Bài 9. Các nhóm thủy sản và một số phương thức nuôi phổ biến SVIP

I. PHÂN LOẠI CÁC LOÀI THUỶ SẢN

1. Phân loại các loài thuỷ sản theo nguồn gốc

a. Loài thuỷ sản bản địa

- Là thủy sản có nguồn gốc và phân bố tự nhiên trong môi trường xác định.

- Ví dụ: cá diếc, ốc nhồi, ếch đồng ở Việt Nam,...

b. Loài thuỷ sản nhập nội

- Là thủy sản được nhập từ nước ngoài về nuôi ở Việt Nam.

- Ví dụ: cá hồi vân, cá tầm, cá nheo Mĩ,...

2. Phân loại các loài thuỷ sản theo đặc tính sinh vật học

a. Theo đặc điểm cấu tạo

- Nhóm cá: Động vật có xương sống, bơi bằng vây, thở bằng mang.

+ Ví dụ: cá nước ngọt, cá nước mặn,...

- Nhóm động vật giáp xác: Động vật có vỏ giáp hay động vật thân giáp là một nhóm lớn các động vật chân khớp.

+ Ví dụ: tôm, cua,...

- Nhóm động vật thân mềm: Động vật có cơ thể mềm, có thể thay đổi hình dạng,

+ Ví dụ: nghêu, sò huyết,...

- Nhóm rong, tảo: Thực vật bậc thấp, đơn bào hoặc đa bào.

+ Ví dụ: tảo Spirulina,...

- Nhóm bò sát và lượng cư: Động vật có xương sống.

+ Bò sát:

• Có xương sống, màng ối.
• Thở bằng phổi, di chuyển bằng cách bò sát đất.
• Sống trên cạn hoặc dưới nước.

+ Lưỡng cư:

• Có xương sống, máu lạnh.
• Sống dưới nước và trên cạn.

+ Ví dụ: cá sấu, bò sát sống dưới nước,...

b. Theo tính ăn

- Dựa vào tính ăn, các loài thuỷ sản được chia thành ba nhóm:

+ Nhóm ăn thực vật.

+ Nhóm ăn tạp.

+ Nhóm ăn động vật.

c. Phân loại theo các yếu tố môi trường

- Theo khả năng chịu mặn:

+ Nước ngọt: cá chép sống trong nước ngọt.

+ Nước lợ: cá song (cá mú) sống ở nước mặn.

+ Nước mặn: cá tra, cá rô phi sống ở nước mặn.

- Theo điều kiện khí hậu môi trường:

+ Nước lạnh: cá tầm, cá hồi.

+ Nước ấm: cá tra, cá rô phi.

II. MỘT SỐ PHƯƠNG THỨC NUÔI THUỶ SẢN Ở VIỆT NAM

1. Nuôi trồng thuỷ sản quảng canh

- Là phương thức nuôi dựa hoàn toàn vào nguồn thức ăn và giống trong tự nhiên.

- Diện tích ao, đầm nuôi quảng canh thường rất lớn và ít được đầu tư về cơ sở vật chất, mật độ nuôi thấp.

- Mô hình này hiện nay thường bị hạn chế do diện tích nuôi bị thu hẹp và hiệu quả kinh tế thấp.

- Ưu điểm:

+ Vốn vận hành sản xuất thấp.

+ Không phải chi phí đầu tư cho con giống và thức ăn.

+ Ít chịu rủi ro về dịch bệnh và ô nhiễm môi trường.

- Nhược điểm:

+ Năng suất và sản lượng thấp, quản lí và vận hành sản xuất khó khăn.

2. Nuôi trồng thuỷ sản bán thâm canh

- Phương thức nuôi thủy sản trong điều kiện kiểm soát một phần quá trình tăng trưởng và sản lượng.

- Loài thủy sản nuôi phụ thuộc vào nguồn thức ăn tự nhiên và thức ăn nhân tạo.

- Ưu điểm:

+ Dễ dàng vận hành và quản lí.

+ Phù hợp với điều kiện kinh tế của người nuôi.

+ Hiệu quả kinh tế cao hơn so với nuôi quảng canh.

- Nhược điểm:

+ Chưa áp dụng công nghệ cao.

+ Năng suất thấp hơn phương thức nuôi thâm canh.

3. Nuôi trồng thuỷ sản thâm canh

- Phương thức nuôi thủy sản trong điều kiện kiểm soát chặt chẽ quá trình tăng trưởng và sản lượng.

- Cung cấp giống nhân tạo, thức ăn công nghiệp, nước cấp và thoát nước chủ động.

- Môi trường nuôi được quản lí nghiêm ngặt với sự hỗ trợ của các thiết bị chuyên dụng.

- Ưu điểm:

+ Áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến trong quản lí và vận hành.

+ Năng suất và hiệu quả kinh tế cao.

- Nhược điểm:

+ Vốn đầu tư lớn và rủi ro cao nếu người nuôi không có đủ kiến thức kĩ thuật.