Bài 8. Kĩ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả có múi (phần 1) SVIP

- Cây ăn quả có múi gồm nhiều loại như: cam, bưởi, quýt,... thuộc họ Cam quýt.

* Quả có múi giàu vitamin C, vitamin A, chất khoáng potassium và calcium; được sản xuất thành sản phẩm hàng hóa phong phú ở dạng ăn tươi hoặc chế biến.

I. ĐẶC ĐIỂM THỰC VẬT HỌC 

- Rễ:

+ Sinh trưởng thành từng đợt và luân phiên với những đợt ra lộc.

- Thân và cành:

+ Cây ăn quả có múi thuộc dạng thân gỗ.

+ Tán cây có hình dạng khác nhau phụ thuộc vào loại và giống cây.

+ Cây ra lộc ở nhiệt độ hơn 12,5°C.

+ Một năm có 2 – 5 đợt lộc, phụ thuộc vào khí hậu và tuổi cây.

- Lá:

+ Cây ăn quả có múi có lá đơn, thuôn dài hoặc phân thùy, xanh quanh năm.

+ Lá có nhiều túi tinh dầu nên khi vò nát sẽ thấy có mùi đặc trưng cho từng loài.

- Hoa:

+ Hoa thuộc loại hoa lưỡng tính:

• 5 cánh dài.

• Màu trắng.

• Mọc thành chùm hoặc đơn lẻ.

+ Từ lúc hoa nở đến khi quả chín là 7 – 10 tháng.

+ Đối với cây chanh và quất: sau 4 tháng tính từ khi hoa nở có thể thu hoạch quả xanh để ăn tươi.

- Quả:

+ Quả có cấu tạo gồm:

• Vỏ quả.

• Các múi (lá lá noãn).

• Trung trụ quả.

+ Hạt có hình dạng tròn dài hoặc bẹt với kích thước khác nhau tùy theo giống và loài.

II. YÊU CẦU NGOẠI CẢNH

1. Nhiệt độ

- Có thể trồng ở vùng 12°C đến 39°C.

- Thích hợp nhất là từ 23°C đến 29°C.

2. Ánh sáng

- Không ưa ánh sáng mạnh.

- Ưa ánh sáng tán xạ có cường độ từ 10 000 Lux đến 15 000 Lux.

- Nắng gắt cao hơn 100 000 lux, nhiệt độ cao có thể làm cho quả bị rám nắng.

3. Độ ẩm

- Sau khi trồng:

+ 2 – 3 ngày tưới nước một lần.

+ Lượng 10 – 20 lít/cây cho đến khi cây ra hoa để thu hoạch quả.

- Khi cây ra hoa kết thúc thu hoạch quả:

+ Tưới nước với lượng 30 – 50 lít/cây.

+ Tưới 2 – 3 ngày/lần.

- Độ ẩm đất cần duy trì ở mức 65 – 80%.

4. Đất 

- Thích hợp với nhiều loại đất như:

+ Đất phù sa.

+ Đất cát.

+ Đất thịt nhẹ.

+ Đất bazan.

- Yêu cầu đất:

+ Thoát nước tốt.

+ Độ pH từ 5,5 đến 6,4.

+ Có tầng dày trên 1 m.

- Các vùng đồi núi như Hòa Bình, Tuyên Quang, Hà Giang hay vùng đồng bằng sông Hồng, sông Cửu Long đều có thể trồng được cây ăn quả có múi.

III. QUY TRÌNH TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY ĂN QUẢ CÓ MÚI

1. Lựa chọn thời vụ trồng cây

- Ở miền Bắc:

+ Vụ xuân nên trồng vào tháng 3 và đầu tháng 4.

+ Vụ thu nên trồng vào tháng 8 – 9.

- Các tỉnh Bắc Trung Bộ nên trồng vào tháng 10 – 11.

- Ở miền Nam nên trồng vào đầu hoặc cuối mùa mưa.

2. Xác định mật độ trồng cây

- Mật độ trồng cây trung bình là 400 cây/ha.

- Khoảng cách trồng trung bình 5m × 5m.

- Riêng với cây cam Đường Canh, chanh, quất ăn quả có thể trồng mật độ tăng gấp hai lần so với cây cam, quýt, bưởi.

3. Chuẩn bị hố trồng cây

- Đào hố kích thước chiều dài × chiều rộng × chiều sâu tương ứng: 50 cm × 50 cm × 50 cm.

- Bón lót  cho 1 gốc cây:

+ 1 kg phân lân hoặc 10 kg phân chuồng hoai mục.

+ 100 g phân NPK.

+ Trộn đều phân và đất rồi lấp hố lại.

4. Trồng cây

- Loại bỏ túi bầu niylon.

- Cuốc ở giữa hố với chiều sâu bằng chiều cao bầu cây giống.

- Đặt cây vào chính giữa hố, giữ cây thẳng.

- Lấp kín bầu cây và nén chặt đất xung quanh.

- Cắm cọc và buộc dây để chống cây khi trồng ở vùng có gió mạnh.