Bài 1. Vai trò và triển vọng của lâm nghiệp SVIP

1. VAI TRÒ CỦA LÂM NGHIỆP

1.1. Vai trò của lâm nghiệp đối với đời sống

- Cung cấp gỗ: Được sử dụng cho ngành công nghiệp, xây dựng, tiêu dùng xã hội và phát triển kinh tế.

- Cung cấp sản phẩm ngoài gỗ:

+ Thực phẩm như mật ong, rau rừng, măng,...

+ Nguyên liệu cho ngành chế biến thực phẩm, dược phẩm, mĩ phẩm, thủ công mĩ nghệ,...

- Đóng góp cho nghiên cứu khoa học, giáo dục và bảo vệ an ninh quốc phòng.

- Tạo việc làm và thu nhập: Mang lại thu nhập cho người trồng rừng và toàn chuỗi giá trị.

- Giá trị thẩm mỹ, văn hóa và tinh thần: Cung cấp dịch vụ du lịch và giải trí.

1.2. Vai trò của lâm nghiệp đối với môi trường

- Phòng hộ đầu nguồn:

+ Giữ đất, giữ nước, điều hòa dòng chảy.

+ Chống xói mòn, rửa trôi, thoái hóa đất, bồi đắp sông ngòi, hồ đập.

+ Giảm thiểu lũ lụt, hạn chế hạn hán.

- Phòng hộ ven biển:

+ Chắn sóng, chắn gió, chống cát bay, chống xâm nhập mặn.

- Phòng hộ quanh khu dân cư, khu công nghiệp và đô thị:

+ Làm sạch không khí, tăng dưỡng khí, giảm thiểu tiếng ồn.

- Rừng điều hòa khí hậu:

+ Là môi trường sống cho động vật, thực vật và vi sinh vật.

+ Góp phần bảo tồn nguồn gene cây rừng và đa dạng sinh học.

2. TRIỂN VỌNG CỦA LÂM NGHIỆP

2.1. Về kinh tế - xã hội

a. Về kinh tế

- Ngành lâm nghiệp góp phần phát triển kinh tế bền vững, hội nhập quốc tế.

- Phát huy hiệu quả tiềm năng và lợi thế tài nguyên rừng nhiệt đới.

- Đưa nước ta trở thành một trong những trung tâm sản xuất, chế biến và thương mại lâm sản hàng đầu thế giới với công nghệ hiện đại.

- Góp phần tăng trưởng kinh tế, xã hội của đất nước.

- Mục tiêu chiến lược phát triển lâm nghiệp Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050:

+ Tốc độ tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp: Đạt từ 5,0 % đến 5,5 %/năm.

+ Nguồn nguyên liệu hợp pháp: 100% gỗ và sản phẩm từ gỗ có nguồn gốc hợp pháp, gỗ có chứng chỉ quản lí rừng bền vững.

+ Cơ sở chế biến, bảo quản gỗ: Trên 80% cơ sở đạt trình độ và năng lực công nghệ hiện đại, tiên tiến.

- Mục tiêu cụ thể cho các năm:

+ Năm 2025:

• Giá trị xuất khẩu gỗ và lâm sản đạt khoảng 20 tỉ USD, trong đó xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt trên 18,5 tỉ USD.
• Giá trị tiêu thụ lâm sản nội địa đạt 5 tỉ USD.
• Sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng đạt 35 triệu \(m_{}^3\).

+ Năm 2030:

• Ngành công nghiệp chế biến gỗ trở thành ngành kinh tế quan trọng.
• Giá trị xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản đạt khoảng 25 tỉ USD, trong đó xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt trên 23 tỉ USD.
• Giá trị tiêu thụ lâm sản nội địa đạt trên 6 tỉ USD.
• Sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng đạt 50 triệu m³.

b. Về xã hội

- Ngành lâm nghiệp góp phần xây dựng đất nước Việt Nam an toàn và thịnh vượng.

- Góp phần phát triển nông thôn giàu có, đẹp đẽ và văn minh.

- Tạo việc làm, cải thiện sinh kế cho người dân.

- Giữ gìn không gian sống cho đồng bào các dân tộc thiểu số và bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống, di tích lịch sử.

- Góp phần bảo vệ quốc phòng, an ninh và đảm bảo an ninh lương thực.

- Hỗ trợ nghiên cứu khoa học, giáo dục, y tế.

- Cải thiện cảnh quan đô thị và phát triển du lịch, nghỉ dưỡng.

- Mục tiêu chiến lược phát triển lâm nghiệp Việt Nam:

+ Năm 2025:

• 45% lao động lâm nghiệp được đào tạo nghề.
• 50% hộ dân tộc thiểu số ở vùng rừng tham gia sản xuất lâm nghiệp hàng hóa.
• Thu nhập người dân tộc thiểu số tăng gấp 2 lần so với 2020.
• Giảm tỉ lệ hộ nghèo.

+ Năm 2030:

• 50% lao động lâm nghiệp được đào tạo nghề.
• 80% hộ dân tộc thiểu số ở vùng rừng tham gia sản xuất lâm nghiệp.
• Thu nhập của người dân tộc thiểu số đạt 50% bình quân chung.

+ Tầm nhìn đến năm 2050:

• Lâm nghiệp trở thành ngành kinh tế - kĩ thuật hiện đại.
• Áp dụng công nghệ thân thiện với môi trường.
• Sản xuất đa dạng sản phẩm, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu và đóng góp vào phát triển bền vững.

2.2. Về môi trường

- Quản lý rừng bền vững: Duy trì tỉ lệ che phủ rừng từ 42% đến 43%.

- Bảo tồn tài nguyên và đa dạng sinh học: Góp phần bảo vệ môi trường sinh thái.

- Giảm thiểu tác động thiên tai:

+ Ứng phó với biến đổi khí hậu.

+ Bảo vệ an ninh môi trường, an ninh nguồn nước.

+ Chống suy thoái đất đai.

- Cung cấp dịch vụ môi trường rừng: Thực hiện các cam kết quốc tế về bảo vệ và phát triển rừng.

3. YÊU CẦU CƠ BẢN ĐỐI VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG CỦA MỘT SỐ NGÀNH NGHỀ PHỔ BIẾN TRONG LÂM NGHIỆP

- Có kiến thức, kĩ năng về lâm nghiệp và kinh tế.

- Có khả năng áp dụng công nghệ tiến tiến, vận hành được các máy móc công nghệ cao, thiết bị thông minh trong sản xuất lâm nghiệp.

- Yêu quý sinh vật và có sở thích làm việc trong lĩnh vực lâm nghiệp.

- Có sức khỏe tốt, chăm chỉ và có trách nhiệm cao trong công việc.

- Tuân thủ pháp luật, nguyên tắc an toàn lao động và có ý thức bảo vệ môi trường.