- Đối với con người và vật nuôi:

+ Vệ sinh chỗ ở và môi trường xung quanh

+ Tiêm phòng bệnh

- Đối với thực vật:

+ Phun thuốc phòng bệnh cho cây trồng

+ Tạo giống cây sạch bệnh

Tùy thuộc vào từng loại bệnh mà có biện pháp phòng chống riêng. Một số biện pháp chung phòng chống bệnh do virus và vi khuẩn gây ra:

- Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, tiêu diệt các vật chủ trung gian truyền bệnh.

- Tập thể dục nâng cao sức khỏe

- Giữ vệ sinh thân thể

- Ăn uống đủ chất dinh dưỡng và hợp vệ sinh

- Thực hiện các biện pháp phòng tránh lây lan bệnh cho cộng đồng: Tùy thuộc vào con đường lây truyền của mỗi loại bệnh mà có các biện pháp phòng tránh lây lan bệnh cho cộng động khác nhau (ví dụ bệnh lây qua đường hô hấp thì cần đeo khẩu trang, tránh tụ tập đông người,…).

- Đối với bệnh do vi khuẩn gây ra, cần sử dụng thuốc kháng sinh điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ.

- Tiêm vaccine phòng bệnh: Đây là phương pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa các bệnh do virus gây ra. Vaccine được tạo ra từ chính những vi khuẩn, virus đã chết hoặc được làm suy yếu.  Đưa vaccine vào cơ thể giúp cơ thể “làm quen” trước với mầm bệnh và tìm ra được cách đối phó với chúng. Nhờ vậy, lần tới khi tiếp xúc với mầm bệnh, cơ thể chúng ta có thể tiêu diệt chúng một cách nhanh chóng.

Vì rễ các cây họ đậu có vi khuẩn cộng sinh cố định nito thành phân đạm tự nhiên nên người ta trồng xen cây họ đậu với các cây khác để tăng năng suất và giảm lượng phân bón.

- Vi khuẩn có ích:

+ Vi khuẩn cố định nito trong rễ cây họ đậu

+ Vi khuẩn lên men lactic

+ Vi khuẩn lên men etylic

- Vi khuẩn có hại:

+ Vi khuẩn gây bệnh viêm da ở người

+ Vi khuẩn gây bệnh bạc lá ở lúa

+ Vi khuẩn gây bệnh lao ở người

- Vai trò:

+ Vi khuẩn lên men tạo thực phẩm cho con người (sữa chua, dưa muối, cà muối, rượu,…)

+ Vi khuẩn được ứng dụng làm phân bón vi sinh

- Tác hại:

+ Vi khuẩn làm hỏng thức ăn

+ Vi khuẩn gây bệnh cho con người và các sinh vật khác

– Sử dụng thức ăn càng sớm càng tốt. Nếu để càng lâu, một loại vi khuẩn cơ hội là Listeria, sẽ phát triển, đặc biệt nếu nhiệt độ tủ lạnh ở trên 4 độ C.

– Cảnh giác với thực phẩm dễ hư hỏng. Nếu bạn cảm thấy nghi ngờ thì nên vứt bỏ thức ăn thừa ngay. Vi khuẩn vẫn có thể phát triển ngay trong tủ lạnh, khiến thức ăn không còn ngon và gây hại cho sức khỏe.

– Bảo quản thức ăn thừa tránh xa các thực phẩm sống, thịt gia cần, hải sản

Vi khuẩn có nhiều hình dạng khác nhau như: Hình cầu, hình que, hình xoắn, hình dấu phẩy (phẩy khuẩn), hình sợi...

Thành tế bào

Màng tế bào

Tế bào chất

Vùng nhân

- Người: bệnh cúm, bệnh đậu mùa HIV/AIDS,…

- Động vật: bệnh cúm gia cầm,....