Bài 10. Đặc điểm dân cư, xã hội châu Phi SVIP

I. ĐẶC ĐIỂM DÂN CƯ

1. Quy mô dân số

- Năm 2019, Châu Phi có 1,3 tỉ người, chiếm 17% dân số thế giới.

- Hai quốc gia đông dân nhất: Ni-giê-ri-a (~201 triệu) và Ê-ti-ô-pi-a (~112 triệu).

- Từ 1960 – 2019, dân số tăng 4,6 lần (toàn cầu chỉ 2,6 lần); dự báo chiếm 25,6% (2050) và 30,4% (2100) dân số thế giới.

Mật độ dân số của châu Phi

2. Tỉ lệ gia tăng dân số

- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao, >2,1%, phổ biến ở Trung Phi, Đông Phi & Tây Phi.

- Một số nước ở khu vực Trung Phi, Đông Phi và Tây Phi có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên vẫn ở mức cao, từ 2,7% đến 30%.

- Nguyên nhân: tỉ suất sinh cao duy trì lâu dài, tỉ suất tử giảm do y tế và điều kiện sống cải thiện.

Tháp dân số của Ni-giê-ri-a - quốc gia đông dân nhất châu Phi

II. ĐẶC ĐIỂM XÃ HỘI

1. Nạn đói

- Là vấn đề nổi cộm, nhất là khu vực phía Nam Xa-ha-ra.

- Nguyên nhân: xung đột quân sự – chính trị, biến đổi khí hậu → thiếu lương thực, suy dinh dưỡng.

Nạn đói nghiêm trọng tại Xô-ma-li-a

2. Xung đột quân sự

- Xung đột, bất ổn an ninh xảy ra ở nhiều nước: Bờ Biển Ngà, Công-gô, Ni-giê-ri- a, U-gan-da, Li-bi, Ru-an-đa.

- Tiêu biểu: chiến sự kéo dài ở Xu-đăng, Xô-ma-li-a. 

Khói lửa bốc lên từ một khu vực ở thủ đô Khác-tum, Xu-đăng

- Nguyên nhân: tranh chấp đất đai, tài nguyên, xung đột tôn giáo – sắc tộc.

3. Di sản lịch sử

- Châu Phi: cái nôi loài người, khởi đầu từ Hô-mô Sa-pi-en Đông Phi → hình thành nền văn minh cổ đại.

☛ Ai Cập cổ đại: 1 trong những nền văn minh lâu đời nhất thế giới.

- Đến 2019, Châu Phi có 54 di sản thế giới, phân bố tại Nam Phi, Ai Cập, Ma-rốc, Tuy-ni-di, An-giê-ri, Ê-ti-ô-pi-a,…

- Nhiều di sản quan trọng về văn hoá – thẩm mỹ – khoa học – kinh tế – giáo dục → thu hút du lịch.

Kim tự tháp Gi-da (Ai Cập) – di sản thế giới nổi tiếng, thu hút hàng triệu khách du lịch mỗi năm.

- Tuy nhiên, xung đột và phát triển kinh tế kém → nhiều di sản chưa được bảo tồn tốt, có nguy cơ xuống cấp – huỷ hoại.