Bài 6. Thực hành lắp đặt mạng điện trong nhà SVIP

I. QUY TRÌNH CHUNG LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ

1. Quy trình lắp đặt

- Bước 1. Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí:

+ Dựa vào sơ đồ nguyên lí, nhận biết các thiết bị, đồ dùng điện trong mạng điện và mối liên hệ giữa chúng.

- Bước 2. Vẽ sơ đồ lắp đặt:

+ Khi vẽ sơ đồ lắp đặt mạng điện, cần xác định vị trí lắp đặt các thiết bị, đồ dùng điện.

+ Sau đó, căn cứ vào sơ đồ nguyên lí để nối dây giữa các thiết bị, đồ dùng điện với dây pha và dây trung tính.
+ Lưu ý: Bố trí đường dây dẫn điện đảm bảo an toàn và thuận tiện trong sửa chữa.

- Bước 3. Dự trù vật liệu, dụng cụ, thiết bị cho lắp đặt:

+ Dựa vào sơ đồ lắp đặt, chuẩn bị các thiết bị, vật liệu, dụng cụ đầy đủ về số lượng và có thông số kĩ thuật phù hợp.

- Bước 4. Lắp đặt mạng điện: được tiến hành theo các thao tác sau:

+ Vạch dấu;

• Vạch dấu vị trí các thiết bị, đồ dùng điện.

• Vạch dấu đường đi dây dẫn điện của mạng điện.

+ Khoan lỗ bảng điện:

• Khoan lỗ bắt vít.

• Khoan lỗ luồn dây.

• Lưu ý: Các lỗ khoan cần được khoan vuông góc với bảng điện.

+ Lắp thiết bị điện vào bảng điện:

• Luồn dây dẫn điện qua các lỗ luồn dây.

• Cắt dây dẫn điện, tuốt vỏ dây, làm sạch bằng giấy ráp.

• Đấu nối các đầu dây dẫn vào các cực nối điện của thiết bị.

• Lắp các thiết bị điện vào đúng vị trí đã vạch dấu trên bảng điện.

+ Nối dây mạch điện:

• Nối dây dẫn điện từ bảng điện ra các đồ dùng điện.

- Bước 5. Kiểm tra, thử nghiệm hoạt động của mạng điện:

+ Kiểm tra mạng điện lắp đặt theo đúng sơ đồ lắp đặt.

+ Kiểm tra thông mạch của mạng điện bằng đồng hồ vạn năng.

+ Cấp nguồn điện cho mạng điện.

+ Đo, Kiểm tra điện áp của nguồn điện ở ổ cắm điện bằng đồng hồ vạn năng.

+ Bật, tắt công tắc kiểm tra hoạt động của đồ dùng điện.
+ Lưu ý:

• Khi tiến hành kiểm tra an toàn điện cần trang bị dụng cụ bảo hộ lao động.

• Thực hiện kiểm tra đúng kĩ thuật, nghiêm túc và đảm bảo an toàn điện.

II. LẮP MẠCH ĐIỆN BẢNG ĐIỆN

* Bảng điện là nơi lắp thiết bị đóng cắt và thiết bị lấy điện.

* Một bảng điện có thể có dây đủ hoặc không đầy đủ các thiết bị này.

* Có hai loại bảng điện:

- Bảng điện tổng.

- Bảng điện nhánh.

* Lắp đặt mạch điện bảng điện cần thực hiện theo các bước: 

1. Bước 1: Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí

- Gồm:

+ 2 aptomat.

+ 1 ổ cắm điện.

+ 1 công tắc điều khiển một đèn.

2. Bước 2: Vẽ sơ đồ lắp đặt

- Căn cứ vào sơ đồ nguyên lí , vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện bảng điện.
- Bảng điện nên đặt ở vị trí thuận tiện khi sử dụng.

3. Bước 3: Chuẩn bị vật liệu, thiết bị và dụng cụ 

4. Bước 4: Lắp đặt mạch điện

- Vạch dấu:

+ Xác định vị trí của hai aptomat, công tắc điện và ổ cắm điện.

