Bài học cùng chủ đề
Báo cáo học liệu
Mua học liệu
Mua học liệu:
-
Số dư ví của bạn: 0 coin - 0 Xu
-
Nếu mua học liệu này bạn sẽ bị trừ: 2 coin\Xu
Để nhận Coin\Xu, bạn có thể:
Đề thi tham khảo Sở Giáo dục và Đào tạo Đồng Nai SVIP
Đọc đoạn trích sau:
23.11.69
Hôm nay là ngày sinh của Phương. Em ơi! Không phải chị nhớ em và ngày sinh của em vì ngọn gió lạnh và mưa phùn từ phương Bắc thổi về gây nên cái lạnh giữa núi rừng này đâu. Bao giờ cũng vậy, giữa hoàn cảnh nào cũng vậy, chị cũng vẫn giữ trọn trong lòng những kỷ niệm êm ấm của gia đình ta. Nhớ sao những ngày chủ nhật, những ngày kỷ niệm sinh nhật nhà mình đông vui bè bạn đến chúc mừng và những bữa liên hoan đậm đà ấm cúng. […] Em tôi không thể nào tưởng tượng được ngày này chị đã làm gì. Ngày nay ư? Sáng ra vác rựa đi làm, buổi trưa xách thuốc trên vai theo hai chú dẫn đường đi thăm bệnh cho một đồng chí cán bộ. Trên đường đi gặp những người bộ đội, chị đã ngập ngừng đứng lại bên người bạn đồng hương mà không biết nói gì. Họ đang bẻ măng nứa, nước da xanh tái nói với chị rằng họ đã bị đói và sốt rét lâu ngày. Cuộc kháng chiến vĩ đại này viết bằng xương máu và tuổi xuân của bao người, em có biết thế không em?
26.11.69
Thêm một tuổi đời, thêm một năm lửa khói trên chiến trường miền Nam gian khổ. Chúc Thùy vững bước trên đường vinh quang mà Th. đã chọn. Th. ơi, Th. không buồn khi lễ kỷ niệm sinh nhật của Th. chỉ có lá rừng ướt đẫm trong mưa dào dạt khẽ nói với Th. những lời thân mến. Th. không buồn khi bản nhạc mừng Th. hôm nay chỉ có dòng suối ào ào tuôn nước về xuôi. Và căn phòng mà Th. đang ngồi để ghi lên trang vở đời của mình thêm một trang mới chính là chiếc hầm chật chội ướt át này. Th. không buồn vì sau này mở lại những trang sổ này, Th. sẽ tự hào về những năm tuổi trẻ của mình. Ở đây Th. không có những giây phút ấm áp giữa bạn bè bên lọ hoa nhỏ với những bông hồng thơm ngát để trên bàn. Ở đây Th. không có cái hạnh phúc đi cạnh người yêu trên con đường vắng, khi ánh chiều tím dần trong buổi hoàng hôn. Ở đây Th. thiếu nhiều nhưng cũng rất đầy đủ.
Cho nên Th. hãy cười đi, hãy vui đi, khi vở đời mở sang một trang mới đầy vinh quang đẹp đẽ.
(Trích Nhật ký Đặng Thùy Trâm, NXB Hội nhà văn, 2005, tr.197-198)
Chú thích:
1. “Nhật ký Đặng Thùy Trâm” là cuốn nhật ký nổi tiếng của Đặng Thùy Trâm (1942-1970), một nữ bác sĩ và liệt sĩ quê ở Hà Nội. Cuốn nhật ký này ghi lại những suy nghĩ, cảm xúc và trải nghiệm của chị trong thời gian hoạt động ở chiến trường miền Nam.
2. Th. (Thùy) là viết tắt của tên Đặng Thùy Trâm; Phương là em gái của người viết (Đặng Phương Trâm).
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 (0,5 điểm): Chỉ ra một dấu hiệu để xác định tính phi hư cấu của văn bản nhật ký trên.
Câu 2 (0,5 điểm): Những dòng nhật ký ngày sinh nhật của “Th.” được viết trong không gian cụ thể nào?
Câu 3 (1,0 điểm): Phân tích đặc điểm của ngôn ngữ thân mật được sử dụng trong đoạn nhật ký ngày 23.11.69.
Câu 4 (1,0 điểm): Trong những câu văn sau, tình cảm, thái độ của Đặng Thùy Trâm được thể hiện như thế nào?
“Ở đây Th. không có những giây phút ấm áp giữa bạn bè bên lọ hoa nhỏ với những bông hồng thơm ngát để trên bàn. Ở đây Th. không có cái hạnh phúc đi cạnh người yêu trên con đường vắng, khi ánh chiều tím dần trong buổi hoàng hôn. Ở đây Th. thiếu nhiều nhưng cũng rất đầy đủ.
Cho nên Th. hãy cười đi, hãy vui đi, khi vở đời mở sang một trang mới đầy vinh quang đẹp đẽ.”
Câu 5 (1,0 điểm): Từ suy ngẫm “Th. sẽ tự hào về những năm tuổi trẻ của mình”, anh/chị nhận thấy tuổi trẻ ngày nay cần làm gì để có thể tự hào về bản thân?
Hướng dẫn giải:
Câu 1.
Dấu hiệu xác định tính phi hư cấu của văn bản nhật ký trên:
– Những sự kiện được ghi chép có ngày tháng cụ thể: 23.11.69; 26.11.69.
– Nhân vật là những con người có thật: Th. (người viết) là nữ bác sĩ, liệt sĩ Đặng Thùy Trâm; Phương là em gái của chị.
