Da và điều hòa thân nhiệt ở người SVIP

I. DA Ở NGƯỜI

1. Cấu tạo và chức năng của da

a. Cấu tạo

Cấu tạo của da: Lớp biểu bì, lớp bì, lớp mỡ dưới da.

Các lớp cấu tạo của da
(1 - lớp biểu bì, 2 - lớp bì, 3 - lớp mỡ dưới da)

b. Chức năng

Chức năng của da: Bảo vệ cơ thể, điều hòa thân nhiệt, nhận biết các kích thích từ môi trường, bài tiết, tổng hợp vitamin D.

- Lớp biểu bì: Bảo vệ cơ thể khỏi tia tử ngoại, vi sinh vật và ngăn ngừa sự mất nước.

- Lớp bì: Giảm sự tác động từ bên ngoài, điều hòa thân nhiệt, làm lành vết thương, nuôi dưỡng biểu bì, loại bỏ chất thải.

- Lớp mỡ dưới da: Cách nhiệt, tạo lớp đệm bảo vệ.

2. Một số bệnh về da và bảo vệ da

Một số bệnh về da: Lang ben, hắc lào, mụn trứng cá, ghẻ.

a. Một số bệnh về da

- Bệnh lang ben:

+ Nguyên nhân: Da bị nhiễm nấm.

+ Lây truyền khi dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh.

Bệnh lang ben

- Bệnh mụn trứng cá:

+ Nguyên nhân: Da tiết quá nhiều chất nhờn, bụi bẩn làm tắc nghẽn nang lông.

+ Thường gặp ở vùng mặt, ngực, lưng,… của thanh thiếu niên tuổi dậy thì.

Bệnh mụn trứng cá

- Bệnh ghẻ:

+ Nguyên nhân: Cái ghẻ kí sinh trong da.

+ Con đường lây truyền: Tiếp xúc trực tiếp hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh.

Bệnh ghẻ

b. Chăm sóc, bảo vệ da và làm đẹp da an toàn

3. Một số thành tựu ghép da trong y học

- Ghép da là quá trình lấy một phần da từ cơ thể rồi chuyển hoặc cấy ghép sang vùng khác trên cơ thể cần chúng.

- Nhờ ghép da, những người bị tổn thương da nghiêm trọng (do bỏng, nhiễm trùng) có cơ hội hồi phục tốt hơn.

II. ĐIỀU HÒA THÂN NHIỆT Ở NGƯỜI

1. Khái niệm thân nhiệt

Thân nhiệt là nhiệt độ cơ thể.

- Thân nhiệt của người bình thường khoảng 36,5 - 37 ^oC. Các yếu tố như độ tuổi, giới tính, mức độ hoạt động,… có thể làm thay đổi thân nhiệt.

- Dụng cụ đo thân nhiệt: Nhiệt kế.

Nhiệt kế thuỷ ngân

Nhiệt kế điện tử

Nhiệt kế hồng ngoại

- Vị trí đo thân nhiệt: Trán, miệng, nách, hậu môn,...

- Cách đo thân nhiệt bằng nhiệt kế:

2. Vai trò và cơ chế duy trì thân nhiệt ổn định ở người

Da tham gia điều hòa thân nhiệt nhờ hoạt động của tuyến mồ hôi và mao mạch dưới da.

Hệ thần kinh điều khiển phản ứng của da trước kích thích bên ngoài.

Da tham gia điều hòa thân nhiệt
(hình trên - khi trời nóng, hình dưới - khi trời lạnh)

3. Một số phương pháp chống nóng, lạnh cho cơ thể

a. Phòng chống nóng, lạnh cho cơ thể

- Khi thời tiết nắng nóng:

+ Giữ cơ thể mát mẻ.

+ Đội nón, mũ khi làm việc và vui chơi ngoài trời.

+ Không nên tắm ngay sau khi vận động mạnh.

- Khi thời tiết lạnh giá:

+ Giữ ấm cơ thể.

+ Luyện tập thể dục, thể thao.

b. Phòng chống cảm nóng, cảm lạnh

Biện pháp chống cảm nóng, cảm lạnh: Chọn trang phục phù hợp với thời tiết, giới hạn thời gian hoạt động dưới thời tiết khắc nghiệt, luyện tập thể dục, thể thao.