Luyện tập Bài ca ngất ngưởng SVIP

Về tác giả Nguyễn Công Trứ

Nguyễn Công Trứ là một trong những nhân vật kiệt xuất, toàn tài của lịch sử Việt Nam thế kỷ XIX. Ông không chỉ được biết đến là một nhà chính trị, quân sự lỗi lạc dưới triều Nguyễn, mà còn là nhà thơ lớn, nhà tư tưởng giàu bản lĩnh, nhà cải cách kinh tế thực tiễn, để lại dấu ấn sâu đậm trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội đương thời.

Nguyễn Công Trứ (1778 – 1858) tự Tồn Chất, hiệu Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn. Ông sinh ra tại Quỳnh Côi, phủ Thái Bình, trong một gia đình có truyền thống nho học, quê gốc tại làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh, yêu thích thơ văn và có chí lập công danh. Tuy nhiên, con đường khoa cử của ông gặp không ít trắc trở. Mãi đến tuổi 42, ông mới đỗ Giải nguyên (thủ khoa kỳ thi Hương tại trường thi Nghệ An). Đây được xem là bước ngoặt đưa ông bước vào con đường làm quan và phụng sự triều đình.

Từng trải qua nhiều đời vua từ Gia Long đến Tự Đức, Nguyễn Công Trứ giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều như Tri huyện, Tư nghiệp Quốc Tử Giám, Tham tri Bộ Hình, Bố chánh sứ, Tổng đốc, Thượng thư và cuối cùng là Phủ doãn phủ Thừa Thiên. Tuy nhiên, con đường làm quan của ông không bằng phẳng. Có những thời điểm ông được thăng chức liên tục nhờ công lao hiển hách trong quân sự và kinh tế, nhưng cũng có lúc bị giáng chức, thậm chí bị cách chức, sung làm lính thú. Dù ở địa vị nào, Nguyễn Công Trứ vẫn giữ vững khí chất cương trực, sống thanh liêm, trung nghĩa và luôn tận tụy vì lợi ích của đất nước.

Là một nhà nho nhưng Nguyễn Công Trứ không chỉ giới hạn mình trong khuôn khổ bút nghiên. Ông từng cầm quân trấn áp nhiều cuộc nổi dậy của nông dân như khởi nghĩa Phan Bá Vành (1827), Nông Văn Vân (1833), giặc Khánh (1835), và góp phần trong cuộc chiến tranh Việt – Xiêm (1841 – 1845). Trong những lần ra trận, ông đều lập công lớn và thể hiện năng lực chỉ huy quân sự đáng nể. Đặc biệt, vào năm 1858, khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược Đà Nẵng, dù đã bước sang tuổi 80, ông vẫn dâng sớ xin được ra trận đánh giặc – một minh chứng hùng hồn cho lòng yêu nước và khí phách bất khuất của một bậc trí sĩ.

Không chỉ là một vị quan năng nổ trên chiến trường, Nguyễn Công Trứ còn có tầm nhìn vượt thời đại trong lĩnh vực kinh tế. Ông được biết đến là người tiên phong trong công cuộc khai khẩn đất hoang, quai đê lấn biển, chiêu dân lập ấp. Nhờ những nỗ lực này, hai huyện Kim Sơn (Ninh Bình) và Tiền Hải (Thái Bình) đã ra đời, trở thành những vùng đất trù phú, đóng góp to lớn cho an sinh xã hội thời bấy giờ. Ông cũng chú trọng nâng cao dân trí và lưu thông hàng hóa khi đề xuất thành lập nhà học, xã thương tại các địa phương.

Không thể không nhắc đến Nguyễn Công Trứ với tư cách là một nhà thơ lớn. Ông để lại hơn 150 tác phẩm, chủ yếu viết bằng chữ Nôm, với các thể loại phong phú như thơ Đường luật, phú, câu đối và đặc biệt là hát nói – thể thơ mà ông có công lớn trong việc định hình và phát triển. Thơ văn của ông thấm đẫm tinh thần tự do, cốt cách thanh cao, thể hiện chí làm trai, khát vọng lập công danh cũng như bản lĩnh sống ngạo nghễ trước cuộc đời. Những bài thơ như Bài ca ngất ngưởng, Chơi xuân kẻo hết xuân đi hay Hàn nho phong vị phú cho thấy rõ nhân cách lớn, cá tính mạnh mẽ, lòng yêu nước, yêu dân và sự thanh liêm của một bậc đại nho trong thời loạn.

Nguyễn Công Trứ là hiện thân tiêu biểu cho mẫu hình trí thức Nho giáo sống có lý tưởng, giàu trách nhiệm công dân, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm trước lịch sử. Cuộc đời và sự nghiệp của ông không chỉ để lại nhiều thành quả cụ thể cho đất nước mà còn trở thành tấm gương về nhân cách, đạo đức và chí khí cho hậu thế noi theo. Ông được nhân dân nhiều nơi lập đền thờ, tôn làm thành hoàng làng như một biểu tượng sống động của lòng dân và trí tuệ Việt.

Về tác giả Nguyễn Công Trứ

Nguyễn Công Trứ là một trong những nhân vật kiệt xuất, toàn tài của lịch sử Việt Nam thế kỷ XIX. Ông không chỉ được biết đến là một nhà chính trị, quân sự lỗi lạc dưới triều Nguyễn, mà còn là nhà thơ lớn, nhà tư tưởng giàu bản lĩnh, nhà cải cách kinh tế thực tiễn, để lại dấu ấn sâu đậm trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội đương thời.

Nguyễn Công Trứ (1778 – 1858) tự Tồn Chất, hiệu Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn. Ông sinh ra tại Quỳnh Côi, phủ Thái Bình, trong một gia đình có truyền thống nho học, quê gốc tại làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh, yêu thích thơ văn và có chí lập công danh. Tuy nhiên, con đường khoa cử của ông gặp không ít trắc trở. Mãi đến tuổi 42, ông mới đỗ Giải nguyên (thủ khoa kỳ thi Hương tại trường thi Nghệ An). Đây được xem là bước ngoặt đưa ông bước vào con đường làm quan và phụng sự triều đình.

Từng trải qua nhiều đời vua từ Gia Long đến Tự Đức, Nguyễn Công Trứ giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều như Tri huyện, Tư nghiệp Quốc Tử Giám, Tham tri Bộ Hình, Bố chánh sứ, Tổng đốc, Thượng thư và cuối cùng là Phủ doãn phủ Thừa Thiên. Tuy nhiên, con đường làm quan của ông không bằng phẳng. Có những thời điểm ông được thăng chức liên tục nhờ công lao hiển hách trong quân sự và kinh tế, nhưng cũng có lúc bị giáng chức, thậm chí bị cách chức, sung làm lính thú. Dù ở địa vị nào, Nguyễn Công Trứ vẫn giữ vững khí chất cương trực, sống thanh liêm, trung nghĩa và luôn tận tụy vì lợi ích của đất nước.

Là một nhà nho nhưng Nguyễn Công Trứ không chỉ giới hạn mình trong khuôn khổ bút nghiên. Ông từng cầm quân trấn áp nhiều cuộc nổi dậy của nông dân như khởi nghĩa Phan Bá Vành (1827), Nông Văn Vân (1833), giặc Khánh (1835), và góp phần trong cuộc chiến tranh Việt – Xiêm (1841 – 1845). Trong những lần ra trận, ông đều lập công lớn và thể hiện năng lực chỉ huy quân sự đáng nể. Đặc biệt, vào năm 1858, khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược Đà Nẵng, dù đã bước sang tuổi 80, ông vẫn dâng sớ xin được ra trận đánh giặc – một minh chứng hùng hồn cho lòng yêu nước và khí phách bất khuất của một bậc trí sĩ.

