- Các thành phần cấu tạo được đánh số từ (1) đến (4) trong hình 27.2:

(1) Màng tế bào

(2) Chất tế bào

(3) Nhân

(4) Lục lạp

- Nhận xét về về tổ chức cơ thể (đơn bào/đa bào) của nguyên sinh vật: Nguyên sinh vật thường có tổ chức cơ thể đơn bào.

- Nguyên sinh vật thường sống tự do trong môi trường nước hoặc sống kí sinh trên cơ thể sinh vật khác.

- Ví dụ:

+ Một số nguyên sinh vật sống tự do trong môi trường nước: Trùng biến hình sống ở mặt bùn trong các ao tù hay các hồ nước lặng; trùng roi xanh sống trong nước ao, hồ, đầm, ruộng kể cả các vũng nước mưa; tảo lục đơn bào; trùng giày;…

+ Một số nguyên sinh vật sống kí sinh trên cơ thể sinh vật khác: Trùng sốt rét kí sinh trong máu và thành ruột của người; trùng kiết lị kí sinh ở thành ruột của người;…

Nguyên sinh vật thường sống ở cơ thể sinh vật khác, môi trường nước,…

Ví dụ: nấm nhầy sống ở mặt dưới lá và khúc gỗ; tảo lục sống ở nước ngọt;…

- Quan sát hình 27.1, ta thấy hình ảnh của một số nguyên sinh vật:

+ Trùng giày có hình dạng giống một đế giày.

+ Trùng roi có dạng hình thoi, đuôi nhọn, đầu tù và có 1 roi dài.

+ Trùng sốt rét có dạng hình cầu.

+ Trùng biến hình có hình dạng không cố định.

+ Tảo silic có dạng hình dải.

+ Tảo lục có dạng hình cầu.

- Nhận xét về hình dạng của nguyên sinh vật: Nguyên sinh vật đa dạng về hình dạng (hình cầu, hình thoi, hình giày,….), một số có hình dạng không có định (trùng biến hình).

- Sinh vật đã quan sát được: trùng roi, trùng giày,…

- Những sinh vật đó làm thức ăn cho các sinh vật khác, là một mắt xích trong chuỗi thức ăn.

Phải bảo quản sữa chua trong ngăn mát tủ lạnh vì:

- Nếu để bên ngoài (nhiệt độ thích hợp), vi khuẩn lactic sẽ phát triển mạnh, lên men nhanh → sữa chua bị vữa nát, trở nên quá chua. Do đó, cần bỏ vào tủ lạnh (nhiệt độ thấp hơn) để hạn chế sự phát triển quá mức của vi khuẩn lactic → giảm sự lên men quá nhanh → sữa chua giữ được độ chua nhẹ đặc trưng, kéo dài được thời gian quá mức.

- Ngoài ra, bỏ sữa chua vào trong ngăn mát của tủ lạnh cũng hạn chế được sự xâm nhập, phát triển của các vi khuẩn có hại khác.

Tham khảo:

- Trong dưa muối, loại vi khuẩn có mặt nhiều nhất là vi khuẩn lactic có dạng hình que.

Tham khảo:

- Vi khuẩn lactic có dạng hình que, xếp riêng lẻ hoặc thành chuỗi.

- Một số lợi ích của vi khuẩn:

+ Tham gia phân hủy chất thải và xác sinh vật. Ví dụ: Sử dụng vi sinh vật làm phân bón vi sinh giúp cải tạo đất làm cho cây sinh trưởng và phát triển nhanh; sử dụng vi khuẩn trong xử lí rác thải;…

+ Cố định và làm giàu đạm cho đất. Ví dụ: Vi khuẩn cố định đạm Rhizobium sống cộng sinh giữa rễ cây họ Đậu giúp biến đổi nitrogen trong không khí thành đạm mà cây có thể hấp thụ được;…

+ Dùng để chế biến thực phẩm. Ví dụ: làm sữa chua, làm dưa muối,…

+ Một số vi khuẩn quang hợp tổng hợp chất hữu cơ và giải phóng oxygen.

- Tác hại:

+ Kí sinh gây bệnh cho con người. Ví dụ: bệnh lao, tiêu chảy, uốn ván,…

+ Gây thối hỏng lương thực, thực phẩm. Ví dụ: thức ăn, cơm để ngoài dễ bị ôi thiu,…

+ Vi khuẩn gây bệnh trên vật nuôi và cây trồng. Ví dụ: bệnh héo vi khuẩn, đốm lá, cháy lá, u sưng và loét,…

Bệnh do vi khuẩn: bệnh lị, bệnh viêm da, bệnh than, bệnh lao phổi.

Bệnh do virus: bệnh thủy đậu, bệnh dại, bệnh viêm gan B, bệnh zona thần kinh, bệnh quai bị, bệnh sốt xuất huyết, bệnh Covid-19.