BÀI 26: SINH SẢN SINH DƯỠNG TỰ NHIÊN

I. Lý thuyết

Ở một số cây có hoa, rễ, thân, lá của nó ngoài chức năng nuôi dưỡng cây còn có thể tạo thành cây mới. Vậy những cây đó được hình thành như thế nào?

1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa

- Nhận xét sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá của một số cây

* Cây rau má

+ Nhận xét: Khi bò trên đất ẩm, ở mỗi mấu của thân cây rau má xuất hiện rễ phụ và chùm lá mới.

\(\rightarrow\) mỗi mấu như vậy khi tách ra có thể trở thành một cây mới. Hình thức sinh sản bằng thân bò.

* Củ gừng

+ Nhận xét: khi để củ gừng ở nơi đất ẩm thấy xuất hiện mầm và rễ ở trên củ gừng ban đầu.

\(\rightarrow\) có thể mọc thành cây mới vì: trên củ gừng có chồi non, các chồi này mọc nhô lên khỏi mặt đất và gốc chồi bén rễ  tạo cây mới. Hình thức sinh sản bằng thân rễ.

* Củ khoai lang

+ Nhận xét: củ khoai lang để ở nơi đất ẩm sau 1 thời gian thấy mọc ra chồi.

\(\rightarrow\) sau 1 thời gian chồi có thể phát triển thành cây mới. \(\rightarrow\) củ khoai lang để ở nơi đất ẩm có thể mọc thành cây mới. Hình thức sinh sản bằng rễ củ.

* Lá cây thuốc bỏng 

+ Nhận xét: lá cây thuốc bỏng khi rơi xuống đất ẩm, sau 1 thời gian, từ các mép lá sẽ mọc ra chồi và rễ. Khí lá thối mỗi chồi đó sẽ phát triển thành cây mới.

\(\rightarrow\) lá cây thuốc bỏng khi rơi xuống đất ẩm có thể mọc thành cây mới. Hình thức sinh sản bằng lá

- Kết luận:

\(\rightarrow\) Một số cây trong điều kiện đất ẩm (đủ độ ẩm) có khả năng mọc thành cây mới từ cơ quan sinh dưỡng (rễ, thân, lá).

2. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của cây

- Từ các phần khác nhau của cơ quan sinh dưỡng ở một số cây như: thấn bò, rễ củ, lá, thân rễ có thể phát triển thành cây mới, trong điều kiện có độ ẩm. Khả năng tạo thành cây mới từ các cơ quan sinh dưỡng gọi là sinh sản sinh dưỡng tự nhiên.

- Khái niệm: sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh dưỡng (rễ, thân, lá).

- Những hình thức sinh sản sinh dưỡng tự nhiên thường gặp ở cây có hoa là: sinh sản bằng thân bò, thân rễ, rễ củ, lá …

II. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK

 Câu 1: Hãy kể tên một số cây khác có khả năng sinh sản bằng thân bò. sinh sản bằng lá mà em biết

Hướng dẫn trả lời:

Câu 2: Hãy kể tên 3 cây cỏ dại có cách sinh sản bằng thân rễ. Muốn diệt cỏ dại người ta phải làm thế nào? Vì sao phải làm như vậy?

Hướng dẫn trả lời:

Câu 4: Muốn củ khoai lang không mọc mầm thì phải cất giữ thế nào ? Em hãy cho biết người ta trồng khoai lang bằng cách nào. Tại sao không trồng bằng củ ?