Lý thuyết Bài 3. Phong trào Văn hóa Phục hưng SVIP

I. SỰ BIẾN ĐỔI VỀ KINH TẾ - XÃ HỘI TÂY ÂU TỪ THẾ KỈ XIII ĐẾN THẾ KỈ XVI

1. Kinh tế

- Sau các cuộc phát kiến địa lí, tầng lớp quý tộc và thương nhân Tây Âu phất lên nhờ khai thác tài nguyên và bóc lột ở thuộc địa.

- Với nguồn vốn và lực lượng lao động làm thuê, tầng lớp tư sản mở rộng hoạt động sản xuất, lập xưởng lớn.

- Các công ty buôn bán ra đời, đất đai được mở rộng thành các trang trại. => Thúc đẩy sản xuất và thương mại phát triển mạnh mẽ.

=> Quan hệ sản xuất tư bản manh nha, tạo tiền đề cho chủ nghĩa tư bản hình thành.

Hình 1. Tranh minh họa công trường thủ công

2. Xã hội

- Tầng lớp tư sản ngày càng giàu mạnh nhưng chưa có quyền lực chính trị, địa vị xã hội tương ứng với tiềm lực kinh tế.

- Giai cấp tư sản tổ chức đấu tranh:

+ Chống lại những quan điểm cứng nhắc của chế độ phong kiến và Giáo hội Thiên Chúa giáo thời đó.

+ Khơi dậy, phát triển lại di sản văn hoá Hy Lạp, La Mã cổ, đặt nền móng cho một nền văn hoá tiến bộ mới.

- Phong trào khởi đầu ở Phlô-ren (I-ta-li-a) từ thế kỉ XV, sau đó lan khắp Tây Âu từ thế kỉ XV đến XVII.

II. THÀNH TỰU TIÊU BIỂU CỦA PHONG TRÀO VĂN HÓA PHỤC HƯNG

1. Hoàn cảnh ra đời

- Thế kỉ XIV, phong trào Phục hưng khởi nguồn ở I-ta-li-a rồi nhanh chóng lan rộng ra toàn Tây Âu. => Hình thành một trào lưu văn hóa lớn.

2. Thành tựu tiêu biểu

a. Văn học:

- Phát triển đến đỉnh cao với các nhân vật cùng các tác phẩm nổi tiếng:

+ M. Xéc-van-tét (Tây Ban Nha) nổi tiếng với tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê.

Hình 2. Chân dung M. Xéc-van-tét

+ W. Sếch-xpia (Anh) - đại văn hào, nhà viết kịch với các vở: Rô-mê-ô và Giu-li-ét, Hăm-lét,...

Hình 3. Chân dung W. Sếch-xpia

b. Nghệ thuật:

- Họa sĩ tài ba Lê-ô-na-đơ Vanh-xi (I-ta-li-a) với tác phẩm tiêu biểu: Bữa tiệc cuối cùng, Nàng La Giô-công-đơ.

Hình 4. Bức tranh Bữa tiệc cuối cùng

- Danh họa, nhà điêu khắc, kiến trúc sư Mi-ken-lăng-giơ (I-ta-li-a) với kiệt tác: Sáng tạo thế giới, Cuộc phán xét cuối cùng,...

Hình 5. Bức tranh tường Sự phán xét cuối cùng

c. Thiên văn học:

- Nhà thiên văn học Cô-péc-ních (Ba Lan) - chứng minh Trái Đất tự quay quanh trục và quay quanh Mặt Trời, bác bỏ quan điểm sai lầm của Giáo hội.

Hình 6. Nhà thiên văn học Cô-péc-ních

- Nhà khoa học G. Gali-lê (I-ta-li-a) kiên định bảo vệ quan điểm Trái Đất quay.

G. Ga-li-lê là nhà khoa học I-ta-li-a kiên quyết bảo vệ thuyết Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Dù bị Giáo hội kết án và giam lỏng khi tuổi đã cao, ông vẫn khẳng định sự thật khoa học. Câu nói nổi tiếng của ông: “Dù sao thì Trái Đất vẫn quay.”

3. Ý nghĩa và tác động của phong trào văn hóa Phục hưng đối với xã hội Tây Âu

- Lên án gay gắt Giáo hội Thiên Chúa giáo, phê phán trật tự phong kiến lỗi thời.

- Đề cao con người, tinh thần dân tộc, quyền tự do cá nhân, làm giàu kho tàng văn hóa nhân loại.

- Là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản về tư tưởng, văn hóa. => Mở đường cho sự phát triển rực rỡ của văn hóa Tây Âu sau này.