Tìm và nêu ý nghĩa của thán từ được dùng trong các trường hợp sau:
a. Ô hay! Núi cứ ba hòn nhỉ?
b. Khốn nạn! Nhà cháu đã không có, dẫu ông chửi mắng cũng đến thế thôi.
c. Chà! Giá quẹt một que diêm mà sưởi cho đỡ rét một chút nhỉ?
d. Nhưng, ô kìa! Sau trận mưa vùi dập và những cơn gió phũ phàng...vẫn còn một
chiếc lá thường xuân bám trên bức tường gạch.
e. Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ.

1.     Đọc hiểu

Mùa xuân về bản

          Tôi gặp mùa xuân trên bản Vua Bà vào một buổi sớm. Trời vẫn còn lạnh lắm và những cây vẫn còn run rẩy. Nhưng đã có một con chim vàng anh bay đến. Vàng anh cất tiếng hót. Ngắn thôi, nhưng réo rắt. Rồi nó vù bay, vội vã chợt đi như chợt đến. Riêng tiếng hót thì ở lại, âm thanh mãi trong lòng. Tôi ngẩn ngơ luyến tiếc con vàng anh mãi. Tiếng hót đó đã đánh thức tôi đang co ro chìm đắm trong rét mướt của mùa đông giật mình chạy lại với mùa xuân.

          Có lẽ con vàng anh đã đánh thức cây đào như đánh thức tôi dậy. Mà không phải chỉ cây đào, nó đánh thức cả đại ngàn, cả không gian và mặt đất. Vừa mới hôm trước đại ngàn còn rền rĩ gió bấc, mặt trời còn trắng bệch ẩn sau những tầng mây ngổn ngang như ẩn sau những tấm chăn bông ủ ấm, vậy mà ngày một ngày hai, trời đã trong dần. Những bụi mưa hoa long lanh không rơi xuống đất được mà cứ bay lửng lơ. Những chuỗi cườm nhỏ xíu, lõi bằng mạng nhện, hạt bằng các giọt mưa ngũ sắc ở đâu thả xuống đầy ngọn cỏ, lá cây.

          Mùa xuân ở bản Vua Bà thật là vui. Tiếng khèn bè, tiếng tiêu chuốt trong lòng những ống trúc quý dìu dặt suốt đêm. Bóng đêm mùa xuân thật đen óng ánh ảo huyền, và càng khuya càng ngào ngạt mùi thơm của hương lá, hương cây. Đêm xuân, những con chim hót đến khiếp. Chúng ngây ngất cái gì. Không chịu ngủ, cứ hót thâu đêm suốt sáng. Có những con chim mái, sau mùa xuân người rạc đi chỉ còn cái xác ve, lúc bấy giờ mới chịu lui lủi, lặng lẽ đi kiếm ăn cùng chồng con…

Theo Nguyễn Phan Hách

          Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng

Câu 1. Hình ảnh nào cho thấy tiếng hót của chim vàng anh báo hiệu mùa xuân đến?

a- Con chim vàng anh bay đến, cất tiếng hót ngắn thôi những réo rắt

b- Đánh thức tôi đang co ro chìm đắm trong rét mướt của mùa đông giật mình chạy lại với mùa xuân

c- Tiếng hót của con chim vàng anh ở lại, âm vang mãi trong lòng làm cho tôi ngẩn ngơ luyến tiếc

Câu 2. Con chim vàng anh đã đánh thức những gì?

a- Tác giả, cây đào, đại ngàn, không gian, mặt đất

b- Tác giả, cây đào, đám mây, hạt mưa và mặt đất

c- Tác giả, đại ngàn, hạt mưa, bầu trời và mặt đất

Câu 3. Những hạt mưa mùa xuân được miêu tả như thế nào?

a- Những hạt mưa xuân long lanh rơi từng giọt, từng giọt trên cành cây, ngọn cỏ chìm đắm trong rét mướt

b- Những làn mưa bụi rơi lất phất như những tấm mạng nhện giăng mắc đầy trên hoa lá, cỏ cây long lanh nước

c- Bụi mưa hoa long lanh bay lửng lơ như những chuỗi cườm nhỏ xíu năm màu thả xuống đầy ngọn cỏ, lá cây.