Không chỉ là một vị quan năng nổ trên chiến trường, Nguyễn Công Trứ còn có tầm nhìn vượt thời đại trong lĩnh vực kinh tế. Ông được biết đến là người tiên phong trong công cuộc khai khẩn đất hoang, quai đê lấn biển, chiêu dân lập ấp. Nhờ những nỗ lực này, hai huyện Kim Sơn (Ninh Bình) và Tiền Hải (Thái Bình) đã ra đời, trở thành những vùng đất trù phú, đóng góp to lớn cho an sinh xã hội thời bấy giờ. Ông cũng chú trọng nâng cao dân trí và lưu thông hàng hóa khi đề xuất thành lập nhà học, xã thương tại các địa phương.

Không thể không nhắc đến Nguyễn Công Trứ với tư cách là một nhà thơ lớn. Ông để lại hơn 150 tác phẩm, chủ yếu viết bằng chữ Nôm, với các thể loại phong phú như thơ Đường luật, phú, câu đối và đặc biệt là hát nói – thể thơ mà ông có công lớn trong việc định hình và phát triển. Thơ văn của ông thấm đẫm tinh thần tự do, cốt cách thanh cao, thể hiện chí làm trai, khát vọng lập công danh cũng như bản lĩnh sống ngạo nghễ trước cuộc đời. Những bài thơ như Bài ca ngất ngưởng, Chơi xuân kẻo hết xuân đi hay Hàn nho phong vị phú cho thấy rõ nhân cách lớn, cá tính mạnh mẽ, lòng yêu nước, yêu dân và sự thanh liêm của một bậc đại nho trong thời loạn.

Nguyễn Công Trứ là hiện thân tiêu biểu cho mẫu hình trí thức Nho giáo sống có lý tưởng, giàu trách nhiệm công dân, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm trước lịch sử. Cuộc đời và sự nghiệp của ông không chỉ để lại nhiều thành quả cụ thể cho đất nước mà còn trở thành tấm gương về nhân cách, đạo đức và chí khí cho hậu thế noi theo. Ông được nhân dân nhiều nơi lập đền thờ, tôn làm thành hoàng làng như một biểu tượng sống động của lòng dân và trí tuệ Việt.

Về tác giả Nguyễn Công Trứ

Nguyễn Công Trứ là một trong những nhân vật kiệt xuất, toàn tài của lịch sử Việt Nam thế kỷ XIX. Ông không chỉ được biết đến là một nhà chính trị, quân sự lỗi lạc dưới triều Nguyễn, mà còn là nhà thơ lớn, nhà tư tưởng giàu bản lĩnh, nhà cải cách kinh tế thực tiễn, để lại dấu ấn sâu đậm trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội đương thời.

Nguyễn Công Trứ (1778 – 1858) tự Tồn Chất, hiệu Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn. Ông sinh ra tại Quỳnh Côi, phủ Thái Bình, trong một gia đình có truyền thống nho học, quê gốc tại làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh, yêu thích thơ văn và có chí lập công danh. Tuy nhiên, con đường khoa cử của ông gặp không ít trắc trở. Mãi đến tuổi 42, ông mới đỗ Giải nguyên (thủ khoa kỳ thi Hương tại trường thi Nghệ An). Đây được xem là bước ngoặt đưa ông bước vào con đường làm quan và phụng sự triều đình.

Từng trải qua nhiều đời vua từ Gia Long đến Tự Đức, Nguyễn Công Trứ giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều như Tri huyện, Tư nghiệp Quốc Tử Giám, Tham tri Bộ Hình, Bố chánh sứ, Tổng đốc, Thượng thư và cuối cùng là Phủ doãn phủ Thừa Thiên. Tuy nhiên, con đường làm quan của ông không bằng phẳng. Có những thời điểm ông được thăng chức liên tục nhờ công lao hiển hách trong quân sự và kinh tế, nhưng cũng có lúc bị giáng chức, thậm chí bị cách chức, sung làm lính thú. Dù ở địa vị nào, Nguyễn Công Trứ vẫn giữ vững khí chất cương trực, sống thanh liêm, trung nghĩa và luôn tận tụy vì lợi ích của đất nước.

Là một nhà nho nhưng Nguyễn Công Trứ không chỉ giới hạn mình trong khuôn khổ bút nghiên. Ông từng cầm quân trấn áp nhiều cuộc nổi dậy của nông dân như khởi nghĩa Phan Bá Vành (1827), Nông Văn Vân (1833), giặc Khánh (1835), và góp phần trong cuộc chiến tranh Việt – Xiêm (1841 – 1845). Trong những lần ra trận, ông đều lập công lớn và thể hiện năng lực chỉ huy quân sự đáng nể. Đặc biệt, vào năm 1858, khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược Đà Nẵng, dù đã bước sang tuổi 80, ông vẫn dâng sớ xin được ra trận đánh giặc – một minh chứng hùng hồn cho lòng yêu nước và khí phách bất khuất của một bậc trí sĩ.

Không chỉ là một vị quan năng nổ trên chiến trường, Nguyễn Công Trứ còn có tầm nhìn vượt thời đại trong lĩnh vực kinh tế. Ông được biết đến là người tiên phong trong công cuộc khai khẩn đất hoang, quai đê lấn biển, chiêu dân lập ấp. Nhờ những nỗ lực này, hai huyện Kim Sơn (Ninh Bình) và Tiền Hải (Thái Bình) đã ra đời, trở thành những vùng đất trù phú, đóng góp to lớn cho an sinh xã hội thời bấy giờ. Ông cũng chú trọng nâng cao dân trí và lưu thông hàng hóa khi đề xuất thành lập nhà học, xã thương tại các địa phương.

Không thể không nhắc đến Nguyễn Công Trứ với tư cách là một nhà thơ lớn. Ông để lại hơn 150 tác phẩm, chủ yếu viết bằng chữ Nôm, với các thể loại phong phú như thơ Đường luật, phú, câu đối và đặc biệt là hát nói – thể thơ mà ông có công lớn trong việc định hình và phát triển. Thơ văn của ông thấm đẫm tinh thần tự do, cốt cách thanh cao, thể hiện chí làm trai, khát vọng lập công danh cũng như bản lĩnh sống ngạo nghễ trước cuộc đời. Những bài thơ như Bài ca ngất ngưởng, Chơi xuân kẻo hết xuân đi hay Hàn nho phong vị phú cho thấy rõ nhân cách lớn, cá tính mạnh mẽ, lòng yêu nước, yêu dân và sự thanh liêm của một bậc đại nho trong thời loạn.

Nguyễn Công Trứ là hiện thân tiêu biểu cho mẫu hình trí thức Nho giáo sống có lý tưởng, giàu trách nhiệm công dân, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm trước lịch sử. Cuộc đời và sự nghiệp của ông không chỉ để lại nhiều thành quả cụ thể cho đất nước mà còn trở thành tấm gương về nhân cách, đạo đức và chí khí cho hậu thế noi theo. Ông được nhân dân nhiều nơi lập đền thờ, tôn làm thành hoàng làng như một biểu tượng sống động của lòng dân và trí tuệ Việt.

Về tác giả Nguyễn Công Trứ

Nguyễn Công Trứ là một trong những nhân vật kiệt xuất, toàn tài của lịch sử Việt Nam thế kỷ XIX. Ông không chỉ được biết đến là một nhà chính trị, quân sự lỗi lạc dưới triều Nguyễn, mà còn là nhà thơ lớn, nhà tư tưởng giàu bản lĩnh, nhà cải cách kinh tế thực tiễn, để lại dấu ấn sâu đậm trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội đương thời.

Nguyễn Công Trứ (1778 – 1858) tự Tồn Chất, hiệu Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn. Ông sinh ra tại Quỳnh Côi, phủ Thái Bình, trong một gia đình có truyền thống nho học, quê gốc tại làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh, yêu thích thơ văn và có chí lập công danh. Tuy nhiên, con đường khoa cử của ông gặp không ít trắc trở. Mãi đến tuổi 42, ông mới đỗ Giải nguyên (thủ khoa kỳ thi Hương tại trường thi Nghệ An). Đây được xem là bước ngoặt đưa ông bước vào con đường làm quan và phụng sự triều đình.

