Bài 15. Cấu trúc rẽ nhánh. SVIP

1. Cấu trúc rẽ nhánh

Kiến thức cần ghi nhớ

Cấu trúc rẽ nhánh được sử dụng để mô tả những tình huống mà quá trình xử lý phụ thuộc vào một điều kiện nào đó. Khi điều kiện xảy ra, chương trình sẽ chọn thực hiện một nhánh thích hợp.

Cấu trúc rẽ nhánh thường có hai dạng đó là cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu và cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ.

Trong ngôn ngữ tự nhiên, các câu như “Nếu... thì...” hay “Nếu... thì... nếu không thì...” thường được dùng để diễn tả những tình huống mà việc thực hiện một hành động phụ thuộc vào điều kiện nhất định. Đây chính là cách mô tả tình huống rẽ nhánh theo điều kiện, và trong Tin học, cấu trúc này được gọi là cấu trúc rẽ nhánh.

Câu dạng “Nếu... thì...” thể hiện cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu, tức là chỉ có hành động khi điều kiện đúng, còn nếu sai thì không làm gì.

Câu dạng “Nếu... thì... nếu không thì...” tương ứng với cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ, nghĩa là có hành động xảy ra trong cả hai trường hợp: điều kiện đúng và điều kiện sai.

2. Thuật toán có cấu trúc rẽ nhánh

Kiến thức cần ghi nhớ

Trong quá trình mô tả thuật toán, nếu có sử dụng cấu trúc rẽ nhánh để xử lý tình huống theo điều kiện, thì đó được gọi là thuật toán có cấu trúc rẽ nhánh.

Ví dụ: Thuật toán kiểm tra một số có phải là số chẵn hay không dưới đây là một thuật toán có cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ

Bước 1: Nhập vào một số nguyên n.
Bước 2: Kiểm tra điều kiện: n chia hết cho 2 hay không.

2.1. Nếu n chia hết cho 2 thì:
  Hiển thị “Đây là số chẵn”.

2.2. Nếu không thì:
  Hiển thị “Đây là số lẻ”.

Bước 3: Kết thúc.