Bài 6. Kĩ thuật trồng và chăm sóc cây thanh long (phần 2) SVIP

III. QUY TRÌNH TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY THANH LONG

- Các giống phổ biến:

+ Ruột trắng: Bình Thuận, Chợ Gạo, LĐ17, LĐ18.

+ Ruột đỏ: LĐ5, TL4, TL5.

+ Vỏ vàng: Ít được trồng hơn vỏ đỏ.

+ Cách nhân giống: Bằng giâm cành hoặc gieo hạt.

1. Lựa chọn thời vụ trồng cây

- Trồng quanh năm: Nếu chủ động được nguồn nước tưới.

- Vùng thiếu nước: Nên trồng vào đầu mùa mưa (tháng 4 - 5).

- Miền Bắc: Tránh trồng vào mùa rét.

2. Xác định mật độ trồng cây

- Thường trồng theo trụ:

+ Mật độ: 900 - 1000 trụ/ha.

+ Khoảng cách trụ: 3m x 3m.

+ Số cây/trụ: 4 cây, phân bố đều 4 hướng.

- Trồng theo luống trên giàn:

+ Khoảng cách cây trên luống: 0,4 - 0,5m.

+ Khoảng cách giữa hai luống: 2,5 - 3m.

3. Chuẩn bị trụ hoặc giàn

- Trụ trồng: Thường dùng trụ bê tông (thay trụ gỗ).

+ Kích thước trụ: Đường kính 20 - 25 cm, dài 2,5 m.

+ Chôn sâu: 50 - 70 cm.

- Kĩ thuật giàn mới:

+ Làm giàn đỡ như xà đơn chạy dọc luống.

+ Chiều cao giàn: Khoảng 1 - 1,2 m so với mặt đất.

4. Trồng cây

- Trồng theo trụ:

+ Sau khi chôn trụ, xới đất và vun ụ xung quanh trụ (bán kính 75 cm).

+ Bón lót: 10 - 15 kg phân chuồng + 0,5 kg super lân.

+ Có thể dùng phân hữu cơ vi sinh (1 - 2 kg/trụ) thay phân chuồng.

+ Trộn đất tơi xốp, đặt cây giống, lấp sâu 10 - 20 cm.

- Trồng theo giàn:

+ Làm đất tơi xốp, lên luống rộng 1,2 - 1,5 m.

- Lưu ý chung: 

+ Vun ụ/luống cao hơn mặt vườn. 

+ Vùng trũng cần có rãnh thoát nước.

5. Bón phân

- Giai đoạn trước khi thu hoạch (cây 2 năm tuổi):

+ Bón định kì: Mỗi tháng 1 lần cho mỗi trụ.

+ Liều lượng: 50 - 80 g urê và 100 - 150 g NPK 20-20-15.

+ Cách bón: Rải xung quanh, cách gốc 20 - 30 cm.

+ Sau đó: Tưới nước để phân tan nhanh.

- Giai đoạn khi thu hoạch quả (từ năm thứ 3):

+ Chia lượng phân bón thành 6 lần để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng:

6. Tưới nước

- Độ ẩm duy trì: Khoảng 65 - 80%.

- Thời kì có quả:

+ Lượng nước: 30 - 50 lít/trụ.

+ Tưới 3 - 5 ngày/lần (tùy mùa, tuổi cây).

- Phương pháp tiết kiệm nước: Tưới nhỏ giọt hoặc phun mưa.

- Giữ ẩm và hạn chế cỏ: Dùng màng phủ nylon, rơm rạ hoặc thân cây khô (như đậu, ngô).

7. Phòng trừ sâu, bệnh

- Các loại dịch hại thường gặp:
+ Sâu bệnh: Kiến, ốc sên, sâu khoang, ruồi đục quả, rệp.

+ Bệnh: 

• Thối đầu cành.
• Đốm nâu trên cành.

• Đốm trắng.
• Thối quả.
• Thán thư.

- Các biện pháp phòng trừ:
+ Biện pháp cơ giới:

• Bắt sâu bằng tay.
• Dùng vòi nước mạnh xịt kiến, ốc sên.
• Cắt bỏ những cành bị sâu bệnh nặng.

+ Biện pháp canh tác:

• Tăng cường bón phân hữu cơ.
• Chọn giống cây khỏe, sạch bệnh.
• Tỉa cành, tạo tán cây thông thoáng.
• Đảm bảo vườn thoát nước tốt.

+ Biện pháp sinh học:

• Sử dụng chế phẩm vi sinh chứa các chủng như Bacillus spp., Streptomyces spp. và Trichoderma spp. để phòng bệnh.
• Dùng chế phẩm nấm xanh, nấm trắng để trừ sâu.

+ Biện pháp hóa học:

• Dùng thuốc chứa hoạt chất như thiamethoxam, acetamiprid.

=> Để trị sâu khoang, ốc sên, rệp.

• Dùng thuốc gốc đồng, mancozeb.

=> Để phòng các bệnh như đốm nâu, thán thư.

8. Tỉa cành và tạo tán

- Mục đích: 

+ Cây thông thoáng, tập trung dinh dưỡng nuôi quả, giảm bệnh.

- Giai đoạn đầu: 

+ Chọn 2 - 3 cành khỏe, buộc cố định vào trụ. 

+ Khi cành dài 40 - 50 cm, quấn đều quanh trụ/giàn.

- Từ năm thứ 2:

+ Để 1 - 2 cành chính, từ đó để 2 - 3 cành phụ trên cành chính.

+ Cắt ngọn cành khi dài 1,1 - 1,2 m để tập trung nuôi quả.

+ Thường xuyên cắt bỏ:

• Chồi, cành bệnh, sâu. 
• Cành già đã cho quả nhiều năm.

- Tỉa nụ, quả: 

+ Mỗi đoạn cành giữ 1 - 2 nụ/cành.

+ Loại bỏ nụ hoa nhỏ (dưới 5 cm).

+ Mỗi cành chỉ để 1 quả/đợt hoa.

+ Sau khi hoa nở 6 - 8 ngày, loại bỏ:

• Quả nhỏ.
• Quả bị sâu bệnh.
• Quả khuất trong tán.

9. Điều khiển ra hoa, đậu quả

- Kích hoa trái vụ: 

+ Cây thanh long cần "ngày dài" (nhiều ánh sáng) để ra hoa.

+ Chiếu sáng bổ sung 4 - 5 giờ/đêm (từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau) để cây ra hoa.

+ Thời gian chiếu: Liên tục khoảng 15 - 25 đêm cho đến khi cây bắt đầu có nụ.

- Tăng đậu quả: Kết hợp tỉa, bón phân, thụ phấn khi cây được chiếu sáng.