Bài 21. Đặc điểm dân cư, xã hội và phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên ở Ô-xtrây-li-a SVIP

I. ĐẶC ĐIỂM DÂN CƯ CỦA Ô-XTRÂY-LI-A

1. Thành phần dân cư

- Người bản địa là cư dân đầu tiên của lục địa này, có nền văn hóa riêng (như người A-bô-rít-in).

- Từ thế kỉ XVIII, xuất hiện làn sóng nhập cư từ châu Âu và châu Á, tạo nên cơ cấu dân cư đa dạng.

- Đến năm 2019, người bản địa chỉ chiếm khoảng 3% dân số

2. Quy mô, mật độ và gia tăng dân số

- Dân số không đông dù diện tích lớn.

- Năm 2019: Dân số khoảng 25,2 triệu người, tỉ lệ gia tăng 1,2%, mật độ thấp – khoảng 3 người/km².

3. Phân bố dân cư

Dân cư phân bố không đều, chủ yếu tập trung ở dải ven biển phía Đông, Đông Nam và Tây Nam – nơi khí hậu mát mẻ, đất đai màu mỡ, giao thông thuận tiện.

4. Mức độ đô thị hóa

- Ô-xtrây-li-a là quốc gia đô thị hóa cao, với 86% dân số sống ở thành thị.

- Các đô thị hiện đại, phát triển mạnh về dịch vụ và công nghệ.

Xít-ni là trung tâm kinh tế – tài chính lớn nhất Ô-xtrây-li-a

II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ LỊCH SỬ VÀ VĂN HOÁ ĐỘC ĐÁO CỦA Ô-XTRÂY-LI-A

1. Một số vấn đề về lịch sử

- Năm 1606, Ô-xtrây-li-a được người Hà Lan phát hiện.

- Năm 1770, thuyền trưởng Giêm-cúc đặt chân tới vùng đất này.

- Năm 1788, Anh thiết lập chế độ thuộc địa tại đây.

- Năm 1901, Ô-xtrây-li-a tuyên bố độc lập, nhưng người bản địa chỉ được công nhận là công dân vào năm 1967.

2. Văn hoá độc đáo

- Văn hóa Ô-xtrây-li-a mang đậm dấu ấn người bản địa với các truyền thống lâu đời.

- Người nhập cư từ châu Âu và châu Á mang theo các yếu tố văn hóa riêng, tạo nên sự đa dạng.

- Sự hòa nhập giữa người bản địa và người nhập cư góp phần hình thành nền văn hóa đặc sắc.

Ẩm thực Ô-xtrây-li-a là sự kết hợp độc đáo giữa món ăn truyền thống của người bản địa và các món ăn chịu ảnh hưởng từ châu Âu và châu Á.

Thịt chuột túi - món ăn của người dân bản địa Ô-xtrây-li-a

III. PHƯƠNG THỨC CON NGƯỜI KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN Ở Ô-XTRÂY-LI-A

1. Khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên đất

- Chăn nuôi gia súc (bò, cừu) được phát triển mạnh ở các vùng đồng cỏ bán khô hạn.

Chăn nuôi cừu tại Ô-xtrây-li-a

- Vùng duyên hải phía Bắc và phía Đông chủ yếu được sử dụng để phát triển rừng tự nhiên và rừng trồng.

→ Chính phủ Ô-xtrây-li-a đang triển khai các biện pháp khắc phục hoang mạc hóa, nguyên nhân do:

- Chăn thả quá mức trước đây.

- Hạn hán kéo dài, cháy rừng gia tăng bởi biến đổi khí hậu.

2. Khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước

- Nguồn khai thác chính: Chủ yếu khai thác nước mặt và nước ngầm → Phục vụ nông nghiệp, công nghiệp và sinh hoạt.

- Trong điều kiện khí hậu khô hạn và nguồn nước khan hiếm, việc khai thác hợp lí và bảo vệ tài nguyên nước là ưu tiên hàng đầu của quốc gia.

→ Biện pháp gia tăng nguồn cung cấp nước:

- Xây dựng đập và hồ chứa nước mưa,

- Xây dựng nhà máy xử lí nước thải tái sử dụng.

- Xây dựng nhà máy khử muối từ nước biển.

- Áp dụng các biện pháp tiết kiệm nước trong cả sản xuất và sinh hoạt hàng ngày.

3. Khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên khoáng sản

- Nguồn khoáng sản phong phú như than, dầu mỏ, khí đốt, sắt, đồng, vàng, bô-xít, u-ra-ni-um, đá quý,...

- Xuất khẩu khoáng sản: Than, dầu mỏ, khí đốt và đá quý.

→ Ô-xtrây-li-a đã giảm tốc độ khai thác nhằm hạn chế suy giảm tài nguyên và ô nhiễm môi trường.