Từng trải qua nhiều đời vua từ Gia Long đến Tự Đức, Nguyễn Công Trứ giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều như Tri huyện, Tư nghiệp Quốc Tử Giám, Tham tri Bộ Hình, Bố chánh sứ, Tổng đốc, Thượng thư và cuối cùng là Phủ doãn phủ Thừa Thiên. Tuy nhiên, con đường làm quan của ông không bằng phẳng. Có những thời điểm ông được thăng chức liên tục nhờ công lao hiển hách trong quân sự và kinh tế, nhưng cũng có lúc bị giáng chức, thậm chí bị cách chức, sung làm lính thú. Dù ở địa vị nào, Nguyễn Công Trứ vẫn giữ vững khí chất cương trực, sống thanh liêm, trung nghĩa và luôn tận tụy vì lợi ích của đất nước.

Là một nhà nho nhưng Nguyễn Công Trứ không chỉ giới hạn mình trong khuôn khổ bút nghiên. Ông từng cầm quân trấn áp nhiều cuộc nổi dậy của nông dân như khởi nghĩa Phan Bá Vành (1827), Nông Văn Vân (1833), giặc Khánh (1835), và góp phần trong cuộc chiến tranh Việt – Xiêm (1841 – 1845). Trong những lần ra trận, ông đều lập công lớn và thể hiện năng lực chỉ huy quân sự đáng nể. Đặc biệt, vào năm 1858, khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược Đà Nẵng, dù đã bước sang tuổi 80, ông vẫn dâng sớ xin được ra trận đánh giặc – một minh chứng hùng hồn cho lòng yêu nước và khí phách bất khuất của một bậc trí sĩ.

Không chỉ là một vị quan năng nổ trên chiến trường, Nguyễn Công Trứ còn có tầm nhìn vượt thời đại trong lĩnh vực kinh tế. Ông được biết đến là người tiên phong trong công cuộc khai khẩn đất hoang, quai đê lấn biển, chiêu dân lập ấp. Nhờ những nỗ lực này, hai huyện Kim Sơn (Ninh Bình) và Tiền Hải (Thái Bình) đã ra đời, trở thành những vùng đất trù phú, đóng góp to lớn cho an sinh xã hội thời bấy giờ. Ông cũng chú trọng nâng cao dân trí và lưu thông hàng hóa khi đề xuất thành lập nhà học, xã thương tại các địa phương.

Không thể không nhắc đến Nguyễn Công Trứ với tư cách là một nhà thơ lớn. Ông để lại hơn 150 tác phẩm, chủ yếu viết bằng chữ Nôm, với các thể loại phong phú như thơ Đường luật, phú, câu đối và đặc biệt là hát nói – thể thơ mà ông có công lớn trong việc định hình và phát triển. Thơ văn của ông thấm đẫm tinh thần tự do, cốt cách thanh cao, thể hiện chí làm trai, khát vọng lập công danh cũng như bản lĩnh sống ngạo nghễ trước cuộc đời. Những bài thơ như Bài ca ngất ngưởng, Chơi xuân kẻo hết xuân đi hay Hàn nho phong vị phú cho thấy rõ nhân cách lớn, cá tính mạnh mẽ, lòng yêu nước, yêu dân và sự thanh liêm của một bậc đại nho trong thời loạn.

Nguyễn Công Trứ là hiện thân tiêu biểu cho mẫu hình trí thức Nho giáo sống có lý tưởng, giàu trách nhiệm công dân, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm trước lịch sử. Cuộc đời và sự nghiệp của ông không chỉ để lại nhiều thành quả cụ thể cho đất nước mà còn trở thành tấm gương về nhân cách, đạo đức và chí khí cho hậu thế noi theo. Ông được nhân dân nhiều nơi lập đền thờ, tôn làm thành hoàng làng như một biểu tượng sống động của lòng dân và trí tuệ Việt.

Về tác giả Nguyễn Công Trứ

Nguyễn Công Trứ là một trong những nhân vật kiệt xuất, toàn tài của lịch sử Việt Nam thế kỷ XIX. Ông không chỉ được biết đến là một nhà chính trị, quân sự lỗi lạc dưới triều Nguyễn, mà còn là nhà thơ lớn, nhà tư tưởng giàu bản lĩnh, nhà cải cách kinh tế thực tiễn, để lại dấu ấn sâu đậm trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội đương thời.

Nguyễn Công Trứ (1778 – 1858) tự Tồn Chất, hiệu Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn. Ông sinh ra tại Quỳnh Côi, phủ Thái Bình, trong một gia đình có truyền thống nho học, quê gốc tại làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh, yêu thích thơ văn và có chí lập công danh. Tuy nhiên, con đường khoa cử của ông gặp không ít trắc trở. Mãi đến tuổi 42, ông mới đỗ Giải nguyên (thủ khoa kỳ thi Hương tại trường thi Nghệ An). Đây được xem là bước ngoặt đưa ông bước vào con đường làm quan và phụng sự triều đình.

Từng trải qua nhiều đời vua từ Gia Long đến Tự Đức, Nguyễn Công Trứ giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều như Tri huyện, Tư nghiệp Quốc Tử Giám, Tham tri Bộ Hình, Bố chánh sứ, Tổng đốc, Thượng thư và cuối cùng là Phủ doãn phủ Thừa Thiên. Tuy nhiên, con đường làm quan của ông không bằng phẳng. Có những thời điểm ông được thăng chức liên tục nhờ công lao hiển hách trong quân sự và kinh tế, nhưng cũng có lúc bị giáng chức, thậm chí bị cách chức, sung làm lính thú. Dù ở địa vị nào, Nguyễn Công Trứ vẫn giữ vững khí chất cương trực, sống thanh liêm, trung nghĩa và luôn tận tụy vì lợi ích của đất nước.

Là một nhà nho nhưng Nguyễn Công Trứ không chỉ giới hạn mình trong khuôn khổ bút nghiên. Ông từng cầm quân trấn áp nhiều cuộc nổi dậy của nông dân như khởi nghĩa Phan Bá Vành (1827), Nông Văn Vân (1833), giặc Khánh (1835), và góp phần trong cuộc chiến tranh Việt – Xiêm (1841 – 1845). Trong những lần ra trận, ông đều lập công lớn và thể hiện năng lực chỉ huy quân sự đáng nể. Đặc biệt, vào năm 1858, khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược Đà Nẵng, dù đã bước sang tuổi 80, ông vẫn dâng sớ xin được ra trận đánh giặc – một minh chứng hùng hồn cho lòng yêu nước và khí phách bất khuất của một bậc trí sĩ.

Không chỉ là một vị quan năng nổ trên chiến trường, Nguyễn Công Trứ còn có tầm nhìn vượt thời đại trong lĩnh vực kinh tế. Ông được biết đến là người tiên phong trong công cuộc khai khẩn đất hoang, quai đê lấn biển, chiêu dân lập ấp. Nhờ những nỗ lực này, hai huyện Kim Sơn (Ninh Bình) và Tiền Hải (Thái Bình) đã ra đời, trở thành những vùng đất trù phú, đóng góp to lớn cho an sinh xã hội thời bấy giờ. Ông cũng chú trọng nâng cao dân trí và lưu thông hàng hóa khi đề xuất thành lập nhà học, xã thương tại các địa phương.

Không thể không nhắc đến Nguyễn Công Trứ với tư cách là một nhà thơ lớn. Ông để lại hơn 150 tác phẩm, chủ yếu viết bằng chữ Nôm, với các thể loại phong phú như thơ Đường luật, phú, câu đối và đặc biệt là hát nói – thể thơ mà ông có công lớn trong việc định hình và phát triển. Thơ văn của ông thấm đẫm tinh thần tự do, cốt cách thanh cao, thể hiện chí làm trai, khát vọng lập công danh cũng như bản lĩnh sống ngạo nghễ trước cuộc đời. Những bài thơ như Bài ca ngất ngưởng, Chơi xuân kẻo hết xuân đi hay Hàn nho phong vị phú cho thấy rõ nhân cách lớn, cá tính mạnh mẽ, lòng yêu nước, yêu dân và sự thanh liêm của một bậc đại nho trong thời loạn.