Câu 4. Mùa xuân ở bản Vua Bà có những âm thanh, mùi hương nào?

a- Tiếng khèn bè, tiếng tiêu, tiếng chim vỗ cánh, hương hoa lan tỏa

b- Tiếng khèn bè, tiếng tiêu, tiếng chim hót, mùi hương của cây, lá

c- Tiếng chim vỗ cánh, tiếng chim hót, hương cây, hoa lan tỏa

2. Nối mỗi cụm từ có tiếng trông ở bên trái với nghĩa thích hợp của cụm từ ở bên phải:

3. Đặt 4 câu có tiếng nhà mang 4 nghĩa sau:

a) Nơi để ở

………………………………………………………………………………………………………..

b) Gia đình

………………………………………………………………………………………………………..

c) Người làm nghề

………………………………………………………………………………………………………..

d) Chỉ vợ ( hoặc chồng ) của người nói

………………………………………………………………………………………………………..

bài 1. Hãy xác định đại từ và chỉ rõ nó thuộc đại từ nào? 

a. Bố để ý là sáng nay, lúc cô giáo đến thăm khi nói tới mẹ, tôi có nhỡ nhốt thốt ra một lời thiếu lễ độ với mẹ. Đối cảnh cáo tôi bố đã viết thư này. Đọc thư tôi đã xúc động vô cùng.

.........................................................................................................................................................................................................................

b Sao không về hả chó?

 Nghe bom thằng Mĩ nổ

Mày bỏ chạy đi đâu?

Tao chờ mày đi đâu.

Cơm phần mày để cửa 

Sao không về hả chó?

Tao nhớ mày lắm đó.

Vàng ơi là vàng ơi

.........................................................................................................................................................................................................

c. Ai ơi chớ bỏ ruộng hoang

Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu.

.............................................................................................................................................................................................................

d. ôi lòng Bác vậy cứ thương ta

Thương cuộc đời chung thương cỏ hoa.

.................................................................................................................................................................................................................

e. Hồng sơn cao ngất mấy tầng

Đồ Cát mấy trượng là lòng bấy nhiều

..................................................................................................................................................................................................................

 Bài 2. Tìm đại từ và cho biết chúng có tác dụng gì trong các câu sau:

a. Hỡi đồng bào! Chúng ta phải đứng lên! Bất kì đàn ông, đàn bà, người già, người trẻ, không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc....... Ai có súng dùng dúng, ai có gươm dùng gươm. Ai cũng phải ra sức chống thực dân.

...................................................................................................................................................................................................................

b. Mẹ tôi giọng khản đặc, từ trong màn nói vọng ra:

- Thôi, hai đứa liệ mà chia đồ chơi ra đi. Vừa nghe thấy thế, em tôi bất giác run lên bần bật.

Bài 3. Tìm đại từ trong câu ca dao sau ca dao sau và cho biết đại từ tìm được dùng để làm gì?

Ai đi đâu đấy hỡi ai,

Hay là trúc đã nhớ mai đi tìm?

Bài tập 4

a. Trong câu " Tôi đi đứng oai vệ" đai từu " tôi" thuộc ngôi thứu mấy?

........................................................................................................................................................................................................

Bài tập 5: Nhậc xét ddaijj từ " ai" trong câu ca dao sau:

" Ai làm cho bể kia đây

Cho ao kia cạn, cho gầy cò con"

...............................................................................................................................................................................................

Phân tích cách trình bày ý trong các đoạn văn sau : a, Văn học có thể miêu tả chim muông , cầm thú , hoa lá , cỏ cây , sông nước mây trời . Văn học cũng có thể miêu tả những đồ vật do bàn tay con người làm ra như nhà cửa , đường xá , cầu cống .. Nhưng tất cả đối tượng ấy đều được miêu tả trong mối liên hệ với con người . Cho nên dù tác phẩm văn học không trực tiếp miêu tả con người thì con người vẫn ở trong bức tranh đời sống của văn học .

Bài tập 2: so sánh nghĩa của từ ghép với nghĩa của các tiếng:

               a. ốc nhồi, cá trích, dưa hấu

               b. Viết lách, giấy má, chợ búa, quà cáp

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Bài 3

(?)Xác định từ ghép trong các câu, đoạn sauvà cho chúng vào bảng phân loại:

a.          Trẻ em như búp trên cành

      Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan

b.          Nếu không có điệu Nam ai

      Sông Hương thức suốt đêm dài làm chi.

             Nếu thuyền độc mộc mất đi

      Thì hồ Ba Bể còn gì nữa em.

c.           Ai ơi bưng bát cơm đầy

        Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần

d-“ Mưa phùn đem mùa xuân đến, mưa phùn khiến những chân mạ gieo muộn nảy xanh lá mạ. Dây khoai, cây cà chua rườm rà xanh rợ các trảng ruộng cao. Mầm cây bàng, cây nhội hai bên đường nảy lộc, mỗi hôm trông thấy mỗi khác.

…Những cây bằng lăng mùa hạ ốm yếu lại nhú lộc. Vầng lộc non nảy ra. Mưa bụi ấm áp. Cái cây được cho uống thuốc.”