+ Vạch dấu đường đi của dây dẫn điện.

- Khoan lỗ bảng điện.

- Lắp thiết bị điện vào bảng điện: Nối dây dẫn điện và lắp các thiết bị điện vào bảng điện.

- Nối dây mạch điện: Nối dây dẫn điện từ bảng điện ra đèn.

5. Bước 5: Kiểm tra, thử nghiệm hoạt động của mạng điện

-  Kiểm tra, thử nghiệm hoạt động của mạch điện bảng điện.
- Lưu ý:

+ Học sinh chỉ được thử nghiệm hoạt động của mạch điện sau khi thực hiện một số biện pháp an toàn.

+ Quá trình thử nghiệm được thực hiện dưới sự kiểm tra, giám sát của thầy cô.

- Đánh giá quá trình thực hành.

III. LẮP MẠCH ĐIỆN HAI CÔNG TẮC BA CỰC ĐIỀU KHIỂN MỘT ĐÈN

- Mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn thường được sử dụng cho:

+ Mạch điện chiếu sáng trong phòng ngủ.

+ Mạch điện chiếu sáng cầu thang.

1. Bước 1: Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí

- Sơ đồ nguyên lí mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn dùng cho mạch điện chiếu sáng trong phòng ngủ.

- Mạch điện gồm:

+ 1 aptomat.

+ 2 công tắc ba cực điều khiển một đèn.

2. Bước 2: Vẽ sơ đồ lắp đặt

- Khi lắp đặt mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn chiếu sáng phòng ngủ, thường lắp:

+ Một công tắc ở cạnh cửa ra vào.

+ Một công tắc ở cạnh giường ngủ để thuận tiện khi sử dụng.

3. Bước 3: Dự trù vật liệu, thiết bị và dụng cụ cho lắp đặt

4. Bước 4: Thực hành lắp đặt

- Vạch dấu.

- Khoan lỗ bảng điện.

- Lắp thiết bị điện vào bảng điện.

- Nối dây mạch điện.

5. Bước 5: Kiểm tra, thử nghiệm hoạt động của mạng điện

-  Kiểm tra, thử nghiệm hoạt động của mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn.
- Lưu ý: 

+ Học sinh chỉ được thử nghiệm hoạt động của mạch điện sau khi thực hiện một số biện pháp an toàn.

+ Quá trình thử nghiệm được thực hiện dưới sự kiểm tra, giám sát của thầy cô.

- Đánh giá quá trình thực hành.

IV. LẮP ĐẶT MẠCH ĐIỀU KHIỂN 2 ĐÈN SÁNG LUÂN PHIÊN

- Mạch điện điều khiển hai đèn sáng luân phiên thường được sử dụng trong việc:

+ Trang trí nhà ở.

+ Bật hoặc tắt các đèn có ánh sáng khác nhau.

1. Bước 1: Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí

- Mạch gồm:

+ 1 aptomat.

+ 1 công tắc hai cực.

+ 1 công tắc ba cực.

+ 2 đèn.

2. Bước 2: Vẽ sơ đồ lắp đặt

3. Bước 3: Dự trù vật liệu, thiết bị và dụng cụ cho lắp đặt

4. Bước 4: Thực hành lắp đặt

- Vạch dấu.

- Khoan lỗ bảng điện.

- Lắp thiết bị điện vào bảng điện.

- Nối dây mạch điện.

5. Bước 5: Kiểm tra, thử nghiệm hoạt động của mạng điện

- Kiểm tra, thử nghiệm hoạt động của mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển hai đèn sáng luân phiên.
- Lưu ý:

+ Học sinh chỉ được thử nghiệm hoạt động của mạch điện sau khi thực hiện một số biện pháp an toàn.

+ Quá trình thử nghiệm được thực hiện dưới sự kiểm tra, giám sát của thầy cô.

- Đánh giá quá trình thực hành.