- Hành động “lưỡng lự giây phút rồi vội vàng bỏ đi” của ông Diểu gây bất ngờ vì lúc trước ông là người tàn phá thiên nhiên thì về sau ông lại là người cứu giúp khỉ đực, trở về bản chất con người tốt đẹp vốn có của mình.

Ông Diểu sẽ cứu con khỉ đực.

- Ông Diểu sợ hãi “kinh hoàng” đến mức phải chạy trốn vì chứng kiến khỉ con rơi xuống vực cùng tiếng rú thê thảm cùng màn sương kinh dị, tử khí.

- Hành động của gia đình khỉ khi ông Diểu bắn hạ khỉ bố:

+ Cả gia đình khỉ trở nên hỗn loạn, “thoắt biến trong rừng”.

+ Con khỉ đực “cố gượng dậy, nhưng lại vật xuống”.

+ Con khỉ cái tiến đến gần khỉ đực một cách thận trọng, nó nhìn ngó xung quanh; khiếp sợ, hoảng loạn; con khỉ đực cất tiếng gọi nó buồn thảm, đau đớn; khí cái như muốn liều thí mạng với ông Diểu.

Nhan đề gợi lên sự tò mò và mong muốn được đọc truyện để thấy được bí ẩn, đẹp đẽ và huyền ảo của khu rừng thiên nhiên khi rừng kết muối.

Bài thơ: Biển xa

Chiều sương bên khung cửa

Chàng trai lặng lẽ ngồi

Lắng nghe câu chuyện xưa

Lời ông lão thủ thỉ

Con thuyền lại ra khơi.

Sinh ra bên miền biển

Lắng đọng vị muối cay

Cả một đời sương gió

Những kí ức biển xa.

Hi vọng ngày mai tới

Nắng sẽ lên dịu dàng

Ngày mai sẽ trở về

Mang theo niềm vui tới

Mang hạnh phúc cho con

Mang lo lắng bay đi

Đại dương dù rộng lớn

Kiên định vững tay chèo

Ngày mai nắng sẽ lên

Biển đưa ta về nhà...

Gợi lên thái độ, tình cảm của con người vùng biển đối với biển cả. Con người mang ơn biển cả vì biển cả đem đến nguồn lợi tài nguyên, nguồn sống cho con người; nhưng biển cả cũng gây ra những tai ương bất ngờ cho các chuyến đi biển. Người còn sống luôn xem người đã khuất vẫn tồn tại đâu đây chung quanh họ và biển cả là nơi chứa đựng tất cả về đời sống vật chất và tinh thần của con người miền biển.

Ý kiến cá nhân: Truyện viết nhiều về ma và thuyền ma nên không khí vừa có cảm giác ghê sợ, vừa có không khí gần gũi của tình làng nghĩa xóm với người đã khuất. Cảm xúc của người đọc cũng thay đổi từng phần theo câu chuyện.