Bài 18. Tổ chức lãnh thổ công nghiệp (phần 1) SVIP

I. KHU CÔNG NGHIỆP

1. Khái niệm

- Là khu vực có ranh giới địa lí xác định, chuyên thực hiện sản xuất hàng công nghiệp hay những dịch vụ hỗ trợ cho sản xuất công nghiệp.

- Gồm nhiều loại hình khác nhau, bao gồm: khu chế xuất, khu công nghiệp hỗ trợ, khu công nghiệp sinh thái.

2. Vai trò

- Thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước để phát triển kinh tế.

- Đẩy mạnh xuất khẩu, góp phần tăng nguồn thu ngân sách.

- Tiếp nhận kĩ thuật, công nghệ tiên tiến, phương pháp quản lí hiện đại và khích thích sự phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ và doanh nghiệp trong nước; tạo việc làm, phát triển nguồn nhân lực có trình độ cao.

- Thúc đẩy việc hiện đại hoá hệ thống kết cấu hạ tầng trong và ngoài khu công nghiệp tại các địa phương.

3. Tình hình phát triển

- Các khu công nghiệp được hình thành và phát triển gắn liền với công cuộc Đổi mới, mở cửa nền kinh tế của nước ta.

- Đến năm 2021, cả nước đã có 397 khu công nghiệp, trong đó 291 khu đang hoạt động; các khu công nghiệp đã thu hút được 8.257 dự án đi vào hoạt động. Số lao động đang hoạt động trong các khu công nghiệp là khoảng 4,1 triệu lao động.

- Các khu công nghiệp phân bố không đồng đều tuỳ thuộc lợi thế về vị trí địa lí, điều kiện và trình độ phát triển sản xuất công nghiệp của các vùng.

 - Ở nước ta, các khu công nghiệp đang hoạt động tập trung nhiều nhất ở Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Hồng, Đồng bằng sông Cửu Long.

- Các tỉnh, thành phố có nhiều khu công nghiệp đang hoạt động nhất là: Đồng Nai, Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh, Long An và Bắc Ninh.

4. Định hướng phát triển

- Định hướng phát triển khu công nghiệp ở nước ta theo hướng giảm tiêu hao năng lượng, hạn chế phát thải khí nhà kính, chú trọng trách nhiệm xã hội và được quản trị theo mô hình Chính phủ số.

- Do tác động của khoa học - công nghệ, của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, các khu công nghiệp ở nước ta đang:

+ Chuyển đổi và xây dựng theo mô hình khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ.

+ Vận hành và quản lí theo mô hình doanh nghiệp số và chính phủ số.

EM CÓ BIẾT?

- Khu công nghiệp được thành lập đầu tiên của nước ta là khu chế xuất Tân Thuận (Thành phố Hồ Chí Minh) vào năm 1991.

- Giai đoạn 2016 – 2021, các khu công nghiệp ở nước ta đóng góp khoảng 55% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước, tạo việc làm cho khoảng 3,8 triệu lao động.

(Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư)