Tái bản DNA và phiên mã tạo RNA SVIP

I. QUÁ TRÌNH TÁI BẢN DNA

Tái bản DNA là quá trình sao chép phân tử DNA dựa trên nguyên tắc bổ sung và nguyên tắc bán bảo toàn, tạo ra các phân tử DNA con giống nhau và giống hệt DNA mẹ ban đầu, từ đó đảm bảo thông tin di truyền được truyền đạt chính xác qua các thế hệ tế bào và cơ thể.

- Tái bản DNA xảy ra ở trong nhân/vùng nhân trước khi tế bào bước vào giai đoạn phân chia.

DNA trong vùng nhân ở sinh vật nhân sơ và nhân ở sinh vật nhân thực

- Tái bản DNA khởi đầu bằng cách hình thành các đơn vị tái bản. Một đơn vị tái bản gồm hai chạc tái bản có chiều mở mạch ngược nhau.

Sinh vật nhân sơ chỉ có một điểm khởi đầu tái bản

Sinh vật nhân thực có nhiều điểm khởi đầu tái bản

- Các bước chính của quá trình tái bản:

Sơ lược quá trình tái bản DNA

+ Khởi đầu: Enzyme tháo xoắn phá vỡ cấu trúc xoắn kép, tách mạch DNA thành hai mạch đơn.

+ Kéo dài chuỗi DNA mới: Enzyme DNA polymerase thực hiện lắp ghép các nucleotide theo nguyên tắc bổ sung với mạch khuôn (A liên kết với T; G liên kết với C).

+ Kết thúc: Một phân tử DNA sẽ tạo ra hai phân tử DNA mới có cấu tạo giống hoàn toàn so với DNA mẹ ban đầu. Mỗi phân tử DNA con chỉ có một mạch là mạch khuôn gốc, mạch còn lại là mạch mới được tổng hợp (nguyên tác bán bảo toàn).

- Ý nghĩa: Quá trình tái bản giúp đảm bảo sự di truyền ổn định và liên tục qua các thế hệ tế bào.

Thông tin di truyền được lưu trữ trong DNA sẽ được chuyển hóa thành tính trạng của cơ thể thông qua quá trình phiên mã và dịch mã.

II. QUÁ TRÌNH PHIÊN MÃ

Phiên mã là quá trình tổng hợp phân tử RNA dựa trên mạch khuôn của gene, giúp truyền đạt thông tin di truyền từ DNA sang RNA.

- Phiên mã diễn ra trong nhân/vùng nhân trước khi tế bào bước vào giai đoạn phân chia.

Khái quát quá trình phiên mã tạo RNA

- Diễn biến: Enzyme RNA polymerase sử dụng mạch khuôn của gene có chiều 3' - 5' để tổng hợp mạch RNA theo chiều 5' - 3' theo nguyên tắc bổ sung (A liên kết với U, T liên kết với A, G liên kết với C, C liên kết với G).

- Ý nghĩa: Sản phẩm RNA sẽ được hoàn thiện cấu trúc để thực hiện các chức năng khác nhau, trong đó mRNA được sử dụng để tổng hợp chuỗi polypeptide.