Nguyễn Công Trứ là hiện thân tiêu biểu cho mẫu hình trí thức Nho giáo sống có lý tưởng, giàu trách nhiệm công dân, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm trước lịch sử. Cuộc đời và sự nghiệp của ông không chỉ để lại nhiều thành quả cụ thể cho đất nước mà còn trở thành tấm gương về nhân cách, đạo đức và chí khí cho hậu thế noi theo. Ông được nhân dân nhiều nơi lập đền thờ, tôn làm thành hoàng làng như một biểu tượng sống động của lòng dân và trí tuệ Việt.

Về tác giả Nguyễn Công Trứ

Nguyễn Công Trứ là một trong những nhân vật kiệt xuất, toàn tài của lịch sử Việt Nam thế kỷ XIX. Ông không chỉ được biết đến là một nhà chính trị, quân sự lỗi lạc dưới triều Nguyễn, mà còn là nhà thơ lớn, nhà tư tưởng giàu bản lĩnh, nhà cải cách kinh tế thực tiễn, để lại dấu ấn sâu đậm trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội đương thời.

Nguyễn Công Trứ (1778 – 1858) tự Tồn Chất, hiệu Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn. Ông sinh ra tại Quỳnh Côi, phủ Thái Bình, trong một gia đình có truyền thống nho học, quê gốc tại làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh, yêu thích thơ văn và có chí lập công danh. Tuy nhiên, con đường khoa cử của ông gặp không ít trắc trở. Mãi đến tuổi 42, ông mới đỗ Giải nguyên (thủ khoa kỳ thi Hương tại trường thi Nghệ An). Đây được xem là bước ngoặt đưa ông bước vào con đường làm quan và phụng sự triều đình.

Từng trải qua nhiều đời vua từ Gia Long đến Tự Đức, Nguyễn Công Trứ giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều như Tri huyện, Tư nghiệp Quốc Tử Giám, Tham tri Bộ Hình, Bố chánh sứ, Tổng đốc, Thượng thư và cuối cùng là Phủ doãn phủ Thừa Thiên. Tuy nhiên, con đường làm quan của ông không bằng phẳng. Có những thời điểm ông được thăng chức liên tục nhờ công lao hiển hách trong quân sự và kinh tế, nhưng cũng có lúc bị giáng chức, thậm chí bị cách chức, sung làm lính thú. Dù ở địa vị nào, Nguyễn Công Trứ vẫn giữ vững khí chất cương trực, sống thanh liêm, trung nghĩa và luôn tận tụy vì lợi ích của đất nước.

Là một nhà nho nhưng Nguyễn Công Trứ không chỉ giới hạn mình trong khuôn khổ bút nghiên. Ông từng cầm quân trấn áp nhiều cuộc nổi dậy của nông dân như khởi nghĩa Phan Bá Vành (1827), Nông Văn Vân (1833), giặc Khánh (1835), và góp phần trong cuộc chiến tranh Việt – Xiêm (1841 – 1845). Trong những lần ra trận, ông đều lập công lớn và thể hiện năng lực chỉ huy quân sự đáng nể. Đặc biệt, vào năm 1858, khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược Đà Nẵng, dù đã bước sang tuổi 80, ông vẫn dâng sớ xin được ra trận đánh giặc – một minh chứng hùng hồn cho lòng yêu nước và khí phách bất khuất của một bậc trí sĩ.

Không chỉ là một vị quan năng nổ trên chiến trường, Nguyễn Công Trứ còn có tầm nhìn vượt thời đại trong lĩnh vực kinh tế. Ông được biết đến là người tiên phong trong công cuộc khai khẩn đất hoang, quai đê lấn biển, chiêu dân lập ấp. Nhờ những nỗ lực này, hai huyện Kim Sơn (Ninh Bình) và Tiền Hải (Thái Bình) đã ra đời, trở thành những vùng đất trù phú, đóng góp to lớn cho an sinh xã hội thời bấy giờ. Ông cũng chú trọng nâng cao dân trí và lưu thông hàng hóa khi đề xuất thành lập nhà học, xã thương tại các địa phương.

Không thể không nhắc đến Nguyễn Công Trứ với tư cách là một nhà thơ lớn. Ông để lại hơn 150 tác phẩm, chủ yếu viết bằng chữ Nôm, với các thể loại phong phú như thơ Đường luật, phú, câu đối và đặc biệt là hát nói – thể thơ mà ông có công lớn trong việc định hình và phát triển. Thơ văn của ông thấm đẫm tinh thần tự do, cốt cách thanh cao, thể hiện chí làm trai, khát vọng lập công danh cũng như bản lĩnh sống ngạo nghễ trước cuộc đời. Những bài thơ như Bài ca ngất ngưởng, Chơi xuân kẻo hết xuân đi hay Hàn nho phong vị phú cho thấy rõ nhân cách lớn, cá tính mạnh mẽ, lòng yêu nước, yêu dân và sự thanh liêm của một bậc đại nho trong thời loạn.

Nguyễn Công Trứ là hiện thân tiêu biểu cho mẫu hình trí thức Nho giáo sống có lý tưởng, giàu trách nhiệm công dân, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm trước lịch sử. Cuộc đời và sự nghiệp của ông không chỉ để lại nhiều thành quả cụ thể cho đất nước mà còn trở thành tấm gương về nhân cách, đạo đức và chí khí cho hậu thế noi theo. Ông được nhân dân nhiều nơi lập đền thờ, tôn làm thành hoàng làng như một biểu tượng sống động của lòng dân và trí tuệ Việt.

Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng và thể hát nói

Thể hát nói – một hình thức thơ độc đáo, kết hợp các thể thơ dân gian như song thất lục bát, lục bát với cách nói lối tự do, thường dùng trong lối hát ca trù. Thơ hát nói được các nghệ sĩ tài tử ưa chuộng bởi sự phóng khoáng, ít gò bó về hình thức (số câu, số chữ của các câu, gieo vần,…) rất phù hợp để biểu đạt cái tôi cá nhân, tâm hồn tự do, tài hoa. Thể thơ này phát triển từ thế kỉ XVIII và đạt đến đỉnh cao vào thế kỉ XIX.

Bài ca ngất ngưởng là tác phẩm xuất sắc nhất, mẫu mực và đạt đến trình độ cổ điển của thể hát nói. Nguyên tác chữ Nôm của bài thơ được chép trong Gia phả tập biên, nhưng giữa bản này và các bản phiên âm sau có những khác biệt nhất định. Bản phiên âm ra chữ Quốc ngữ đầu tiên được học giả Lê Thước công bố trong sách Sự nghiệp và thi văn của Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ (1928), với tên gọi Bài ca ngất ngưởng. Từ đó, tác phẩm được truyền bá rộng rãi và xuất hiện với nhiều dị bản. Bài thơ được ông viết khi đã cáo quan, ở tuổi gần bảy mươi – giai đoạn ông có đủ trải nghiệm và chiêm nghiệm để tổng kết cuộc đời mình. Có thể xem đây là một bài thơ tự thuật, đồng thời cũng là một bản tuyên ngôn sống bằng thơ, thể hiện rõ tư tưởng, cá tính và nhân cách độc đáo của Nguyễn Công Trứ.

Điểm đáng chú ý đầu tiên là ở tên gọi bài thơ: Bài ca ngất ngưởng. Không phải "bài ca" mà chính từ "ngất ngưởng" mới là yếu tố trung tâm, mang tính chất biểu tượng. Khác với các tên gọi kiểu "bài ca" thông thường như ở Cao Bá Quát (ví dụ: Sa hành đoản ca, Đằng tiên ca), từ "ngất ngưởng" được Nguyễn Công Trứ sử dụng với nghĩa chuyển – không còn chỉ trạng thái chênh vênh, dễ rơi, mà trở thành hình ảnh biểu trưng cho phong cách sống ngang tàng, ngạo nghễ, vượt ngoài khuôn khổ lễ giáo đương thời. Đặc biệt, từ này xuất hiện tổng cộng năm lần trong toàn bài (kể cả tiêu đề), trong đó có hai lần được đặt ở cuối khổ thơ, có tác dụng nhấn mạnh và lặp đi lặp lại ấn tượng về cá tính "ngất ngưởng" ấy.

