Luyện tập tự luận SVIP

Hướng dẫn giải:

- Thông tin số là thông tin được thu thập, lưu trữ, xử lí, truyền và trao đổi thông qua các thiết bị, phương tiện công nghệ kĩ thuật số như máy tính, điện thoại thông minh, máy ảnh kĩ thuật số, mạng Internet,...

- Internet đóng vai trò là nguồn thông tin số khổng lồ và phổ dụng nhất hiện nay. Nhờ có Internet, con người có thể dễ dàng truy cập, tìm kiếm, chia sẻ và khai thác thông tin trên mọi lĩnh vực trong thời gian nhanh chóng, từ đó phục vụ hiệu quả cho học tập, làm việc và đời sống.

Hướng dẫn giải:

Thông tin số có một số đặc điểm sau:

- Có nhiều dạng thông tin.

- Có công cụ tìm kiếm, xử lí, chuyển đổi, truyền hiệu quả, nhanh chóng.

- Có thể dễ dàng sao chép, khó thu hồi triệt để.

- Có tính bản quyền.

- Có độ tin cậy khác nhau.

- Được thu thập, lưu trữ, chia sẻ nhanh và nhiều.

Hướng dẫn giải:

Một số ví dụ để cho thấy thông tin số có công cụ tìm kiếm, xử lí, chuyển đổi, truyền hiệu quả, nhanh chóng:

- Dùng máy tìm kiếm Google để tìm kiếm thông tin trên Internet nhanh chóng chỉ với vài từ khóa.

- Sử dụng phần mềm chỉnh sửa ảnh như Canva để thiết kế áp phích, bài thuyết trình từ ảnh chụp ban đầu.

- Dùng Microsoft Excel để xử lí bảng điểm, tính trung bình, vẽ biểu đồ thể hiện kết quả học tập.

- Dùng Google Dịch để chuyển đổi nội dung từ tiếng Việt sang tiếng Anh nhanh chóng.

- Dùng phần mềm đọc văn bản thành giọng nói (Text-to-Speech) để hỗ trợ học sinh khiếm thị tiếp cận nội dung học tập.

- Sử dụng Email hoặc Zalo để gửi tài liệu học tập tới nhiều người cùng lúc chỉ trong vài giây.

Hướng dẫn giải:

Ngày nay, việc khai thác và sử dụng thông tin trên Internet đã trở nên phổ biến, quen thuộc với nhiều người. Tuy nhiên, không phải mọi thông tin trên Internet đều chính xác. Có những thông tin đúng, nhưng cũng có thông tin đúng một phần hoặc hoàn toàn sai lệch. Những thông tin sai sự thật có thể gây hiểu nhầm, dẫn đến suy nghĩ và hành động sai, thậm chí gây hậu quả nghiêm trọng trong học tập, công việc và đời sống.

Vì vậy, cần phải cẩn trọng khi khai thác thông tin trên Internet, luôn kiểm tra độ tin cậy của nguồn thông tin, tham khảo từ nhiều nguồn chính thống trước khi tin tưởng và sử dụng.

Hướng dẫn giải:

Một số yếu tố giúp nhận biết độ tin cậy của thông tin gồm: tác giả, nguồn thông tin, mục đích, tính cập nhật của bài viết, trích dẫn nguồn thông tin trong bài viết.

Hướng dẫn giải:

1. Tầm quan trọng của việc biết khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy:

- Thông tin chân thực giúp con người có suy nghĩ, hành động đúng, ngược lại thông tin sai lệch sẽ dẫn đến suy nghĩ, hành động không phù hợp.

- Vì thế, việc xác định được độ tin cậy giúp em lựa chọn được thông tin đúng, tránh sử dụng những thông tin sai lệch, từ đó có thể đưa ra quyết định phù hợp.

2. Ví dụ minh họa:

- Một học sinh nếu dựa vào thông tin sai trên mạng xã hội về thời gian thi học kì có thể bị nhầm lẫn và bỏ lỡ buổi thi.

- Trong đời sống, nếu người dân nghe theo những thông tin thất thiệt về cách chữa bệnh không khoa học trên Internet, có thể ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.

Do đó, việc lựa chọn nguồn tin chính thống, đáng tin cậy (như trang web của nhà trường, cơ quan y tế, Chính phủ...) là rất cần thiết trong thời đại thông tin hiện nay.

Hướng dẫn giải:

Ngày nay, nhiều người có thói quen đọc báo trên Internet vì thuận tiện, nhanh chóng và dễ tiếp cận. Chỉ cần có thiết bị kết nối mạng như điện thoại, máy tính, người dùng có thể đọc tin tức mọi lúc, mọi nơi mà không cần mua báo giấy. Hơn nữa, thông tin trên Internet thường được cập nhật liên tục, đa dạng về lĩnh vực như giáo dục, sức khỏe, thời sự, giải trí,… giúp người đọc nắm bắt tình hình một cách kịp thời.

Ví dụ: Một người có thể vừa ăn sáng vừa mở điện thoại đọc tin tức mới nhất về thời tiết hay kết quả bóng đá mà không cần ra ngoài mua báo.

Hướng dẫn giải:

- Ngày nay, tin giả xuất hiện ngày càng nhiều trên mạng xã hội vì bất kỳ ai cũng có thể đăng tải thông tin lên Internet mà không cần kiểm duyệt, trong khi mục đích chia sẻ thông tin rất đa dạng: có người muốn gây chú ý, có người muốn trục lợi, thậm chí có trường hợp cố tình xuyên tạc, bịa đặt vì mục đích xấu.

- Ngoài ra, mạng xã hội cho phép thông tin lan truyền rất nhanh, chỉ cần một lượt chia sẻ là tin có thể đến với hàng nghìn người, dẫn đến việc tin giả bị lan rộng trước khi kịp kiểm chứng.

- Sự thiếu hiểu biết, nhận thức hạn chế của người dùng mạng xã hội dễ tiếp tay, lan truyền, phát tán thông tin. Năng lực nhận biết, phân loại, đánh giá tác hại của các thông tin xấu độc còn chưa cao.

- Hệ thống pháp luật trong lĩnh vực đấu tranh, xử lí tội phạm sử dụng công nghệ cao chưa theo kịp diễn biến tình hình thực tế.