Bài 15: Ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh cho vật nuôi SVIP

I. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG SẢN XUẤT VACCINE PHÒNG BỆNH CHO VẬT NUÔI

1. Ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất vaccine DNA tái tổ hợp

- Vaccine DNA tái tổ hợp là vaccine sử dụng gene mã hóa kháng nguyên của vi sinh vật gây bệnh để tạo ra DNA tái tổ hợp, giúp vật nuôi chống lại các bệnh.

- Ví dụ: vaccine DNA tái tổ hợp phòng ngừa bệnh ở heo:

+ Tiêm vaccine vào heo, plasmid xâm nhập tế bào.

+ Hệ thống miễn dịch của heo:

• Nhận diện protein GP5 như một kháng nguyên lạ.
• Tạo ra phản ứng miễn dịch.

=> Từ đó bảo vệ heo khỏi virus.

- Quy trình sản xuất vaccine DNA tái tổ hợp:

+ Bước 1: Tạo kháng nguyên.

+ Bước 2: Giải phóng và phân lập kháng nguyên.

+ Bước 3: Thanh lọc.

+ Bước 4: Bổ sung các thành phần khác.

2. Ưu điểm của vaccine DNA tái tổ hợp

- Các loại vaccine thông thường được sản xuất từ virus, vi khuẩn bất hoạt hoặc các protein của chúng.

- Vaccine DNA tái tổ hợp được sản xuất bằng cách:

+ Sử dụng các gene mã hoá kháng nguyên của vi khuẩn.

+ Virus để tổng hợp các phân tử DNA tái tổ hợp.

- Quy trình sản xuất vaccine DNA tái tổ hợp:

+ Ít tốn kém và đơn giản.

+ Có thể sản xuất trên quy mô lớn.

- Tăng tốc quy trình sản xuất vaccine và đáp ứng nhanh với sự xuất hiện của biến thể hoặc virus mới.

II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG PHÁT HIỆN SỚM VIRUS GÂY BỆNH Ở VẬT NUÔI

- Bệnh do virus gây ra có thể bùng phát thành dịch, gây thiệt hại kinh tế và ảnh hưởng đến sức khoẻ con người và môi trường.

- Virus bệnh cần từ 2 - 3 ngày để nhân lên đủ số lượng gây bệnh cho vật nuôi.

- Phát hiện sớm virus trên vật nuôi giúp:

+ Tăng hiệu quả phòng, trị bệnh.

+ Ngăn dịch bùng phát.

+ Giảm thiệt hại cho người chăn nuôi.

- Ví dụ: kĩ thuật miễn dịch huỳnh quang được sử dụng để phát hiện bệnh virus ở chó.

- Quy trình phát hiện sớm virus gây bệnh ở vật nuôi gồm:

+ Bước 1: Mẫu bệnh phẩm.

+ Bước 2: Tách chiết RNA tổng số.

+ Bước 3: Tổng hợp cDNA từ RNA nhờ quá trình phiên mã ngược.

+ Bước 4: Khuếch đại cDNA bằng phản ứng PCR.

+ Bước 5: Điện di kiểm tra sản phẩm PCR.