Bài 5. Thiết kế truy vấn SVIP

1. Thiết kế truy vấn đơn giản

a) Truy vấn SELECT

Truy vấn là mẫu câu hỏi cho phép chọn từ các bảng đúng những gì ta cần xem → tính ưu việt của quản lí dữ liệu khoa học.

Thiết kế truy vấn bắt đầu từ yêu cầu thao tác dữ liệu của một ứng dụng quản lí cụ thể. Ví dụ, chức năng cung ứng dịch vụ "cho mượn - nhận trả".

(1) Bạn đọc đến tìm sách để mượn: Cần truy vấn tìm "Sách có sẵn để mượn".

(2) Thủ thư cần thao tác "Cho mượn - Nhận trả": Sửa trường sẵn có là Yes/No phù hợp.

b) Thiết kế truy vấn SELECT đơn giản

Bước 1. Nháy chuột chọn Create\Query Design.

Bước 2. Truy vấn lấy thông tin từ các bảng của CSDL. Nháy chuột chọn tên bảng → Add → Close khi chọn xong.

Bước 3. Trong mỗi hộp hiển thị tên tất cả các trường của bảng đó. Dùng chuột kéo đường viền đáy hộp để mở rộng thêm.

Bước 4. Phần dưới là lưới QBE (Query by Example). Muốn chọn lấy dữ liệu từ trường nào chỉ cần nháy đúp chuột lên tên trường trong hộp thể hiện bảng.

Bước 5. Nháy chọn gắn, kết quả truy vấn hiển thị trong khung nhìn bảng dữ liệu.

Bước 6. Nên đặt tên gợi nhớ kết quả truy vấn. Tên truy vấn sẽ xuất hiện trong vùng điều hướng.

2. Sắp xếp kết quả truy vấn

Chuyển sang khung nhìn thiết kế truy vấn Design View.

(1) Sắp xếp theo một trường: chọn trường; chọn Ascending hoặc Descending để sắp xếp tăng dần hoặc giảm dần.

(2) Sắp xếp lồng nhau theo một vài trường, từ ngoài vào trong: thao tác lần lượt tuần tự từng trường, trình tự lồng nhau từ ngoài vào trong sẽ tương ứng lần lượt từ trái sang phải.

⚡Ví dụ. Trong truy vấn ở trên, nếu ta muốn sắp xếp theo “Tên” bạn đọc thì trong lưới ô, tại ô giao cắt cột Tên với hàng Sort cần chọn Ascending.

3. Chọn bản ghi cho truy vấn SELECT

a) Thêm tiêu chí lựa chọn bản ghi

Thể hiện bằng một biểu thức logic gồm các biến trường và các phép toán.

Chỉ các bản ghi với các giá trị trường dữ liệu làm biểu thức logic có giá trị là “Đúng” (True) mới được chọn lấy ra.

b) Một số thành phần trong biểu thức logic làm tiêu chí lựa chọn dữ liệu

(1) Các phép so sánh (kiểu số, xâu kí tự, ngày tháng): =, <>(không bằng), >, >=, <, <

(2) Kiểm tra thuộc miền giá trị: In, Not In, Between, Not Between, Is Null, Is Not Null.

Có thể phối hợp vài biểu thức logic để tạo ra tiêu chí lựa chọn phức tạp hơn.

– Liên kết AND: Thể hiện bằng cách đặt hai tiêu chí lựa chọn ở hai trường khác nhau nhưng trên cùng hàng (chỉ lấy ra các bản ghi mà đáp ứng cả hai tiêu chí).

– Liên kết OR: Thể hiện bằng cách đặt tiêu chí lựa chọn thứ hai ở hàng Or (lấy ra các bản ghi đáp ứng một trong hai tiêu chí).

4. Truy vấn có tham số

Truy vấn có tham số làm tăng tính linh hoạt khi khai thác dữ liệu từ CSDL.

Cách viết một truy vấn tham số đơn giản

Trong cặp ngoặc vuông ([ ]) viết lời nhắc sao cho người dùng hiểu và điền đúng tham số.

Một số mẫu lời nhắc linh hoạt

Thay cho dấu bằng "=", có thể sử dụng các phép so sánh khác.

5. Truy vấn hành động

Các loại truy vấn khác để tạo bảng, nối thêm dữ liệu vào một bảng, cập nhật hay xoá hàng loạt nhiều bản ghi trong bảng.

Truy vấn hành động làm thay đổi bảng, thay đổi một loạt nhiều bản ghi → kết quả là không thể đảo ngược, nghĩa là không thể hồi lại trạng thái trước đó (undo).