Lý thuyết Bài 4. Phong trào Cải cách tôn giáo SVIP

I. NGUYÊN NHÂN BÙNG NỔ CẢI CÁCH TÔN GIÁO

- Thiên Chúa giáo giữ vai trò chỗ dựa tinh thần cho chế độ phong kiến châu Âu thời trung đại.

- Đến đầu thế kỉ XVI, những hành động cản trở của Giáo hội đến sự phát triển của giai cấp tư sản ngày càng lớn.

=> Phong trào Cải cách khởi đầu từ Đức, lan rộng ra nhiều nước Tây Âu. Một số tư tưởng cải cách tiêu biểu: Mác-tin Lu-thơ (Đức) và Giăng Can-vanh (Thụy Sĩ).

Hình 7. Chân dung Giăng Can-vanh

Mác-tin Lu-thơ là người khởi xướng phong trào Cải cách tôn giáo ở Đức đầu thế kỉ XVI. Ông phê phán lối sống xa hoa, quyền lực lạm dụng của Giáo hoàng và đòi quay về Kinh Thánh. Tư tưởng của Lu-thơ mở đường cho sự ra đời của đạo Tin Lành, tách khỏi Thiên Chúa giáo La Mã.

II. NỘI DUNG CƠ BẢN VÀ TÁC ĐỘNG CỦA CÁC CUỘC CẢI CÁCH TÔN GIÁO

1. Nội dung cơ bản

- Mác-tin Lu-thơ chỉ trích chính sách áp bức, bóc lột của Giáo hội La Mã, kêu gọi trở lại giáo lí Kinh Thánh nguyên gốc, nhấn mạnh đức tin chân thành giúp con người được cứu rỗi.

- Giăng Can-vanh phản đối quyền lực Giáo hoàng, bác bỏ nhiều nghi lễ phiền toái, thuyết giảng rộng khắp và đặt nền móng cho đạo Tin Lành.

=> Các nhà cải cách kêu gọi bãi bỏ những nghi lễ rườm rà, đấu tranh chống lại Giáo hội Thiên Chúa giáo đương thời và trật tự phong kiến.

2. Tác động

- Phong trào góp phần quan trọng giải phóng tư tưởng, mở đường cho khoa học phát triển.

- Thiên Chúa giáo phân hóa: Cựu giáo (Thiên Chúa giáo) và Tân giáo (Tin Lành, Anh giáo...).

Phong trào Cải cách tôn giáo đầu thế kỉ XVI đã làm Thiên Chúa giáo bị phân hóa mạnh mẽ. Từ đây, xuất hiện Cựu giáo (duy trì giáo lí cũ) và Tân giáo gồm Tin Lành, Anh giáo, các giáo phái cải cách. Sự phân hóa này phản ánh mâu thuẫn gay gắt giữa giai cấp tư sản mới nổi và chế độ phong kiến bảo thủ.

- Khơi dậy các cuộc đấu tranh rộng lớn, tiêu biểu là Chiến tranh nông dân Đức.

Hình 8. Bản đồ các cuộc nổi dật trong Chiến tranh nông dân Đức

- Là cuộc đấu tranh tư tưởng - văn hóa công khai đầu tiên của giai cấp tư sản chống phong kiến, tạo bước đệm cho văn hóa châu Âu tiến lên giai đoạn mới.