- Đoạn trích thể hiện lí tưởng, khát vọng của toàn thể cộng đồng. Đồng thời ca ngợi  vẻ đẹp, sức mạnh mang tầm vóc sử thi hoành tráng của hình tượng nhân vật người anh hùng Đăm Săn trong chiến công lẫy lừng. Vẻ đẹp của hình tượng người anh hùng Đăm Săn là biểu tượng cho sức mạnh, ý chí của cộng đồng người Ê-đê xa xưa.

- Những ý nghĩa mà sử thi Đăm Săn mang lại cho đến tận ngày hôm nay vẫn mang những giá trị to lớn về cả mặt tinh thần và gái trị đạo đức, thể hiện hi vọng về cuộc sống của cả một cộng đồng dân tộc, đồng thời tôn vinh chuẩn mực về nhân phẩm của người Ê-đê nói riêng và toàn thể nhân loại nói chung.

- Lời nói của dân làng: 

+ “không đi sao được!… người nhà giàu cầm đầu chúng tôi nay đã không còn nữa",  “không đi sao được! Tù trưởng chúng tôi đã chết, lúa chúng tôi đã mục, chúng tôi còn ở với ai?”

=> Sau khi tù trưởng của mình thất bại, đông đảo tôi tớ của Mtao Mxây đều tâm phục và muốn đi theo Đăm Săn - vị tù trưởng mạnh hơn. 

- Hành động của dân làng:

+ Tôi tớ của Mtao Mxây: Đoàn người đông như bầy cà tong, mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước.

=> Niềm vui, phấn khởi khi tìm được người tù trưởng đủ tài đức.

+ Tôi tớ của Đăm Săn: “… Các chàng trai đi lại ngực đụng ngực. Các cô gái đi lại vú đụng vú. Cảnh làng một tù trưởng nhà giàu trông sao mà vui thế!”

 => Vui mừng khi tù trưởng chiến thắng trở về, buôn làng được mở mang thêm, ngày càng đông vui và giàu mạnh.

- Đề tài: Kể về những sự kiện có ý nghĩa trọng đại với dân tộc, diễn ra trong đời sống cộng đồng của cư dân thời cổ đại

- Chiến thắng Mtao Mxay việc Đăm Săn đánh tù trưởng Mtao Mxay cứu Hơ Nhị về. Đoạn trích tuy kể về chiến tranh nhưng vẫn hướng tới cuộc cống thịnh vượng no đủ, giàu có, hướng về sự đoàn kết, thống nhất và sự lớn mạnh của cộng đồng tộc người. 

Nghệ thuật phóng đại

“Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh, Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”

⇒ Làm nổi bật sức mạnh phi thường của người anh hùng Đăm Săn

- Đăm Săn được miêu tả với ngoại hình cường tráng, sức mạnh phi thường.

- Sự đối lập giữa Đăm Săn và Mtao Mxay

+ Đăm Săn: có thái độ quyết liệt, đầy tự tin cùng với sức mạnh "một lần xốc tới vượt một đồi tranh, vượt một đồi lồ ô, chàng chạy vút qua phía Đông, vút qua phía Tây." Ngoài ra, Đăm Săn được dân làng luôn tin tưởng, kính nể và tôn trọng.

+ Mtao Mxây: người luôn tức giận, có tính cách lưỡng lự, do dự trong mọi hành động. Là một người hèn nhát và yếu ớt, không được dân làng tin tưởng.

- Sự kiện chính:

+ Mtao Mxây đã đến phá buôn làng và bắt Hơ Nhị về làm vợ.

+ Đăm Săn đến nhà Mtao Mxây khiêu chiến để cứu người vợ của mình.

+ Đăm Săn và MtaoMxay giao tranh

+ Nhờ Trời giúp đỡ, Đăm Săn ném một cái chày tròn vào tai của kẻ địch, nên giành được chiến thắng, cắt đầu của Mtao Mxây đem bêu ra đường.

+ Dân làng mở tiệc mừng chiến thắng của Đăm Săn và đón chào những dân làng mới.

- Lời người kể chuyện: Các lời miêu tả, giới thiệu về hoàn cảnh, tính cách, hành động nhân vật

- Lời nhân vật: đánh dấu bằng tên nhân vật in đậm ở đầu, có dấu gạch đầu dòng

- Chi tiết thần kì:

+ Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh, Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây

+ Chàng nhai trầu, sức chàng tăng lên gấp bội

+ Chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc

+ Ông Trời xuất hiện giúp Đăm Săn lấy cái chày mòn ném vào Mtao Mxay

+ Các chi tiết miêu tả ngoại hình kì vĩ của Đăm Săn

- Nghệ thuật so sánh, phóng đại

Đăm Săn là một dũng tướng chắc chết mười mươi cũng không lùi bước. Ngực quấn chép mọt tấm mền chiến, mình khóc một tấm áo chiến, tai đeo nụ, sát bên mình nghênh ngang đủ giáo gươm, đôi mắt long lanh như mắt chim ghếch ăn hoa tre, chàng Đăm Săn hiện ra là một trang tù trưởng mới giàu lên, đang tràn đầy sức trai, tiếng tăm lừng lẫy. Bắp chân chàng to bằng cây xà ngang, bắp đùi chàng to bằng ống bễ, sức chàng ngang sức voi đưc, hơi thử chàng ầm ầm tựa sấm dậy, chàng nằm sấp thì gãy rầm sàn, chàng nằm ngửa thì gãy xà dọc.

Không khí tươi vui, rộn rã, náo nức, đông đúc.

Dân làng rất yêu quý và kính trọng Đăm Săn, muốn được đi theo Đăm Săn