Điều làm nên giá trị đặc biệt của Bài ca ngất ngưởng là ở chỗ: đây là tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ trực tiếp thể hiện rõ thái độ sống và cái tôi cá nhân. Điều này rất hiếm thấy trong văn học trung đại Việt Nam – đặc biệt là với một nhà thơ từng sống trong chốn quan trường. Qua đó, ta thấy được một Nguyễn Công Trứ tự ý thức sâu sắc về giá trị bản thân, về xã hội và con người, báo hiệu sự chuyển mình mạnh mẽ trong đời sống tinh thần và văn học dân tộc: sự xuất hiện và khẳng định cái tôi cá nhân – một yếu tố nền tảng cho văn học hiện đại sau này.

Tựu trung, Bài ca ngất ngưởng là sự kết tinh giữa cá tính nghệ sĩ, bản lĩnh trí thức và phong cách tài tử của Nguyễn Công Trứ. Đây không chỉ là một tác phẩm tiêu biểu cho sáng tác của ông, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử thơ hát nói nói riêng và văn học trung đại Việt Nam nói chung.

Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng và thể hát nói

Thể hát nói – một hình thức thơ độc đáo, kết hợp các thể thơ dân gian như song thất lục bát, lục bát với cách nói lối tự do, thường dùng trong lối hát ca trù. Thơ hát nói được các nghệ sĩ tài tử ưa chuộng bởi sự phóng khoáng, ít gò bó về hình thức (số câu, số chữ của các câu, gieo vần,…) rất phù hợp để biểu đạt cái tôi cá nhân, tâm hồn tự do, tài hoa. Thể thơ này phát triển từ thế kỉ XVIII và đạt đến đỉnh cao vào thế kỉ XIX.

Bài ca ngất ngưởng là tác phẩm xuất sắc nhất, mẫu mực và đạt đến trình độ cổ điển của thể hát nói. Nguyên tác chữ Nôm của bài thơ được chép trong Gia phả tập biên, nhưng giữa bản này và các bản phiên âm sau có những khác biệt nhất định. Bản phiên âm ra chữ Quốc ngữ đầu tiên được học giả Lê Thước công bố trong sách Sự nghiệp và thi văn của Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ (1928), với tên gọi Bài ca ngất ngưởng. Từ đó, tác phẩm được truyền bá rộng rãi và xuất hiện với nhiều dị bản. Bài thơ được ông viết khi đã cáo quan, ở tuổi gần bảy mươi – giai đoạn ông có đủ trải nghiệm và chiêm nghiệm để tổng kết cuộc đời mình. Có thể xem đây là một bài thơ tự thuật, đồng thời cũng là một bản tuyên ngôn sống bằng thơ, thể hiện rõ tư tưởng, cá tính và nhân cách độc đáo của Nguyễn Công Trứ.

Điểm đáng chú ý đầu tiên là ở tên gọi bài thơ: Bài ca ngất ngưởng. Không phải "bài ca" mà chính từ "ngất ngưởng" mới là yếu tố trung tâm, mang tính chất biểu tượng. Khác với các tên gọi kiểu "bài ca" thông thường như ở Cao Bá Quát (ví dụ: Sa hành đoản ca, Đằng tiên ca), từ "ngất ngưởng" được Nguyễn Công Trứ sử dụng với nghĩa chuyển – không còn chỉ trạng thái chênh vênh, dễ rơi, mà trở thành hình ảnh biểu trưng cho phong cách sống ngang tàng, ngạo nghễ, vượt ngoài khuôn khổ lễ giáo đương thời. Đặc biệt, từ này xuất hiện tổng cộng năm lần trong toàn bài (kể cả tiêu đề), trong đó có hai lần được đặt ở cuối khổ thơ, có tác dụng nhấn mạnh và lặp đi lặp lại ấn tượng về cá tính "ngất ngưởng" ấy.

Điều làm nên giá trị đặc biệt của Bài ca ngất ngưởng là ở chỗ: đây là tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ trực tiếp thể hiện rõ thái độ sống và cái tôi cá nhân. Điều này rất hiếm thấy trong văn học trung đại Việt Nam – đặc biệt là với một nhà thơ từng sống trong chốn quan trường. Qua đó, ta thấy được một Nguyễn Công Trứ tự ý thức sâu sắc về giá trị bản thân, về xã hội và con người, báo hiệu sự chuyển mình mạnh mẽ trong đời sống tinh thần và văn học dân tộc: sự xuất hiện và khẳng định cái tôi cá nhân – một yếu tố nền tảng cho văn học hiện đại sau này.

Tựu trung, Bài ca ngất ngưởng là sự kết tinh giữa cá tính nghệ sĩ, bản lĩnh trí thức và phong cách tài tử của Nguyễn Công Trứ. Đây không chỉ là một tác phẩm tiêu biểu cho sáng tác của ông, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử thơ hát nói nói riêng và văn học trung đại Việt Nam nói chung.

Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng và thể hát nói

Thể hát nói – một hình thức thơ độc đáo, kết hợp các thể thơ dân gian như song thất lục bát, lục bát với cách nói lối tự do, thường dùng trong lối hát ca trù. Thơ hát nói được các nghệ sĩ tài tử ưa chuộng bởi sự phóng khoáng, ít gò bó về hình thức (số câu, số chữ của các câu, gieo vần,…) rất phù hợp để biểu đạt cái tôi cá nhân, tâm hồn tự do, tài hoa. Thể thơ này phát triển từ thế kỉ XVIII và đạt đến đỉnh cao vào thế kỉ XIX.

Bài ca ngất ngưởng là tác phẩm xuất sắc nhất, mẫu mực và đạt đến trình độ cổ điển của thể hát nói. Nguyên tác chữ Nôm của bài thơ được chép trong Gia phả tập biên, nhưng giữa bản này và các bản phiên âm sau có những khác biệt nhất định. Bản phiên âm ra chữ Quốc ngữ đầu tiên được học giả Lê Thước công bố trong sách Sự nghiệp và thi văn của Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ (1928), với tên gọi Bài ca ngất ngưởng. Từ đó, tác phẩm được truyền bá rộng rãi và xuất hiện với nhiều dị bản. Bài thơ được ông viết khi đã cáo quan, ở tuổi gần bảy mươi – giai đoạn ông có đủ trải nghiệm và chiêm nghiệm để tổng kết cuộc đời mình. Có thể xem đây là một bài thơ tự thuật, đồng thời cũng là một bản tuyên ngôn sống bằng thơ, thể hiện rõ tư tưởng, cá tính và nhân cách độc đáo của Nguyễn Công Trứ.

Điểm đáng chú ý đầu tiên là ở tên gọi bài thơ: Bài ca ngất ngưởng. Không phải "bài ca" mà chính từ "ngất ngưởng" mới là yếu tố trung tâm, mang tính chất biểu tượng. Khác với các tên gọi kiểu "bài ca" thông thường như ở Cao Bá Quát (ví dụ: Sa hành đoản ca, Đằng tiên ca), từ "ngất ngưởng" được Nguyễn Công Trứ sử dụng với nghĩa chuyển – không còn chỉ trạng thái chênh vênh, dễ rơi, mà trở thành hình ảnh biểu trưng cho phong cách sống ngang tàng, ngạo nghễ, vượt ngoài khuôn khổ lễ giáo đương thời. Đặc biệt, từ này xuất hiện tổng cộng năm lần trong toàn bài (kể cả tiêu đề), trong đó có hai lần được đặt ở cuối khổ thơ, có tác dụng nhấn mạnh và lặp đi lặp lại ấn tượng về cá tính "ngất ngưởng" ấy.

