Bài học cùng chủ đề
Khám phá văn bản SVIP
CON ĐƯỜNG KHÔNG CHỌN
Rô-bớt Phờ-rót (Robert Frost)
I. THỰC HÀNH ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
1. Đọc
2. Tìm hiểu chung
a. Tác giả
Rô-bớt Phờ-rớt (1874 – 1963)
- Quê quán: là nhà thơ Mỹ có tầm ảnh hưởng lớn trong văn học hiện đại.
- Gia đình: + Cha là chủ biên một tờ báo -> Qua đời vì bệnh lao phổi.
+ Mẹ là Giáo sư trung học.
- Bản thân: Từng theo học trường Harvard nhưng sau đó thôi học vì được ông nội cho cho một trang trại nhỏ.
-> Cho đến nay ông là nhà thơ duy nhất từng được bốn lần nhận giải thưởng Pu-lít-dơ - giải thưởng thường niên uy tín của Mỹ trao cho các lĩnh vực như báo chí, văn chương, âm nhạc,…
- Sự nghiệp:
+ Năm 1913: Thành công với tập "A Boy’s Will".
+ Năm 1914: Xuất bản tập thơ thứ hai "North of Boston" cũng được nhiều người khen ngợi.
+ Năm 1916, ông cho phổ biến tập thơ "Mountain Interval", trong đó có bài thơ "Birches" và "The Road Not Taken".
b. Bài thơ
* Thể loại: Thể thơ tự do.
* Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
- "Con đường không chọn" là một trong những bài thơ được đọc nhiều nhất của Rô-bớt Phờ-rót. Tác phẩm được sáng tác vào năm 1915, lấy cảm hứng từ những cuộc đi dạo trong rừng với người bạn của ông - nhà thơ Ét-uốt Thô-mớt-xơ (Edward Thomas, 1878 - 1917). Theo lời của Phờ-rót, trong những cuộc đi dạo ấy, Thô-mớt-xơ thường băn khoăn không biết nên chọn lối nào để đi, rồi sau khi đã lựa chọn, ông lại nuối tiếc, đáng lẽ nên chọn một lối khác.
- Bài thơ của Phờ-rót ra đời vào thời điểm nhiều người hoài nghi về lựa chọn của bản thân và thường nghĩ rằng họ nên quay lại con đường mình từng từ bỏ. Không lâu sau khi nhận được bài thơ của Phờ-rót trong một lá thư, Ét-uốt Thô-mớt-xơ tham gia vào Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918) và ông đã tử trận trong trận A-rát-xơ (Arras) vào năm 1917.
* Phương thức biểu đạt:
* Tóm tắt: Bài thơ "Con đường không chọn" của Rô-bớt Phờ-rớt đã gửi gắm những suy nghĩ của tác giả về những lựa chọn của con người trên đường đời. Trong cuộc sống, mỗi chúng ta luôn phải đưa ra những lựa chọn mà quyết định ấy sẽ ảnh hưởng quan trọng đến cuộc đời của mình. Vì vậy, trên hành trình cuộc đời, mỗi chúng ta cần đưa ra những lựa chọn đúng đắn, sống là chính mình, không đi theo những lối mòn.
* Bố cục:
* Giá trị nội dung: Bài thơ khẳng định trong cuộc sống, mỗi chúng ta luôn phải đưa ra những lựa chọn mà quyết định ấy sẽ ảnh hưởng quan trọng đến cuộc đời của mình.
* Giá trị nghệ thuật:
- Hình ảnh ẩn dụ sâu sắc, hấp dẫn.
- Ngôn ngữ thơ mộc mạc, giản dị, sâu sắc.
II. KHÁM PHÁ VĂN BẢN
1. Nhan đề
- Do nhà thơ đặt.
- Nội dung: "Con đường không chọn" bởi đó là lối rẽ ông đã bỏ lại trước những lựa chọn của mình.
-> Ý nghĩa: Nhà thơ dường như quan tâm tới con đường mà ông không đi hơn là con đường ông đã chọn. Tựa đề bài thơ đã cho thấy cảm thức mất mát vì không thể đi được cả hai con đường, một sự tiếc nuối, băn khoăn, trăn trở trước những hướng đi của cuộc đời.
