Bài 2. Hình chiếu vuông góc (tiết 2) SVIP

4. HÌNH CHIẾU KHỐI TRÒN XOAY

4.1. Khối tròn xoay

- Là hình khối được tạo ra khi một hình phẳng quay quanh một cạnh cố định của hình (cạnh này gọi là trục quay).

- Các dạng khối tròn xoay thường gặp gồm:

+ Hình trụ.

+ Hình nón.

+ Hình cầu.

4.2. Hình chiếu của khối tròn xoay

- Chú thích:

+ h là chiều cao.

+ d là đường kính mặt đáy.

- Hình chiếu mặt đáy của các khối tròn xoay đều là hình tròn.

- Với hình trụ: ở các hướng chiếu khác, hình chiếu có dạng hình chữ nhật.

- Với hình nón: ở các hướng chiếu khác, hình chiếu có dạng tam giác cân.

- Với hình cầu: ở mọi hướng chiếu, ta đều thu được các hình tròn bằng nhau.

5. QUY TRÌNH VẼ HÌNH CHIẾU KHỐI HÌNH HỌC, VẬT THỂ ĐƠN GIẢN

5.1. Vẽ hình chiếu khối hình học

- Bước 1. Xác định đặc điểm hình dạng và kích thước.

+ Nhận biết hình dạng: xác định kiểu dáng, đặc trưng của khối hình học.

+ Xác định kích thước: làm rõ các số đo cần thiết của khối hình học.

- Bước 2. Xác định các hướng chiếu theo quy tắc chiếu vuông góc.

+ Xác định hướng chiếu: lựa chọn các hướng chiếu cơ bản gồm chiếu:

• Từ trước tới.
• Từ trên xuống.
• Từ trái sang phải.

- Bước 3. Xác định vị trí và tỉ lệ các hình chiếu trên giấy vẽ.

+ Bố trí hình chiếu: sắp xếp vị trí các hình chiếu hợp lí, đảm bảo cân đối khoảng cách trên trang giấy.

+ Chọn tỉ lệ: xác định đúng tỉ lệ để thể hiện hình chiếu.

- Bước 4. Vẽ các hình chiếu vuông góc tương ứng với khối hình học.

+ Thực hành vẽ: dựng các hình chiếu vuông góc của khối hình học theo đúng kích thước và tỉ lệ đã cho.

5.2. Vẽ hình chiếu vật thể đợn giản

- Bước 1. Xác định đặc điểm hình dạng và kích thước của vật thể.

+ Nhận biết hình dạng: xác định kiểu dáng, đặc trưng của vật thể.

+ Xác định kích thước: làm rõ các số đo cần thiết của vật thể.

- Bước 2. Xác định các hướng chiếu.

- Bước 3. Xác định vị trí và tỉ lệ các hình chiếu trên giấy vẽ.

+ Bố trí hình chiếu: sắp xếp vị trí các hình chiếu hợp lí, đảm bảo cân đối khoảng cách trên trang giấy.

+ Chọn tỉ lệ: xác định đúng tỉ lệ để thể hiện hình chiếu.

- Bước 4. Vẽ các hình chiếu.

+ Vẽ mờ các hình chiếu.

• Dựng hình chiếu sơ bộ: vẽ các hình chiếu theo đúng tỉ lệ của vật thể bằng nét mảnh.
• Thể hiện rõ mối quan hệ giữa các hình chiếu với nhau.

+ Sửa chữa các nét của hình chiếu.

• Điều chỉnh và hoàn thiện nét vẽ của các hình chiếu, đảm bảo tuân thủ đúng quy định và chuẩn trình bày bản vẽ kĩ thuật.

- Bước 5. Ghi các kích thước của vật thể.

+ Vẽ đường gióng, đường kích thước.

• Thể hiện chuẩn xác các đường gióng và đường kích thước trên các hình chiếu, đúng quy cách bản vẽ kĩ thuật.

+ Ghi các chữ số kích thước của vật thể lên hình chiếu.

• Ghi kích thước đúng quy định: trình bày các con số kích thước của vật thể trên hình chiếu theo chuẩn quy cách.