Điều làm nên giá trị đặc biệt của Bài ca ngất ngưởng là ở chỗ: đây là tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ trực tiếp thể hiện rõ thái độ sống và cái tôi cá nhân. Điều này rất hiếm thấy trong văn học trung đại Việt Nam – đặc biệt là với một nhà thơ từng sống trong chốn quan trường. Qua đó, ta thấy được một Nguyễn Công Trứ tự ý thức sâu sắc về giá trị bản thân, về xã hội và con người, báo hiệu sự chuyển mình mạnh mẽ trong đời sống tinh thần và văn học dân tộc: sự xuất hiện và khẳng định cái tôi cá nhân – một yếu tố nền tảng cho văn học hiện đại sau này.

Tựu trung, Bài ca ngất ngưởng là sự kết tinh giữa cá tính nghệ sĩ, bản lĩnh trí thức và phong cách tài tử của Nguyễn Công Trứ. Đây không chỉ là một tác phẩm tiêu biểu cho sáng tác của ông, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử thơ hát nói nói riêng và văn học trung đại Việt Nam nói chung.

Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng và thể hát nói

Thể hát nói – một hình thức thơ độc đáo, kết hợp các thể thơ dân gian như song thất lục bát, lục bát với cách nói lối tự do, thường dùng trong lối hát ca trù. Thơ hát nói được các nghệ sĩ tài tử ưa chuộng bởi sự phóng khoáng, ít gò bó về hình thức (số câu, số chữ của các câu, gieo vần,…) rất phù hợp để biểu đạt cái tôi cá nhân, tâm hồn tự do, tài hoa. Thể thơ này phát triển từ thế kỉ XVIII và đạt đến đỉnh cao vào thế kỉ XIX.

Bài ca ngất ngưởng là tác phẩm xuất sắc nhất, mẫu mực và đạt đến trình độ cổ điển của thể hát nói. Nguyên tác chữ Nôm của bài thơ được chép trong Gia phả tập biên, nhưng giữa bản này và các bản phiên âm sau có những khác biệt nhất định. Bản phiên âm ra chữ Quốc ngữ đầu tiên được học giả Lê Thước công bố trong sách Sự nghiệp và thi văn của Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ (1928), với tên gọi Bài ca ngất ngưởng. Từ đó, tác phẩm được truyền bá rộng rãi và xuất hiện với nhiều dị bản. Bài thơ được ông viết khi đã cáo quan, ở tuổi gần bảy mươi – giai đoạn ông có đủ trải nghiệm và chiêm nghiệm để tổng kết cuộc đời mình. Có thể xem đây là một bài thơ tự thuật, đồng thời cũng là một bản tuyên ngôn sống bằng thơ, thể hiện rõ tư tưởng, cá tính và nhân cách độc đáo của Nguyễn Công Trứ.

Điểm đáng chú ý đầu tiên là ở tên gọi bài thơ: Bài ca ngất ngưởng. Không phải "bài ca" mà chính từ "ngất ngưởng" mới là yếu tố trung tâm, mang tính chất biểu tượng. Khác với các tên gọi kiểu "bài ca" thông thường như ở Cao Bá Quát (ví dụ: Sa hành đoản ca, Đằng tiên ca), từ "ngất ngưởng" được Nguyễn Công Trứ sử dụng với nghĩa chuyển – không còn chỉ trạng thái chênh vênh, dễ rơi, mà trở thành hình ảnh biểu trưng cho phong cách sống ngang tàng, ngạo nghễ, vượt ngoài khuôn khổ lễ giáo đương thời. Đặc biệt, từ này xuất hiện tổng cộng năm lần trong toàn bài (kể cả tiêu đề), trong đó có hai lần được đặt ở cuối khổ thơ, có tác dụng nhấn mạnh và lặp đi lặp lại ấn tượng về cá tính "ngất ngưởng" ấy.

Điều làm nên giá trị đặc biệt của Bài ca ngất ngưởng là ở chỗ: đây là tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ trực tiếp thể hiện rõ thái độ sống và cái tôi cá nhân. Điều này rất hiếm thấy trong văn học trung đại Việt Nam – đặc biệt là với một nhà thơ từng sống trong chốn quan trường. Qua đó, ta thấy được một Nguyễn Công Trứ tự ý thức sâu sắc về giá trị bản thân, về xã hội và con người, báo hiệu sự chuyển mình mạnh mẽ trong đời sống tinh thần và văn học dân tộc: sự xuất hiện và khẳng định cái tôi cá nhân – một yếu tố nền tảng cho văn học hiện đại sau này.

Tựu trung, Bài ca ngất ngưởng là sự kết tinh giữa cá tính nghệ sĩ, bản lĩnh trí thức và phong cách tài tử của Nguyễn Công Trứ. Đây không chỉ là một tác phẩm tiêu biểu cho sáng tác của ông, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử thơ hát nói nói riêng và văn học trung đại Việt Nam nói chung.

Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng và thể hát nói

Thể hát nói – một hình thức thơ độc đáo, kết hợp các thể thơ dân gian như song thất lục bát, lục bát với cách nói lối tự do, thường dùng trong lối hát ca trù. Thơ hát nói được các nghệ sĩ tài tử ưa chuộng bởi sự phóng khoáng, ít gò bó về hình thức (số câu, số chữ của các câu, gieo vần,…) rất phù hợp để biểu đạt cái tôi cá nhân, tâm hồn tự do, tài hoa. Thể thơ này phát triển từ thế kỉ XVIII và đạt đến đỉnh cao vào thế kỉ XIX.

Bài ca ngất ngưởng là tác phẩm xuất sắc nhất, mẫu mực và đạt đến trình độ cổ điển của thể hát nói. Nguyên tác chữ Nôm của bài thơ được chép trong Gia phả tập biên, nhưng giữa bản này và các bản phiên âm sau có những khác biệt nhất định. Bản phiên âm ra chữ Quốc ngữ đầu tiên được học giả Lê Thước công bố trong sách Sự nghiệp và thi văn của Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ (1928), với tên gọi Bài ca ngất ngưởng. Từ đó, tác phẩm được truyền bá rộng rãi và xuất hiện với nhiều dị bản. Bài thơ được ông viết khi đã cáo quan, ở tuổi gần bảy mươi – giai đoạn ông có đủ trải nghiệm và chiêm nghiệm để tổng kết cuộc đời mình. Có thể xem đây là một bài thơ tự thuật, đồng thời cũng là một bản tuyên ngôn sống bằng thơ, thể hiện rõ tư tưởng, cá tính và nhân cách độc đáo của Nguyễn Công Trứ.

Điểm đáng chú ý đầu tiên là ở tên gọi bài thơ: Bài ca ngất ngưởng. Không phải "bài ca" mà chính từ "ngất ngưởng" mới là yếu tố trung tâm, mang tính chất biểu tượng. Khác với các tên gọi kiểu "bài ca" thông thường như ở Cao Bá Quát (ví dụ: Sa hành đoản ca, Đằng tiên ca), từ "ngất ngưởng" được Nguyễn Công Trứ sử dụng với nghĩa chuyển – không còn chỉ trạng thái chênh vênh, dễ rơi, mà trở thành hình ảnh biểu trưng cho phong cách sống ngang tàng, ngạo nghễ, vượt ngoài khuôn khổ lễ giáo đương thời. Đặc biệt, từ này xuất hiện tổng cộng năm lần trong toàn bài (kể cả tiêu đề), trong đó có hai lần được đặt ở cuối khổ thơ, có tác dụng nhấn mạnh và lặp đi lặp lại ấn tượng về cá tính "ngất ngưởng" ấy.

Điều làm nên giá trị đặc biệt của Bài ca ngất ngưởng là ở chỗ: đây là tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ trực tiếp thể hiện rõ thái độ sống và cái tôi cá nhân. Điều này rất hiếm thấy trong văn học trung đại Việt Nam – đặc biệt là với một nhà thơ từng sống trong chốn quan trường. Qua đó, ta thấy được một Nguyễn Công Trứ tự ý thức sâu sắc về giá trị bản thân, về xã hội và con người, báo hiệu sự chuyển mình mạnh mẽ trong đời sống tinh thần và văn học dân tộc: sự xuất hiện và khẳng định cái tôi cá nhân – một yếu tố nền tảng cho văn học hiện đại sau này.