2. Ba khổ đầu: Hai lối rẽ - Sự đắn đo của người lữ hành
a. Khổ 1
- Nhân vật trữ tình:
- Khổ thơ đầu nói lên sự cân nhắc, đắn đo của người lữ hành.
- Tác giả đã đưa hình ảnh "hai ngã rẽ về cánh rừng" và "một bộ hành" để nói lên sự cân nhắc, đắn đo và chọn lựa.
-> Hai ngã rẽ trong khi chỉ có một bộ hành thì bắt buộc người bộ hành phải chọn lựa như thế nào cho đúng, đó là điều rất khó. Vả lại, đây không phải là con đường bình thường như ta nghĩ mà là con đường sự nghiệp cho tương lai.
- Hình ảnh "cánh rừng" nói lên sự hoang vu, sự tối mịt, chằng chịt, sự bế tắc khó nhìn thấu và khó chọn lựa.
=> "Con đường" trong bài thơ là ẩn dụ chỉ hành trình trên đường đời của mỗi con người.
- "Lối rẽ" là ẩn dụ chỉ những quyết định dẫn đến những hướng đi khác nhau trên đường đời.
b. Khổ 2, 3
- Hai con đường có vẻ giống nhau: rừng lá vàng, cỏ rậm trên mặt đường, thấy dấu mòn, lá rơi đầy chưa đen vết chân ai… và người ta đều không nhìn thấy hết phía trước nó là gì…
-> Đó là tình thế khó khăn của đời sống, nhất là khi ta không thể phóng tầm mắt lên trước để xem con đường này dẫn ta tới đâu và liệu nơi đó có như ta kì vọng hay không.
- Tình huống nhân vật trữ tình đối mặt thực sự rất khó khăn vì anh ta không thể cùng lúc đi trên hai con đường. Nhưng nếu từ bỏ sự lựa chọn thì hành trình của anh ta không thể bắt đầu và anh ta chỉ mãi dậm chân tại chỗ, không tiếp bước được.
- Điều này không đồng nghĩa với việc anh ta tin chắc
+ Có thể trạng thái phân vân, băn khoăn này thực ra là một trạng thái khá phổ biến .
+ Tuy nhiên, trong cuộc sống không nhất thiết phải tin rằng lối rẽ mình chọn là con đường tốt hơn mà đó có thể là sự yêu thích hay cảm thấy phù hợp… khiến bản thân lựa chọn con đường đó. Không có lựa chọn nào đúng hoặc sai hoàn toàn, những giả thiết suy tưởng điều chúng ta bỏ qua sẽ khiến chúng ta có suy ngẫm để trưởng thành và cũng làm nên điều thú vị trong cuộc sống
-> Cuộc đời con người cũng vậy, chúng ta luôn phải dám đối mặt với những lựa chọn và đưa ra quyết định đúng đắn để tiếp tục bước đi trên hành trình của mình.
3. Khổ thơ cuối: Sự lựa chọn lối đi của nhân vật trữ tình
-> Thông điệp: Mỗi người cần phải có một hướng đi riêng, không nên đi theo lối mòn của đã có nhiều người đi.
- Tâm trạng của nhân vật trữ tình: không thật sự tin rằng lối rẽ đó sẽ tốt hơn. Anh ta tưởng tượng đến viễn cảnh tương lai rằng "Tôi sẽ kể chuyện này trong tiếng thở dài".
-> Tiếng thở dài như ẩn chứa sự nuối tiếc, trăn trở về con đường mình đã chọn và con đường mình không chọn.
III. TỔNG KẾT
1. Nội dung
- Bài thơ gửi gắm suy nghĩ của tác giả về những lựa chọn của con người trên đường đời: Trong cuộc sống, mỗi chúng ta phải luôn đưa ra những lựa chọn mà lựa chọn đó sẽ ảnh hưởng quan trọng đến cuộc đời của mỗi người.
- Bài học đối với mỗi con người: Cần lựa chọn đúng đắn, hãy sống là chính mình, hãy mạnh mẽ với lựa chọn của mình bởi lựa chọn nào cũng có giá trị riêng của nó.
2. Nghệ thuật
- Xây dựng hình tượng nhân vật trữ tình đặc sắc.
- Hình ảnh thơ mang tính biểu tượng cao.
- Bài thơ có sự kết hợp các phương thức biểu đạt đạt hiệu quả cao: tự sự, miêu tả…
Bạn có thể đánh giá bài học này ở đây