– Người viết trực tiếp kể lại những suy nghĩ, cảm xúc và trải nghiệm của bản thân (về ngày sinh nhật).
Câu 2.
Những dòng nhật ký ngày sinh nhật của Th. được viết trong không gian cụ thể: chiếc hầm chật chội ướt át.
Câu 3.
Phân tích đặc điểm của ngôn ngữ thân mật được sử dụng trong đoạn nhật ký ngày 23.11.69.
– Sử dụng đại từ xưng hô trong giao tiếp hằng ngày: Em, chị, em tôi,...
– Từ ngữ có sắc thái khẩu ngữ, trợ từ, thán từ; sử dụng từ địa phương: ơi, ư; bẻ (măng), bữa (liên hoan),...
– Câu rút gọn, câu đặc biệt: Em ơi!; Ngày nay ư?
Câu 4.
Tình cảm, thái độ của Đặng Thùy Trâm:
– Thấu hiểu và chấp nhận sự thiếu thốn, khó khăn của cuộc sống chiến tranh.
– Lạc quan, bản lĩnh vượt lên những nỗi buồn của sự cô đơn và cảm xúc cá nhân.
– Tự tin vào sự lựa chọn con đường dấn thân gian khổ mà cũng đầy vinh quang.
Câu 5.
Để có thể tự hào về bản thân, tuổi trẻ ngày nay cần:
– Giữ gìn phẩm chất, đạo đức; sống tử tế, yêu thương, sẻ chia,...
– Can đảm vượt ra khỏi lối mòn để tạo ra những giá trị mới hữu ích cho cộng đồng.
– Ra sức học tập, tự nguyện dấn thân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
– ...
Câu 1 (2,0 điểm):
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích vẻ đẹp của nhân vật “Th.” trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Câu 2 (4,0 điểm):
Trong bài viết nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Quá khứ là để ghi nhớ, để tri ân và để rút ra bài học. Tương lai là để cùng nhau xây dựng kiến tạo và phát triển.” (Theo trang Thông tin Chính phủ).
Từ góc nhìn của người trẻ, anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về trách nhiệm của tuổi trẻ trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại để “kiến tạo và phát triển” đất nước.
Hướng dẫn giải:
Câu 1.
a. Xác định được yêu cầu, hình thức và dung lượng của đoạn văn:
Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng (khoảng 200 chữ, cộng trừ 100 chữ) của đoạn văn. Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp của nhân vật “Th.”
c. Viết được đoạn văn nghị luận đảm bảo các yêu cầu:
Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và bằng chứng trên cơ sở bảo đảm những nội dung sau:
– Người chị giàu lòng yêu thương em gái, giàu tình cảm thương nhớ gia đình, trân trọng hạnh phúc bình yên bên gia đình, bạn bè.
– Người con gái yêu nước, có lí tưởng cao đẹp, biết dấn thân và tự nguyện hi sinh cho đất nước.
– Người con gái lạc quan, mạnh mẽ làm chủ hoàn cảnh sống và luôn thiết tha tình yêu đời.
d. Diễn đạt: Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết trong đoạn văn.
e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ.
Câu 2.
a. Xác định được yêu cầu về bố cục, dung lượng của bài văn:
Đảm bảo yêu cầu về bố cục và dung lượng (khoảng 600 chữ, cộng trừ 200 chữ) của bài văn.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Trách nhiệm của tuổi trẻ trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại để “kiến tạo và phát triển” đất nước.
c. Viết được bài văn nghị luận đảm bảo các yêu cầu:
Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và bằng chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:
* Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận.
* Thân bài:
– Giải thích:
+ Công nghệ hiện đại là những tiến bộ khoa học kĩ thuật tiên tiến, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây,... để thay đổi cách con người sống, làm việc và giao tiếp.
+ Kiến tạo và phát triển là tạo ra những giá trị mới mẻ để làm cho đất nước/ xã hội ngày càng đi lên.
– Bàn luận:
+ Việt Nam hiện nay đang trong bối cảnh toàn cầu hóa, hiện đại hóa (sự bùng nổ của công nghệ, trí tuệ nhân tạo,...), đây vừa là cơ hội vừa là thách thức đối với từng cá nhân nói riêng và mỗi quốc gia nói chung.
+ Tuổi trẻ là lực lượng nòng cốt của đất nước, là chủ nhân của tương lai và có nhiều lợi thế trong việc tiếp cận công nghệ hiện đại.
+ Để ứng dụng được công nghệ hiện đại trong việc kiến tạo và phát triển đất nước, tuổi trẻ cần trang bị kiến thức, cập nhật những tri thức mới, trau dồi kĩ năng thực hành để tạo ra những đột phá trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước.
+ Phê phán: Một bộ phận người trẻ chưa hiểu rõ vai trò, sự ảnh hưởng của công nghệ hiện đại; lạc hậu, bị động trước sự tiến bộ của thời đại;...
– Mở rộng vấn đề, trao đổi với ý kiến trái chiều hoặc ý kiến khác: Người trẻ cần ý thức công nghệ hiện đại chỉ là công cụ hỗ trợ; cần làm chủ công nghệ để phát huy hiệu quả tối đa, tránh lệ thuộc;...
* Kết bài: Khẳng định vấn đề nghị luận.
Lưu ý: Thí sinh có thể bày tỏ quan điểm riêng nhưng cần phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
d. Diễn đạt: Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.
e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.