Tựu trung, Bài ca ngất ngưởng là sự kết tinh giữa cá tính nghệ sĩ, bản lĩnh trí thức và phong cách tài tử của Nguyễn Công Trứ. Đây không chỉ là một tác phẩm tiêu biểu cho sáng tác của ông, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử thơ hát nói nói riêng và văn học trung đại Việt Nam nói chung.

Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng và thể hát nói

Thể hát nói – một hình thức thơ độc đáo, kết hợp các thể thơ dân gian như song thất lục bát, lục bát với cách nói lối tự do, thường dùng trong lối hát ca trù. Thơ hát nói được các nghệ sĩ tài tử ưa chuộng bởi sự phóng khoáng, ít gò bó về hình thức (số câu, số chữ của các câu, gieo vần,…) rất phù hợp để biểu đạt cái tôi cá nhân, tâm hồn tự do, tài hoa. Thể thơ này phát triển từ thế kỉ XVIII và đạt đến đỉnh cao vào thế kỉ XIX.

Bài ca ngất ngưởng là tác phẩm xuất sắc nhất, mẫu mực và đạt đến trình độ cổ điển của thể hát nói. Nguyên tác chữ Nôm của bài thơ được chép trong Gia phả tập biên, nhưng giữa bản này và các bản phiên âm sau có những khác biệt nhất định. Bản phiên âm ra chữ Quốc ngữ đầu tiên được học giả Lê Thước công bố trong sách Sự nghiệp và thi văn của Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ (1928), với tên gọi Bài ca ngất ngưởng. Từ đó, tác phẩm được truyền bá rộng rãi và xuất hiện với nhiều dị bản. Bài thơ được ông viết khi đã cáo quan, ở tuổi gần bảy mươi – giai đoạn ông có đủ trải nghiệm và chiêm nghiệm để tổng kết cuộc đời mình. Có thể xem đây là một bài thơ tự thuật, đồng thời cũng là một bản tuyên ngôn sống bằng thơ, thể hiện rõ tư tưởng, cá tính và nhân cách độc đáo của Nguyễn Công Trứ.

Điểm đáng chú ý đầu tiên là ở tên gọi bài thơ: Bài ca ngất ngưởng. Không phải "bài ca" mà chính từ "ngất ngưởng" mới là yếu tố trung tâm, mang tính chất biểu tượng. Khác với các tên gọi kiểu "bài ca" thông thường như ở Cao Bá Quát (ví dụ: Sa hành đoản ca, Đằng tiên ca), từ "ngất ngưởng" được Nguyễn Công Trứ sử dụng với nghĩa chuyển – không còn chỉ trạng thái chênh vênh, dễ rơi, mà trở thành hình ảnh biểu trưng cho phong cách sống ngang tàng, ngạo nghễ, vượt ngoài khuôn khổ lễ giáo đương thời. Đặc biệt, từ này xuất hiện tổng cộng năm lần trong toàn bài (kể cả tiêu đề), trong đó có hai lần được đặt ở cuối khổ thơ, có tác dụng nhấn mạnh và lặp đi lặp lại ấn tượng về cá tính "ngất ngưởng" ấy.

Điều làm nên giá trị đặc biệt của Bài ca ngất ngưởng là ở chỗ: đây là tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ trực tiếp thể hiện rõ thái độ sống và cái tôi cá nhân. Điều này rất hiếm thấy trong văn học trung đại Việt Nam – đặc biệt là với một nhà thơ từng sống trong chốn quan trường. Qua đó, ta thấy được một Nguyễn Công Trứ tự ý thức sâu sắc về giá trị bản thân, về xã hội và con người, báo hiệu sự chuyển mình mạnh mẽ trong đời sống tinh thần và văn học dân tộc: sự xuất hiện và khẳng định cái tôi cá nhân – một yếu tố nền tảng cho văn học hiện đại sau này.

Tựu trung, Bài ca ngất ngưởng là sự kết tinh giữa cá tính nghệ sĩ, bản lĩnh trí thức và phong cách tài tử của Nguyễn Công Trứ. Đây không chỉ là một tác phẩm tiêu biểu cho sáng tác của ông, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử thơ hát nói nói riêng và văn học trung đại Việt Nam nói chung.

Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng và thể hát nói

Thể hát nói – một hình thức thơ độc đáo, kết hợp các thể thơ dân gian như song thất lục bát, lục bát với cách nói lối tự do, thường dùng trong lối hát ca trù. Thơ hát nói được các nghệ sĩ tài tử ưa chuộng bởi sự phóng khoáng, ít gò bó về hình thức (số câu, số chữ của các câu, gieo vần,…) rất phù hợp để biểu đạt cái tôi cá nhân, tâm hồn tự do, tài hoa. Thể thơ này phát triển từ thế kỉ XVIII và đạt đến đỉnh cao vào thế kỉ XIX.

Bài ca ngất ngưởng là tác phẩm xuất sắc nhất, mẫu mực và đạt đến trình độ cổ điển của thể hát nói. Nguyên tác chữ Nôm của bài thơ được chép trong Gia phả tập biên, nhưng giữa bản này và các bản phiên âm sau có những khác biệt nhất định. Bản phiên âm ra chữ Quốc ngữ đầu tiên được học giả Lê Thước công bố trong sách Sự nghiệp và thi văn của Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ (1928), với tên gọi Bài ca ngất ngưởng. Từ đó, tác phẩm được truyền bá rộng rãi và xuất hiện với nhiều dị bản. Bài thơ được ông viết khi đã cáo quan, ở tuổi gần bảy mươi – giai đoạn ông có đủ trải nghiệm và chiêm nghiệm để tổng kết cuộc đời mình. Có thể xem đây là một bài thơ tự thuật, đồng thời cũng là một bản tuyên ngôn sống bằng thơ, thể hiện rõ tư tưởng, cá tính và nhân cách độc đáo của Nguyễn Công Trứ.

Điểm đáng chú ý đầu tiên là ở tên gọi bài thơ: Bài ca ngất ngưởng. Không phải "bài ca" mà chính từ "ngất ngưởng" mới là yếu tố trung tâm, mang tính chất biểu tượng. Khác với các tên gọi kiểu "bài ca" thông thường như ở Cao Bá Quát (ví dụ: Sa hành đoản ca, Đằng tiên ca), từ "ngất ngưởng" được Nguyễn Công Trứ sử dụng với nghĩa chuyển – không còn chỉ trạng thái chênh vênh, dễ rơi, mà trở thành hình ảnh biểu trưng cho phong cách sống ngang tàng, ngạo nghễ, vượt ngoài khuôn khổ lễ giáo đương thời. Đặc biệt, từ này xuất hiện tổng cộng năm lần trong toàn bài (kể cả tiêu đề), trong đó có hai lần được đặt ở cuối khổ thơ, có tác dụng nhấn mạnh và lặp đi lặp lại ấn tượng về cá tính "ngất ngưởng" ấy.

Điều làm nên giá trị đặc biệt của Bài ca ngất ngưởng là ở chỗ: đây là tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ trực tiếp thể hiện rõ thái độ sống và cái tôi cá nhân. Điều này rất hiếm thấy trong văn học trung đại Việt Nam – đặc biệt là với một nhà thơ từng sống trong chốn quan trường. Qua đó, ta thấy được một Nguyễn Công Trứ tự ý thức sâu sắc về giá trị bản thân, về xã hội và con người, báo hiệu sự chuyển mình mạnh mẽ trong đời sống tinh thần và văn học dân tộc: sự xuất hiện và khẳng định cái tôi cá nhân – một yếu tố nền tảng cho văn học hiện đại sau này.

Tựu trung, Bài ca ngất ngưởng là sự kết tinh giữa cá tính nghệ sĩ, bản lĩnh trí thức và phong cách tài tử của Nguyễn Công Trứ. Đây không chỉ là một tác phẩm tiêu biểu cho sáng tác của ông, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử thơ hát nói nói riêng và văn học trung đại Việt Nam nói chung.

Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng và thể hát nói

Thể hát nói – một hình thức thơ độc đáo, kết hợp các thể thơ dân gian như song thất lục bát, lục bát với cách nói lối tự do, thường dùng trong lối hát ca trù. Thơ hát nói được các nghệ sĩ tài tử ưa chuộng bởi sự phóng khoáng, ít gò bó về hình thức (số câu, số chữ của các câu, gieo vần,…) rất phù hợp để biểu đạt cái tôi cá nhân, tâm hồn tự do, tài hoa. Thể thơ này phát triển từ thế kỉ XVIII và đạt đến đỉnh cao vào thế kỉ XIX.

Bài ca ngất ngưởng là tác phẩm xuất sắc nhất, mẫu mực và đạt đến trình độ cổ điển của thể hát nói. Nguyên tác chữ Nôm của bài thơ được chép trong Gia phả tập biên, nhưng giữa bản này và các bản phiên âm sau có những khác biệt nhất định. Bản phiên âm ra chữ Quốc ngữ đầu tiên được học giả Lê Thước công bố trong sách Sự nghiệp và thi văn của Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ (1928), với tên gọi Bài ca ngất ngưởng. Từ đó, tác phẩm được truyền bá rộng rãi và xuất hiện với nhiều dị bản. Bài thơ được ông viết khi đã cáo quan, ở tuổi gần bảy mươi – giai đoạn ông có đủ trải nghiệm và chiêm nghiệm để tổng kết cuộc đời mình. Có thể xem đây là một bài thơ tự thuật, đồng thời cũng là một bản tuyên ngôn sống bằng thơ, thể hiện rõ tư tưởng, cá tính và nhân cách độc đáo của Nguyễn Công Trứ.

Điểm đáng chú ý đầu tiên là ở tên gọi bài thơ: Bài ca ngất ngưởng. Không phải "bài ca" mà chính từ "ngất ngưởng" mới là yếu tố trung tâm, mang tính chất biểu tượng. Khác với các tên gọi kiểu "bài ca" thông thường như ở Cao Bá Quát (ví dụ: Sa hành đoản ca, Đằng tiên ca), từ "ngất ngưởng" được Nguyễn Công Trứ sử dụng với nghĩa chuyển – không còn chỉ trạng thái chênh vênh, dễ rơi, mà trở thành hình ảnh biểu trưng cho phong cách sống ngang tàng, ngạo nghễ, vượt ngoài khuôn khổ lễ giáo đương thời. Đặc biệt, từ này xuất hiện tổng cộng năm lần trong toàn bài (kể cả tiêu đề), trong đó có hai lần được đặt ở cuối khổ thơ, có tác dụng nhấn mạnh và lặp đi lặp lại ấn tượng về cá tính "ngất ngưởng" ấy.

Điều làm nên giá trị đặc biệt của Bài ca ngất ngưởng là ở chỗ: đây là tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ trực tiếp thể hiện rõ thái độ sống và cái tôi cá nhân. Điều này rất hiếm thấy trong văn học trung đại Việt Nam – đặc biệt là với một nhà thơ từng sống trong chốn quan trường. Qua đó, ta thấy được một Nguyễn Công Trứ tự ý thức sâu sắc về giá trị bản thân, về xã hội và con người, báo hiệu sự chuyển mình mạnh mẽ trong đời sống tinh thần và văn học dân tộc: sự xuất hiện và khẳng định cái tôi cá nhân – một yếu tố nền tảng cho văn học hiện đại sau này.

Tựu trung, Bài ca ngất ngưởng là sự kết tinh giữa cá tính nghệ sĩ, bản lĩnh trí thức và phong cách tài tử của Nguyễn Công Trứ. Đây không chỉ là một tác phẩm tiêu biểu cho sáng tác của ông, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử thơ hát nói nói riêng và văn học trung đại Việt Nam nói chung.

Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng và thể hát nói

Thể hát nói – một hình thức thơ độc đáo, kết hợp các thể thơ dân gian như song thất lục bát, lục bát với cách nói lối tự do, thường dùng trong lối hát ca trù. Thơ hát nói được các nghệ sĩ tài tử ưa chuộng bởi sự phóng khoáng, ít gò bó về hình thức (số câu, số chữ của các câu, gieo vần,…) rất phù hợp để biểu đạt cái tôi cá nhân, tâm hồn tự do, tài hoa. Thể thơ này phát triển từ thế kỉ XVIII và đạt đến đỉnh cao vào thế kỉ XIX.

Bài ca ngất ngưởng là tác phẩm xuất sắc nhất, mẫu mực và đạt đến trình độ cổ điển của thể hát nói. Nguyên tác chữ Nôm của bài thơ được chép trong Gia phả tập biên, nhưng giữa bản này và các bản phiên âm sau có những khác biệt nhất định. Bản phiên âm ra chữ Quốc ngữ đầu tiên được học giả Lê Thước công bố trong sách Sự nghiệp và thi văn của Uy Viễn tướng công Nguyễn Công Trứ (1928), với tên gọi Bài ca ngất ngưởng. Từ đó, tác phẩm được truyền bá rộng rãi và xuất hiện với nhiều dị bản. Bài thơ được ông viết khi đã cáo quan, ở tuổi gần bảy mươi – giai đoạn ông có đủ trải nghiệm và chiêm nghiệm để tổng kết cuộc đời mình. Có thể xem đây là một bài thơ tự thuật, đồng thời cũng là một bản tuyên ngôn sống bằng thơ, thể hiện rõ tư tưởng, cá tính và nhân cách độc đáo của Nguyễn Công Trứ.

Điểm đáng chú ý đầu tiên là ở tên gọi bài thơ: Bài ca ngất ngưởng. Không phải "bài ca" mà chính từ "ngất ngưởng" mới là yếu tố trung tâm, mang tính chất biểu tượng. Khác với các tên gọi kiểu "bài ca" thông thường như ở Cao Bá Quát (ví dụ: Sa hành đoản ca, Đằng tiên ca), từ "ngất ngưởng" được Nguyễn Công Trứ sử dụng với nghĩa chuyển – không còn chỉ trạng thái chênh vênh, dễ rơi, mà trở thành hình ảnh biểu trưng cho phong cách sống ngang tàng, ngạo nghễ, vượt ngoài khuôn khổ lễ giáo đương thời. Đặc biệt, từ này xuất hiện tổng cộng năm lần trong toàn bài (kể cả tiêu đề), trong đó có hai lần được đặt ở cuối khổ thơ, có tác dụng nhấn mạnh và lặp đi lặp lại ấn tượng về cá tính "ngất ngưởng" ấy.

Điều làm nên giá trị đặc biệt của Bài ca ngất ngưởng là ở chỗ: đây là tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ trực tiếp thể hiện rõ thái độ sống và cái tôi cá nhân. Điều này rất hiếm thấy trong văn học trung đại Việt Nam – đặc biệt là với một nhà thơ từng sống trong chốn quan trường. Qua đó, ta thấy được một Nguyễn Công Trứ tự ý thức sâu sắc về giá trị bản thân, về xã hội và con người, báo hiệu sự chuyển mình mạnh mẽ trong đời sống tinh thần và văn học dân tộc: sự xuất hiện và khẳng định cái tôi cá nhân – một yếu tố nền tảng cho văn học hiện đại sau này.

Tựu trung, Bài ca ngất ngưởng là sự kết tinh giữa cá tính nghệ sĩ, bản lĩnh trí thức và phong cách tài tử của Nguyễn Công Trứ. Đây không chỉ là một tác phẩm tiêu biểu cho sáng tác của ông, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử thơ hát nói nói riêng và văn học trung đại Việt Nam nói chung.

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)

Bài ca ngất ngưởng

Nguyễn Công Trứ

Vũ trụ nội mạc phi phận sự,
Ông Hy Văn tài bộ đã vào lồng.
Khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông,
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng.
Lúc bình Tây cầm cờ đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên.
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Đời ai ngất ngưởng như ông!

(Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1956, tr.156)