Lý thuyết Bài 24. Phát triển kinh tế - xã hội ở Đồng bằng sông Hồng (phần 3) SVIP

2. Vấn đề phát triển dịch vụ

- Đồng bằng sông Hồng có ngành dịch vụ phát triển mạnh, đóng góp 42,1% vào GRDP của vùng (năm 2021).

- Cơ cấu ngành đa dạng và đang phát triển theo hướng hiện đại, hội nhập. 

- Một số ngành dịch vụ nổi bật: giao thông vận tải, thương mại, du lịch, tài chính ngân hàng, bưu chính viễn thông,...

a. Giao thông vận tải

- Giao thông vận tải ở Đồng bằng sông Hồng phát triển nhanh, đồng bộ, hiện đại, với đầy đủ các loại hình giao thông.

* Đường ô tô:

- Phát triển nhanh cả về mạng lưới và chất lượng. 

+ Các tuyến cao tốc: Hà Nội - Hải Phòng, Hải Phòng - Móng Cái, Hà Nội - Lào Cai,...

+ Các tuyến quốc lộ: quốc lộ 5 (Hà Nội - Hải Phòng), quốc lộ 10 (Ninh Bình - Hải Phòng), quốc lộ 18 (Hà Nội - Bắc Ninh - Hải Dương),... 

⇒ Giúp kết nối các địa phương trong vùng với cả nước cũng như quốc tế.

* Đường sắt:

- Hệ thống đường sắt phát triển. 

- Thủ đô Hà Nội là đầu mối đường sắt lớn nhất cả nước. 

+ Từ Hà Nội, có các tuyến đường sắt đi Thành phố Hồ Chí Minh, Lào Cai, Lạng Sơn, Hải Phòng, Thái Nguyên. 

+ Tuyến đường sắt trên cao (Cát Linh - Hà Đông, Nhổn - ga Hà Nội) góp phần giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông ở Hà Nội.

* Đường hàng không:

- Giao thông đường hàng không phát triển nhanh. 

- Đồng bằng sông Hồng có 3 cảng hàng không quốc tế:

+ Nội Bài (Hà Nội).

+ Cát Bi (Hải Phòng).

+ Vân Đồn (Quảng Ninh).

* Đường biển:

- Giao thông đường biển trong vùng phát triển mạnh. 

- Vùng có 4 cảng biển, với nhiều bến cảng, trong đó có Cảng Hải Phòng là cảng đặc biệt, cảng Quảng Ninh là cảng loại I.

- Các tuyến đường biển quốc tế quan trọng: Hải Phòng đi Hồng Công, Thượng Hải, Tô-ky-ô, Vla-đi-vô-xtốc,...

- Các tuyến đường biển nội địa từ Hải Phòng đi Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh,...

* Đường sông:

- Các tuyến giao thông đường sông như: sông Hồng, sông Đuống, sông Luộc, sông Đáy, sông Thái Bình,... có vai trò quan trọng trong vận chuyển hàng hóa ở vùng.

* Tình hình phát triển ngành giao thông vận tải ở Đồng bằng sông Hồng:

- Vùng có khối lượng hàng hóa, hành khách vận chuyển lớn, chiếm tỉ trọng cao so với cả nước. Năm 2021, vùng chiếm 44,9% khối lượng hành khách vận chuyển và 36,4% khối lượng hàng hóa vận chuyển của cả nước. 

- Thủ đô Hà Nội và thành phố Hải Phòng là hai đầu mối giao thông quan trọng nhất của vùng.

b. Thương mại

- Đồng bằng sông Hồng phát triển mạnh, cả nội thương và ngoại thương.

* Nội thương:

- Hoạt động nội thương phát triển mạnh ở các địa phương, hàng hoá phong phú, không ngừng nâng cao về chất lượng và mẫu mã sản phẩm. 

- Hình thức buôn bán đa dạng và ngày càng hiện đại hơn (chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, thương mại điện tử,...).

- Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng nhanh, năm 2021 chiếm 25,9% so với cả nước. 

- Hà Nội là trung tâm thương mại lớn nhất vùng.

* Ngoại thương:

- Trị giá xuất khẩu tăng nhanh và chiếm tỉ trọng cao trong cả nước. Năm 2021, vùng chiếm gần 35% trị giá xuất khẩu của cả nước. 

- Các địa phương có trị giá xuất khẩu cao nhất trong vùng là Bắc Ninh, Hải Phòng, Hà Nội, Hải Dương.

c. Du lịch

- Du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn của vùng, phát triển dựa trên tài nguyên du lịch tự nhiên và tài nguyên du lịch văn hóa phong phú. 

- Loại hình du lịch trong vùng rất đa dạng, trong đó du lịch biến đảo, du lịch văn hóa là thế mạnh. 

- Doanh thu du lịch lữ hành chiếm tỉ trọng cao trong cả nước. 

- Các điểm du lịch nối tiếng là vịnh Hạ Long, Tràng An, Cát Bà, Cúc Phương,...

- Các trung tâm du lịch lớn là Hà Nội, Hạ Long, Hải Phòng.

d) Các ngành dịch vụ khác

* Tài chính ngân hàng:

- Tài chính ngân hàng phát triển mạnh do kinh tế vùng phát triển. 

- Ngành đang ứng dụng nhiều phương thức mới trong kinh doanh như: phát triển các mô hình ngân hàng số, gia tăng tiện ích,... 

- Hà Nội là trung tâm tài chính ngân hàng lớn nhất vùng. 

* Bưu chính viễn thông:

- Bưu chính viễn thông ngày càng được hiện đại hoá, tạo điều kiện thúc đẩy việc chuyển đổi số trong các hoạt động sản xuất và sinh hoạt. 

- Các lĩnh vực dịch vụ khác như: giáo dục - đào tạo, y tế, logistics,... cũng phát triển mạnh.