Bài 2. Một số phương pháp biểu hiện các đối tượng Địa lí trên bản đồ SVIP

1. Phương pháp kí hiệu

- Đối tượng: Thể hiện các đối tượng địa lí phân bố theo:

+ Điểm cụ thể (đỉnh núi, các mỏ,...).

+ Tập trung trên diện tích nhỏ không thể biểu hiện theo tỉ lệ (nhà máy, điểm dân cư, trường học,...).

- Cách thể hiện:

+ Sử dụng các dạng kí hiệu bản đồ khác nhau (hình dạng, màu sắc, kích thước,...).

+ Được đặt chính xác tại vị trí đối tượng trên bản đồ.

- Khả năng thể hiện: Chất lượng, số lượng, cấu trúc, sự phát triển của đối tượng.

Bản đồ này thể hiện các trung tâm công nghiệp, khai khoáng và năng lượng của Pa-kít-xtan

2. Phương pháp kí hiệu đường chuyển động

- Đối tượng: Sự di chuyển của các đối tượng, hiện tượng tự nhiên, kinh tế – xã hội trên bản đồ.

- Cách thể hiện:

+ Sử dụng các mũi tên: Hướng di chuyển.

+ Màu sắc, độ rộng và hướng mũi tên: Đặc điểm của đối tượng hoặc hiện tượng.

- Khả năng thể hiện: Hướng di chuyển, tốc độ di chuyển.

Bản đồ các đai khí áp và các loại gió thường xuyên trên Trái Đất sử dụng phương pháp kí hiệu đường chuyển động thể hiện hướng gió

3. Phương pháp bản đồ - biểu đồ

- Đối tượng: Giá trị tổng cộng của đối tượng địa lí theo từng lãnh thổ (đơn vị hành chính) bằng cách đặt biểu đồ vào phạm vi của từng đơn vị lãnh thổ.

- Cách thể hiện:

+ Sử dụng nhiều loại biểu đồ: biểu đồ cột, biểu đồ tròn,...

+ Thường dùng trong bản đồ kinh tế – xã hội.

- Khả năng thể hiện: Vị trí, số lượng, chất lượng của đối tượng (giá trị xuất – nhập khẩu, số dân của một tỉnh, sản lượng,...).

Bản đồ thể hiện các quốc gia cung cấp chính một số khoáng sản, nguyên liệu chiến lược trên thế giới, kèm tỉ lệ đóng góp (%) vào sản lượng toàn cầu

4. Phương pháp chấm điểm

- Đối tượng: Các đối tượng phân tán, nhỏ lẻ trên lãnh thổ.

- Cách thể hiện: Dùng các điểm chấm phân bố trên bản đồ, mỗi điểm chấm ứng với một số lượng nhất định của đối tượng.

- Khả năng thể hiện: Chủ yếu biểu hiện số lượng của đối tượng.

Bản đồ thể hiện sự phân bố các nhà máy điện hạt nhân trên thế giới sử dụng phương pháp chấm điểm

5. Phương pháp khoanh vùng

- Đối tượng: Các đối tượng phân bố theo từng vùng nhất định, không đều khắp lãnh thổ (ví dụ: vùng phân bố dân tộc, vùng rừng, đồng cỏ,...).

- Cách thể hiện:

+ Đường nét liền, nét đứt, màu sắc, kí hiệu.

+ Viết tên đối tượng vào vùng đó để khoanh vùng trên bản đồ.

- Khả năng thể hiện: Phạm vi phân bố của đối tượng trên lãnh thổ.

Bản đồ các quốc gia châu Á có sử dụng phương pháp khoanh vùng thể hiện mỗi vùng lãnh thổ có ranh giới rõ ràng