lai.

4. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TỰ HOÀN THIỆN BẢN THÂN

a. Đối với điểm mạnh:

+ Tiếp tục rèn luyện và phát triển: Đừng ngừng lại ở những gì mình đã có. Hãy tìm kiếm cơ hội để sử dụng và nâng cao hơn nữa những điểm mạnh của mình.

+ Chia sẻ và giúp đỡ người khác: Sử dụng điểm mạnh của mình để hỗ trợ bạn bè, người thân và cộng đồng. Điều này không chỉ giúp người khác mà còn củng cố thêm sự tự tin và giá trị của bản thân.

+ Tìm kiếm những lĩnh vực phù hợp: Lựa chọn những hoạt động, môn học hoặc công việc phù hợp với điểm mạnh của mình để đạt được thành công và cảm thấy yêu thích.

b. Đối với điểm hạn chế:

- Xác định mục tiêu cụ thể:

+ Chọn ra một hoặc hai điểm hạn chế mà bản thân cảm thấy cần cải thiện nhất trong một khoảng thời gian nhất định.

+ Mục tiêu cần cụ thể, đo lường được (đánh giá kết quả dựa trên các con số), có thể đạt được, phù hợp với thực tế và có thời hạn rõ ràng. (Ví dụ: Thay vì nói "Tôi muốn bớt nóng giận", hãy đặt mục tiêu "Trong vòng một tháng tới, tôi sẽ cố gắng hít thở sâu 3 lần trước khi phản ứng lại khi cảm thấy bực tức trong các cuộc tranh luận với bạn bè.")

+ Lập kế hoạch hành động chi tiết, vạch ra những bước cụ thể sẽ thực hiện để đạt được mục tiêu đã đề ra.

* Ví dụ: Thực hiện các kỹ thuật kiểm soát cơn giận:

. Luyện tập hít thở sâu hàng ngày.

. Nhờ bạn bè nhắc nhở khi thấy mình có dấu hiệu nóng giận.

. Sau mỗi tình huống căng thẳng, tự đánh giá xem mình đã xử lý như thế nào và rút kinh nghiệm.

- Tìm kiếm sự hỗ trợ: Chia sẻ kế hoạch của mình với những người tin tưởng (bạn bè, thầy cô, cha mẹ) để nhận được sự động viên và giúp đỡ khi cần thiết.

- Kiên trì và theo dõi tiến độ: Việc thay đổi một thói quen hoặc cải thiện một điểm yếu cần thời gian và sự kiên nhẫn. Hãy theo dõi tiến độ của mình, tự thưởng cho những bước tiến nhỏ và không nản lòng khi gặp khó khăn.

(Ví dụ: Nếu có thể dậy sớm trước 7h liên tục trong 1 tuần thì tôi sẽ tự thưởng cho mình 1 buổi sáng chủ nhật ngủ nướng và làm mọi việc mình thích).

- Học hỏi từ thất bại: Nếu chưa đạt được mục tiêu thì phân tích những yếu tố dẫn đến thất bại và xây dựng kế hoạch khắc phục.